Ενιαίο αμπελουργικό διαμέρισμα θέλει όλη τη χώρα ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου

του Γιάννη Πανάγου

Της γενικής συνέλευσης προηγήθηκε ημερίδα για την «Κλιματική Κρίση και Βιωσιμότητα του Αμπελοοινικού Τομέα» στη διάρκεια της οποίας τέθηκαν οι βάσεις για τη θέσπιση ενός νέου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου το οποίο θα είναι προσαρμοσμένο στις νέες ανάγκες και δυνατότητες της εγχώριας παραγωγής. Μάλιστα, για την περίπτωση του κρητικού αμπελώνα, ο οποίος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης προτείνεται να αποτελέσει ζώνη προτεραιότητας  στον εθνικό σχεδιασμό για την βιωσιμότητα το ελληνικού αμπελώνα σε τέτοιους είδους συνθήκες.

Την ίδια μέρα, ο πρόεδρος του ΣΕΟ, Γιάννης Βογιατζής, υπέγραψε Μνημόνιο Γνωριμίας με τον πρόεδρο της Equalitas, Riccardo Ricci Curbastro, μιας εταιρείας η οποία προσφέρει ολοκληρωμένο πακέτο πιστοποίησης των οινοποιητικών επιχειρήσεων με καλές πρακτικές και προσανατολισμό στη Βιωσιμότητα.

Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το τεύχος 40 του WineTrails

Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου

Θέσπιση Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης

Η Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου κατά την ετήσια σύγκλησή της για τo 2024, στο Ηράκλειο την 1η Ιουλίου:

ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠ’ ΟΨΙΝ:

• την υπαρξιακή διάσταση της κλιματικής κρίσης για το μέλλον του ελληνικού αμπελώνα,
• την αναγκαιότητα γενναίων και ολιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης,
• την περίπτωση του κρητικού αμπελώνα, ο οποίος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης και πρέπει να αποτελέσει ζώνη προτεραιότητας ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης,
• τα συμπεράσματα των συνεδρίων που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου στις 15 Ιουνίου 2024 στην Αθήνα, και σήμερα, στο Ηράκλειο, με θέμα την Βιωσιμότητα του ελληνικού αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης.

ΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ,  KΑΙ ΚΑΘΕ ΣΥΝΑΡΜΟΔΙΟ ΥΠΟΥΡΓΟ ΝΑ ΠΡΑΞΟΥΝ ΑΡΜΟΔΙΩΣ ΤΑ ΔΕΟΝΤΑ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ:

