Τα ΗΑΕ αποτελούν μια σημαντική αγορά, καθώς θεωρείται κόμβος για τις αγορές της Βόρειας Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Νοτιοανατολικής Ασίας, παρότι δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη σε μέγεθος (πληθυσμός: 10.000.000). Η σταθερά ανερχόμενη πορεία των ελληνικών εξαγωγών αλκοολούχων ποτών στα ΗΑΕ και κυρίως του κρασιού τα τελευταία χρόνια, προμηνύει ευνοϊκές προοπτικές για την ανάπτυξή τους στην εμιρατινή αγορά, αναφέρει έρευνα της ελληνικής πρεσβείας στο Αμπου Ντάμπι για την αγορά αλκοολούχων ποτών στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Ντουμπάι).
Στους παράγοντες που ευνοούν την ώθηση της εν λόγω αγοράς η ανάπτυξη του πληθυσμού, των καταναλωτικών προτύπων, αλλά και της πολιτικής της εμιρατινής Κυβέρνησης για περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών αναφορικά με την προσφορά και κατανάλωση αλκοόλ.
Ειδικότερα, στο Εμιράτο του Dubai, η κατάργηση από 1.1.2023 του τοπικού δημοτικού φόρου λιανικής αλκοολούχων ποτών ύψους 30% και η απόκτηση πλέον αυτόματα και δωρεάν της άδειας κατανάλωσης αλκοόλ, αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των off-trade πωλήσεών (κάβες). Επίσης, ιδιαίτερη ώθηση αναμένεται να δοθεί στην on-trade κατανάλωση αλκοολούχων ποτών με το άνοιγμα καινοτόμων και πολυτελών κέντρων διασκέδασης και εστιατορίων, όπως για παράδειγμα του πρώτου καζίνου των ΗΑΕ στο Εμιράτο της Ras Al Khaimah το 2026. Τέλος, παρότι τα εξειδικευμένα φυσικά καταστήματα (κάβες) προβλέπεται να παραμείνουν τα σημαντικότερα κανάλια λιανικής πώλησης αλκοολούχων ποτών, το κανάλι των ηλεκτρονικών αγορών αναμένεται να συνεχίσει να ενισχύει την παρουσία του στην αγορά, καθώς αναμένεται να γίνει πιο φιλική προς τον χρήστη και λιγότερο ακριβή η ηλεκτρονική παραγγελία αλκοολούχων ποτών.
Στην έρευνα της ελληνικής πρεσβείας στο Αμπου Ντάμπι επισημαίνεται ότι παρότι οι καταναλωτές στα ΗΑΕ τρέφουν ιδιαίτερη εκτίμηση για την ελληνική κουζίνα, διαθέτουν ελάχιστες γνώσεις για τα ελληνικά ποτά. Συνεπώς, πρόκληση για τους Έλληνες εξαγωγείς αποτελεί ο ανταγωνισμός με τις καθιερωμένες διεθνείς επωνυμίες, κυρίως από τη Γηραιά Ήπειρο, αλλά και ο τρόπος διείσδυσης στην αγορά.
Προκειμένου η ελληνική επιχείρηση αλκοολούχου ποτού να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην άκρως ανταγωνιστική εμιρατινή αγορά, θα πρέπει να προβάλλει τη μοναδικότητα των ελληνικών αλκοολούχων ποτών, που συνίσταται στην ποιότητα και ιδιαιτερότητά τους, στο άρωμα και στη γεύση τους, αναγνωρίζοντας και μελετώντας συνεχώς τις καταναλωτικές τάσεις, που αναδεικνύουν τις αναδυόμενες ευκαιρίες στην αγορά.
Με την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση για την υγεία και την περιβαλλοντική ηθική, το κοινό ευχαρίστως θα υιοθετήσει νέα προϊόντα στην αγορά που προσφέρουν τα καλύτερα συστατικά και προμηθεύονται με τον κατάλληλο τρόπο, όπως αυτά της ελληνικής προέλευσης, η οποία είναι συνυφασμένη με το κάλλος του ελληνικού τοπίου. Σημειωτέον ότι θα πρέπει επίσης να τονίζεται και η κοινωνική ευθύνη των εταιρειών, καθώς η τάση για ασφάλεια τροφίμων και ποτών και βιωσιμότητα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στα ΗΑΕ.
