Τα ιταλικά οινοποιεία επί δύο συναπτά έτη ταλανίζονται όχι μόνο από την χαμηλή σοδειά, αλλά και την αύξηση των πάγιων εξόδων, ειδικά σε περιοχές του Κέντρου και του Νότου. Μάλιστα, σε ορισμένες περιοχές, η καλλιέργεια σταφυλιών κοστίζει περισσότερο από την πώληση τους, γεγονός που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει στην εγκατάλειψη πολλών αμπελώνων στο μέλλον.
Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι ορατό μόνο στην Σικελία και τον Ιταλικό νότο, αλλά είναι εμφανές σε όλη την επικράτεια της γειτονικής χώρας. Ο πρόεδρος της ιταλικής ένωσης οινολόγων Assoenologi, Riccardo Cotarella, παρουσιάζοντας τις πρώτες εκτιμήσεις συγκομιδής για το φετινό έτος ανέφερε πως πρόκειται για έναν από τους πιο δύσκολους τρύγους που θυμάται στην διάρκεια της μακρόχρονης εμπειρίας του.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το τεύχος 41 του Winetrails
Παρότι, οι προβλέψεις βλέπουν την φετινή συγκομιδή κατά 7% μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του 2023 (χαμηλό 60 ετών στα 38,3 Mhl), οι όγκοι είναι χαμηλότεροι από αυτούς του 2017, την μέχρι πρότινος χαμηλότερη συγκομιδή των τελευταίων 50 χρόνων, όπως αναφέρει εκπρόσωπος της διεθνούς χρηματιστηριακής εταιρείας Ciatti. Συμπληρώνοντας τις δηλώσεις του υπογράμμισε ότι «Πριν από περίπου δέκα ημέρες, είχαμε σημαντική βροχόπτωση με κρύο αέρα, που είχε αντίκτυπο στο τέλος της ωρίμασης». Αποτέλεσμα: η αγορά συμπυκνωμένων γλευκών είναι πολύ ενεργή, ιδίως για να αντισταθμιστεί η έλλειψη ζάχαρης σε βασικές ποικιλίες σταφυλιών.
Καμία ελπίδα για πτώση των τιμών
Αν και οι Ιταλοί είναι ευχαριστημένοι με την αντοχή των αμπελιών παρά τις ακραίες κλιματικές συνθήκες φέτος, έχουν μειώσει τα αρχικά επίπεδα εκτιμήσεων – μεταξύ 43 και 45 Mhl – σε πιο μέτρια επίπεδα. Σε συνδυασμό με τα αποθέματα στο χαμηλότερο επίπεδο, που υπολογίζονται στα 42,2 Mhl στα τέλη Ιουλίου, δηλαδή -14% σε σύγκριση με το 2023, αυτοί οι όγκοι θα επηρεάσουν την φετινή περίοδο. «Φέτος, τα αποθέματα είναι ιδιαίτερα χαμηλά, ειδικά για τους λευκούς», επιβεβαιώνει η Ciatti. «Και με μια ακόμη αδύναμη συγκομιδή, αναμφίβολα θα φτάσουμε σε ένα ιστορικό χαμηλό το επόμενο έτος. Ακόμη και με την πτώση της κατανάλωσης, θα είναι πολύ δύσκολο για τα ιταλικά οινοποιεία να διαχειριστούν αυτή την πολύ μικρή παραγωγή».
Η επίδραση στην αγορά δεν άργησε να έρθει: «Οι εταιρείες συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει ελπίδα για πτώση των τιμών. Η μόνη πιθανότητα τώρα είναι να παραμείνουν σταθερές ή να αυξηθούν. Τα δεδομένα είναι ξεκάθαρα και οι αγοραστές θα βιαστούν να αγοράσουν. Οι πρώτοι θα είναι τυχεροί και θα μπορούν να αγοράζουν όγκους σε τιμές που τους ταιριάζουν. Όσοι φτάνουν αργότερα θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερα. Αυτό ισχύει για τα generic κρασιά, αλλά ακόμη και για τα DOCs όπως το prosecco ή το pinot grigio η κατάσταση είναι συγκρίσιμη επειδή δεν έχουμε αποθέματα. Οι τιμές είναι αρκετά σταθερές, οπότε πιστεύω ότι το επόμενο δεκαπενθήμερο θα συναφθούν πολλά συμβόλαια».