1. να αναγνωριστούν οι υδάτινοι πόροι ως εθνικό κεφάλαιο και να διασωθεί το απόθεμα υδάτων μέσω των κατάλληλων έργων ενώ για την αμπελουργία η διαχείριση νερού να ρυθμιστεί νομοθετικά με γνώμονα τη λελογισμένη χρήση,
2. να προχωρήσει άμεσα η αναγνώριση της ελληνικής επικράτειας ως ενιαίο αμπελουργικό διαμέρισμα, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανανέωση και προσαρμογή του οινικού δυναμικού της Χώρας, με σεβασμό στην ιδιαίτερη ταυτότητα ζωνών ΠΟΠ/ΠΓΕ και σύμφωνα με τη βούληση των παραγωγών,
3. να αναμορφωθεί το υπάρχον εθνικό καθεστώς χορήγησης νέων αδειών φύτευσης αμπέλου στην κατεύθυνση της προτεραιότητας στις βιώσιμες αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις (από οικονομικής και περιβαλλοντικής άποψης),
4. να επιτραπεί η μετατροπή όλων των ανενεργών δικαιωμάτων φύτευσης από το 2013 σε άδειες φύτευσης με προτεραιότητα στα αμπελοτεμάχια που κατόπιν εμπεριστατωμένης επιστημονικής μελέτης μπορούν να λειτουργήσουν ως αντιπυρικές ζώνες με ταυτόχρονη πλήρη κρατική ασφαλιστική κάλυψη κινδύνου,
5. να επιτραπεί, κατόπιν σχετικής διαπραγμάτευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε συντονισμό με άλλα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου, η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων φύτευσης μιας εκμετάλλευσης σε πιο κατάλληλες περιοχές για αμπελοκαλλιέργεια εντός της ίδιας ζώνης ΠΟΠ/ΠΓΕ, ενώ το κόστος για τη νέα φύτευση να εντάσσεται στην αναδιάρθωση αμπελώνων, η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί γενναία από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε.,
6. να δημιουργηθεί Εθνικό Ταμείο Ανακούφισης του Πρωτογενούς Τομέα από φυσικές καταστροφές,
7. να δοθεί προτεραιότητα οριζόντια στις επενδύσεις (με χρηματοδότηση τουλάχιστον 75 % και το υπόλοιπο με άτοκο δάνειο) που δίδουν έμφαση στη βιωσιμότητα, την περιβαλλοντική προστασία, την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος,
8. να προχωρήσει η θέσπιση συστήματος αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών για οίνους ΠΟΠ/ΠΓΕ με ουσιαστικές ρυθμιστικές αρμοδιότητες και υπό κρατική εποπτεία προκειμένου να υπάρξουν τοπικές δράσεις για την κλιματική μετάβαση του αμπελοοινικού κλάδου,
9. να εκσυγχρονιστούν οι τεχνικοί φάκελοι των οίνων ΠΟΠ/ΠΓΕ, με πρωτοβουλία μεν του αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών αλλά με τρόπο συντονισμένο, προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες διαχείρισης του αμπελώνα (στρεμματική απόδοση, μεταφερόμενα αποθέματα οίνου) και να ενταχθούν ρήτρες βιωσιμότητας στην διαδικασία παραγωγής οίνων με ΠΟΠ/ΠΓΕ,
10. να αναγνωριστεί ειδικό νομικό καθεστώς για τις δεντροστοιχίες, θαμνώδεις εκτάσεις που έχουν τεθεί ή διατηρηθεί εντός ή πλησίον του αμπελώνα (π.χ. πρανή) τα οποία αποδεδειγμένα βοηθούν στην βιοποικιλότητα, την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση και την δημιουργία μικροκλίματος, ώστε να μην υπολογίζονται μεν ως αμπελουργική έκταση για τις στρεμματικές αποδόσεις και τις άδειες φύτευσης αλλά ταυτόχρονα να θεωρούνται ως οργανικό μέρος του αμπελώνα (από άποψη χρήσης γης κλπ),
11. να υπάρξει ενίσχυση της εφαρμοσμένης έρευνας γύρω από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και την αντιμετώπισή του αλλά με συντονισμό, διάχυση και συζήτηση των αποτελεσμάτων της έρευνας, τα οποία θα πρέπει να είναι ελεύθερα δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας και λοιπών περιοριστικών δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας,
12. να ενισχυθεί η κατάρτιση των αμπελουργών με εθνικά προγράμματα εκμάθησης βιώσιμων αμπελουργικών πρακτικών,
13. να δοθούν φορολογικά κίνητρα (απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ, μείωση φόρου εισοδήματος) για τους αμπελουργούς που εντάσσονται σε προγράμματα προστασίας και αναγέννησης του εδάφους, με σαφή καθορισμό βεβαίως των προϋποθέσεων.

Αναλυτικά η επίσημη ανακοίνωση του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου

Με τεράστια επιτυχία υλοποιήθηκε την Δευτέρα 1^η Ιουλίου το 2^ο συνέδριο με τίτλο: Κλιματική Κρίση και Βιωσιμότητα το Αμπελοοινικού Τομέα που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου με το Δίκτυο Οινοποιών Κρήτης – Wines of Crete στο Ηράκλειο.

Στο συνέδριο συμμετείχαν διακεκριμένοι επιστήμονες και κορυφαίοι επαγγελματίες της οινικής αγοράς από την Ελλάδα και το Εξωτερικό. Ανάμεσα στα όσα σημαντικά ειπώθηκαν ξεχωρίζουμε την παρουσίαση του Δρ Ignacio Ricarte Sanchez, Γενικού Γραμματέα της Πανευρωπαϊκής Οργάνωσης CEEV, ο οποίος αφού έκανε μια πλήρη χαρτογράφηση του Ευρωπαϊκού γίγνεσθαι όσον αφορά στη βιωσιμότητα, με τις προκλήσεις, τους κινδύνους αλλά και τις προοπτικές που δημιουργούνται, τόνισε την ανάγκη να υπάρξει μια ενιαία Ευρωπαϊκή στρατηγική, να υιοθετηθούν κατανοητά και εύκολα στην εφαρμογή μοντέλα βιωσιμότητας, προσαρμοσμένα στον αμπελοοινικό τομέα και να επικοινωνηθεί σωστά η θετική συνεισφορά του κλάδου.