Ιδιαίτερη ώθηση στην αναγνωρισιμότητα των ελληνικών προϊόντων, θα μπορούσε να επιφέρει η αυξανόμενη προτίμηση του κοινού στα ΗΑΕ για ηλεκτρονικές αγορές, καθώς τα ηλεκτρονικά καταστήματα παρέχουν την ευκαιρία μεγαλύτερης πληροφόρησης για τα προϊόντα καθώς και επιλογών, ενώ δίνουν τη δυνατότητα εφαρμογής επαναλαμβανόμενων αγορών. Ο προγραμματισμός και η υλοποίηση ενός δυναμικού πολυετούς σχεδίου προώθησης των ελληνικών αλκοολούχων ποτών που θα στηρίζεται στον συντονισμό κράτους, φορέων, επιχειρήσεων, με την παράλληλη αξιοποίηση κοινοτικών προγραμμάτων κρίνεται απαραίτητος. Το σχέδιο αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει εκδηλώσεις γευσιγνωσίας σε εστιατόρια και μπαρ, καθώς και σεμινάρια εκπαίδευσής του προσωπικού τους. Σημειώνεται ότι λόγω της πανδημίας, εγκεκριμένο πρόγραμμα προώθησης του ελληνικού κρασιού στα ΗΑΕ, χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, είχε ματαιωθεί. Σημαντικός στην προβολή της ελληνικής ετικέτας κρίνεται και ο συντονισμός και η συνεργασία με την ευμεγέθη ελληνική κοινότητα στα ΗΑΕ, κυρίως στο Εμιράτο του Dubai, καθώς πολλοί Έλληνες έχουν κομβικές θέσεις στο οικοσύστημα του εμπορίου αλκοολούχων ποτών και της εστίασης. Επιπλέον, η ύπαρξη πολλών ελληνικών εστιατορίων προσθέτει ένα ακόμα σημαντικό όπλο στη φαρέτρα των ελλήνων εξαγωγέων. Εκτός της αναγνωρισιμότητας του brand name Ελλάδα, οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις αλκοολούχων ποτών θα πρέπει να οικοδομήσουν σχέση εμπιστοσύνης με τον εισαγωγέα τους. Συνεπώς, η συμμετοχή τους σε εκθέσεις ποτών (εκτός ΗΑΕ) κρίνεται απαραίτητη για την προβολή των προϊόντων τους, αλλά και για τη μελέτη της αγοράς και τη γνωριμία με επιτόπιους εισαγωγείς, οι οποίοι προτιμούν τις δια ζώσης γνωριμίες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΙΡΑΤΙΝΗ ΑΓΟΡΑ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΩΝ ΠΟΤΩΝ
Παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση
Σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση, θα μπορούσαν να αναφερθούν οι κάτωθι, έχοντας υπόψιν τις πληθυσμιακές ομάδες των εύπορων γηγενών και Δυτικοευρωπαίων, καθώς και του χαμηλά αμοιβόμενου εργατικού δυναμικού από τη γύρω περιοχή:
- Το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, που αποτελεί τον πρωταρχικό παράγοντα ζήτησης κάθε προϊόντος
- Η τιμή των αλκοολούχων ποτών, που δίνουν προτεραιότητα οι αγοραστές
- Οι καταναλωτικές τάσεις, που αναδεικνύουν τα περιθώρια για περαιτέρω ανάπτυξη της ζήτησης. Κυρίαρχη στα ΗΑΕ είναι η τάση για πολυτελή τρόπο διασκέδασης, ο οποίος συνήθως είναι συνυφασμένος με την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.
- Η αύξηση του πληθυσμού και των εισερχόμενων τουριστικών ροών στα ΗΑΕ
- Η ανάπτυξη των ηλεκτρονικών πωλήσεων
- Η ακόμα μεγαλύτερη χαλάρωση των περιορισμών γύρω από την προσφορά και κατανάλωση αλκοόλ στα ΗΑΕ.
Συμπερασματικά, οι προοπτικές του κλάδου προοιωνίζονται θετικές, καθώς η κατανάλωση αλκοόλ είναι συνυφασμένη με την κουλτούρα της διασκέδασης, την οποία υιοθετούν τα Εμιράτα, και κυρίως το Dubai, στην προσπάθεια της πολιτικής της εξωστρέφειας για την προσέλκυση ακόμα υψηλότερου αριθμού ξένων κατοίκων και τουριστών.
Θέση Ελλάδας ως εμπορικός εταίρος των ΗΑΕ
Η Ελλάδα κατέχει την 41η θέση μεταξύ των σημαντικότερων προμηθευτών μπύρας των ΗΑΕ, την 16η θέση για το κρασί και την 42η για τα λοιπά οινοπνευματώδη ποτά.
Ελληνικές εξαγωγές στα ΗΑΕ
Οι ελληνικές εξαγωγές αλκοολούχων ποτών στο σύνολό τους σημειώνουν δυναμική άνοδο ύψους 295% σε βάθος 5ετίας, με την αξία τους να ανέρχεται στις $743 χιλ. για το 2022. Η σημαντική αυτή αύξηση οφείλεται στην άνοδο των ελληνικών εξαγωγών κρασιού και ούζου. Για το 2022, οι κυριότερες ελληνικές εξαγωγές αλκοολούχων ποτών στα ΗΑΕ αφορούσαν το κρασί (μερίδιο 78%) και κατόπιν το ούζο (μερίδιο 15%), ενώ το μερίδιο της μπύρας παραμένει σχετικά μικρό (3%). Βάσει, πάντως, των στοιχείων δεκαμήνου 2023, παρατηρείται εκρηκτική αύξηση των εξαγωγών μπύρας από την Ελλάδα (περίπου αξίας 2,5 εκατ. Ευρώ). Οι αυξημένες εξαγωγές ελληνικών αλκοολούχων ποτών σχετίζονται κυρίως με την αύξηση των ελληνικών εστιατορίων στα ΗΑΕ, χάρις στη δημοφιλία της ελληνικής κουζίνας μεταξύ του τοπικού πληθυσμού. Σημαντική, επίσης, είναι η κατανάλωση από την ελληνική κοινότητα (περ. 7.000).
Ροές εμπορίου
Λόγω απουσίας εγχώριας παραγωγής, τα ΗΑΕ παρουσιάζουν μόνο εισαγωγές, αλλά και αξιοσημείωτες επαν-εξαγωγές στις εμπορικές τους ροές αλκοολούχων ποτών. Βάσει στοιχείων της UN Comtrade, τα ΗΑΕ είναι παγκοσμίως η 14η σημαντικότερη εισαγωγική αγορά για τα λοιπά οινοπνευματώδη ποτά, 15η για τη μπύρα και 23η για το κρασί. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι σημαντικότερες εταιρείες διανομής αλκοολούχων στα ΗΑΕ έχουν θυγατρικές σε Ελεύθερες Ζώνες που δραστηριοποιούνται στην επαν-εξαγωγή. Το 2022 η αξία των συνολικών εισαγωγών αλκοολούχων ποτών των ΗΑΕ ανήλθε σε $1,23 δισεκατ., έναντι $766 εκατ. του 2021, που ισοδυναμεί με αύξηση κατά 60% έναντι του 2021 και κατά 50% έναντι του 2018. Η σημαντική αύξηση σε βάθος 5ετίας οφείλεται κυρίως στην αύξηση των επαν-εξαγωγών (από $325 εκατ. σε $577 εκατ.), αλλά και στην αύξηση της φαινόμενης κατανάλωσης (από $505 εκατ. σε $656 εκατ.). Αξίζει να σημειωθεί ότι για το 2022 το μερίδιο των επαν-εξαγωγών ως προς τις εισαγωγές αυξήθηκε σε βάθος 5ετίας από 39% το 2018 σε 47% το 2022, αλλά παρουσίασε μεγαλύτερη αύξηση την περίοδο του κορωνοϊού (2020 της τάξης του 74%), λόγω σημαντικής μείωσης της φαινόμενης κατανάλωσης.
ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΜΙΡΑΤΙΝΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΩΝ ΠΟΤΩΝ
Σε περιορισμούς – αλλά διαρκώς λιγότερους – υπόκειται η αγορά και η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών στα ΗΑΕ, η οποία απαγορεύεται στους μουσουλμάνους (Haram), λόγω της εφαρμογής του Νόμου της Σαρίας, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Για τους μη μουσουλμάνους, η νόμιμη ηλικία για την αγορά και κατανάλωση αλκοόλ σε όλα τα ΗΑΕ είναι τα 21 έτη. Ειδικότερα, η νομοθεσία περί κατανάλωσης αλκοόλ καθορίζεται σε επίπεδο της Τοπικής Κυβέρνησης του κάθε Εμιράτου. Η Sharjah αποτελεί το μοναδικό Εμιράτο στο οποίο απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Στο Dubai η αγορά αλκοόλ στα δίκτυα off-trade από μη μουσουλμάνους προς ιδιωτική κατανάλωση απαιτεί ειδική άδεια, η οποία όμως πλέον είναι δωρεάν (από 01.01.2023) και μπορεί χωρίς καμία δυσκολία να εκδοθεί εντός της ίδιας ημέρας που υποβληθεί η αίτηση (για τους κατοίκους είναι διετής και για τους τουρίστες έχει διάρκεια 30 ημερών), ενώ σημειώνεται ότι η κατανάλωση αλκοόλ χωρίς την εν λόγω άδεια δεν αποτελεί ποινικό αδίκημα στο Εμιράτο. Στο Abu Dhabi και στα υπόλοιπα 4 Εμιράτα η αγορά αλκοόλ δεν απαιτεί άδεια. Επίσης, στα ΗΑΕ η προσφορά αλκοόλ επιτρέπεται μόνο σε καθορισμένους χώρους, όπως αδειοδοτημένα καταστήματα ποτών και καπνών καθώς και εστιατόρια, μπαρ και νυχτερινά κέντρα που συνήθως ανήκουν σε ξενοδοχεία, τα οποία διαθέτουν έγκυρη άδεια που έχει εκδοθεί από τις Τοπικές Αστυνομικές Αρχές. Υπογραμμίζεται ότι δεν επιτρέπεται η πώληση αλκοολούχων ποτών σε γενικούς χώρους όπως παντοπωλεία, σουπερμάρκετ ή χώρους εστίασης που δεν είναι αδειοδοτημένα να πωλούν ή να σερβίρουν αλκοόλ. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι στα ΗΑΕ υφίσταται απαγόρευση κατανάλωσης αλκοόλ σε δημόσιους χώρους, πχ σε δημόσια πάρκα, παραλίες ή εμπορικά κέντρα. Η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ απαγορεύεται αυστηρά στα ΗΑΕ με 0,0% ως καθορισμένο όριο και μπορεί να επισύρει χρηματική ποινή ή ακόμα και φυλάκιση, αναστολή της άδειας οδήγησης και κατάσχεση του οχήματος. Όσον αφορά προϊόντα τροφίμων που περιέχουν αλκοολικό περιεχόμενο, επισημαίνουμε ότι δεν τυγχάνουν εγκρίσεως εισαγωγής από τις εδώ αρμόδιες Αρχές. Επιπροσθέτως, ονομασία συστατικού ή προϊόντος δεν πρέπει να παραπέμπει σε αλκοολούχο συστατικό (π.χ. θεωρείται έγκυρη ονομασία ξύδι από σταφύλι ενώ απορρίπτεται η ονομασία ξύδι από κρασί). Τέλος, όπως η διαφήμιση αλκοόλ άμεση ή έμμεση απαγορεύεται.
Δείτε εδώ αναλυτικά την έκθεση.