Υποδομές πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας
Συνολικά προβλέποντας αύξηση της τάξης του 5 έως 10% σε σύγκριση με τις τρέχουσες τιμές, ο Ιταλός χρηματιστής εκτιμά ότι οι τιμές θα πρέπει να σταθεροποιηθούν γύρω από το περσινό τους επίπεδο. Αυτό, γνωρίζοντας ότι η ιταλική αγορά θα εξαρτηθεί επίσης από την κατάσταση στην Ισπανία, όπου οι αρχικές προβλέψεις συγκομιδής περίπου στα 40 Mhl θα μπορούσαν να μειωθούν σε περίπου 38 Mhl. «Αυτή τη στιγμή οι τιμές στην Ιταλία είναι κοντά σε εκείνες των ισπανικών κρασιών που παραδίδονται στην Ιταλία και είναι πιο βολικό να αγορασθούν κρασιά από την Ιταλία. Αν η Ισπανία ανέβαζε τις τιμές της, οι Ιταλοί θα κάνουν αμέσως το ίδιο γιατί οι εμφιαλωτές δεν θα έχουν άλλες επιλογές». Ωστόσο, ο ανταγωνισμός στις εταιρείες εμφιάλωσης είναι σκληρός. «Ανταγωνίζονται μεταξύ τους, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της κερδοφορίας τους σε σημείο που δεν μπορούν να επενδύσουν», σημειώνει ο Ιταλός χρηματιστής.
«Όλοι βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση. Οι πελάτες των οινοποιείων ζητούν να τους χορηγήσουν εκπτώσεις, ενώ οι παραγωγοί απαιτούν αύξηση των τιμών. Το πρόβλημα είναι ότι για πέντε ή δέκα χρόνια όλοι έχουν επενδύσει στις εγκαταστάσεις τους – ιδιαίτερα στις γραμμές εμφιάλωσης, για να αυξήσουν το δυναμικό παραγωγής και εάν η αγορά συνεχίσει να μειώνεται και η κλιματική αλλαγή συνεχίσει να επηρεάζει την παραγωγή, μέρος αυτής της υποδομής δεν θα είναι πλέον απαραίτητη. Ορισμένοι εμφιαλωτές θα πρέπει να κλείσουν τις εγκαταστάσεις».
Κριτική κατά των εκριζώσεων
Αλλά οι Ιταλοί έχουν μια πολύ πιο στοχευμένη προσέγγιση για την εκρίζωση από ό,τι σε άλλες χώρες: «Με την εκρίζωση διατρέχουμε τον κίνδυνο να χάσουμε τις αυτόχθονες ποικιλίες σταφυλιού και να μεταφέρουμε ένα ουσιαστικό μέρος της περιφερειακής οικονομίας στη βιομηχανική αμπελοκαλλιέργεια», τονίζει ο Ιταλός μεσίτης. Μεταξύ του Βορρά και του Νότου της Ιταλίας, υπάρχει ήδη ένα μεγάλο χάσμα: αν το Βένετο, για παράδειγμα, έχει γίνει πολύ πιο πλούσιο τα τελευταία χρόνια, αυτό δεν συμβαίνει στην Απουλία, στη Σικελία, στο Αμπρούτσο ή στο Μάρκε. Αντιμέτωπος με αυτήν την κατάσταση, ο πρόεδρος της Unione Italiana Vini, Lamberto Frescobaldi, ζητά μια προορατική στρατηγική: «Η ευρωπαϊκή ομάδα υψηλού επιπέδου πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στην υποστήριξη όσων θέλουν να παραμείνουν στον κλάδο παρά στην ενθάρρυνση αυτών που θέλουν να φύγουν… Σίγουρα ο κλάδος διανύει μια δύσκολη περίοδο… αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο εκτροπής στρατηγικών κεφαλαίων για να ενθαρρύνουμε την εκρίζωση».
Με πληροφορίες από ΚΕΟΣΟΕ