Η κα Michelle Bouffard, συγγραφέας/δημοσιογράφος, επιφανής προσωπικότητα της οινικής αγορά του Καναδά και ιδρύτρια των συνεδρίων TASTE CLIMATE CHANGE, αφού ανέλυσε τους κινδύνους μίλησε για τις βέλτιστες πρακτικές δίνοντας έμφαση στην αναγεννητική αμπελουργία και γενικότερα στη σωστή διαχείριση του αμπελώνα με έμφαση στο νερό αλλά και σε κομβικά θέματα μεταποίησης και συσκευασίας.

Η κα Emma Fourdan, team leader για Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, της ανερχόμενης Carbon Space με έδρα την Ιρλανδία, αναφέρθηκε στις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά στη γνώση του αποτυπώματος CO2 και παρουσίασε καινοτόμες λύσεις της CarbonSpace για την άμεση μέτρηση του αποτυπώματος άνθρακα στον αμπελοοινικό τομέα.

Τέλος, ο κος Riccardo Ricci Curbastro, Πρόεδρος της EQUALITAS, μιας από τις πιο καταξιωμένες διεθνώς εταιρίες για την περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική πιστοποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού του κρασιού, αναφέρθηκε στο Πρότυπο Equalitas για την περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική πιστοποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού του κρασιού.

Αξίζει να επισημανθεί ότι κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου υπεγράφη μνημόνιο κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου και της Equalitas με κοινό στόχο την υποστήριξη των επιχειρήσεων στους τομείς της παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας του Ελληνικού αμπελοοινικού κλάδου για να επιδιώξουν μια κοινωνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμη επιχειρηματική ανάπτυξη.

Στο τέλος του πρώτου μέρους ο Οινοποιός, Διευθύνων Σύμβουλος της Κυρ Γιάννη και Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, κος Στέλλιος Μπουτάρης παρουσίασε την εμπειρία της Κυρ Γιάννη στον δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης, στο πλαίσιο της οποίας η εταιρία μέτρησε το ανθρακικό αποτύπωμα στα δύο Κτήματα της σε Νάουσα και Αμύνταιο, λαμβάνοντας το πιστοποιητικό ISO 14064 και πλέον αποτελεί την πρώτη Ελληνική εταιρεία που γίνεται δεκτή στην οικογένεια της οργάνωσης International Wineries for Climate Action.

Στο δεύτερο μέρος του συνεδρίου διοργανώθηκαν δύο πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης.

Στην πρώτη, που είχε τίτλο Βιώσιμη Αμπελουργία προσαρμοσμένη στον τόπο, τις κλιματικές συνθήκες και τους ανθρώπους, συμμετείχαν οι Ιωάννης Βογιατζής, Θεόδωρος Γεωργόπουλος, Στέφανος Κουνδουράς και Δημήτρης Τάσκος.

Στη δεύτερη που  αφορούσε ειδικότερα την Κρήτη και είχε τίτλο: Βιώσιμη αμπελουργία στην Κρήτη, διαπιστώσεις, προβληματισμοί και προτάσεις συμμετείχαν οι Ζαχαρίας Διαμαντάκης, Οινολόγος Οινοποιός, Νίκος Μαγκής, Γεωπόνος ΠΚΠΦΠΦΕ Ηρακλείου και οι Γεωπόνοι αμπελουργίας Δημήτρης Τσουπέης και Νίκος Σωμαράκης.

Από τις πολύ ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις που έγιναν και τις ανταλλαγές απόψεων που ακολούθησαν, διαπιστώθηκε η αναγκαιότητα συνεργασίας των τοπικών φορέων για το σχεδιασμό και την υλοποίηση άμεσων ενεργειών και μεσοπρόθεσμων στόχων. Επίσης έγινε φανερό ότι η αυτενέργεια του κλάδου σε όλα τα επίπεδα, πρέπει να ενταθεί οργανωμένα.

Ο ΣΕΟ σε συνεργασία με τις Περιφερειακές Ενώσεις μέλη του, θα αναλάβει πρωτοβουλίες το επόμενο διάστημα στην κατεύθυνση συγκεκριμένων δράσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που προκαλεί η κλιματική κρίση στους αμπελώνες και τις επιχειρήσεις μας.

Ακολούθησε η ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΟ στο πλαίσιο της οποίας υπογράφηκε το συνημμένο ψήφισμα για την Θέσπιση Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης από τα μέλη του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου.