Η Ρωσία έχει πολλούς επιχειρηματίες που είναι καινοτόμοι, ρισκάρουν και σκέφτονται ελεύθερα. Αλλά η χώρα τους δεν μπορεί να τους υποστηρίξει. Αργά ή γρήγορα, οι φορείς κρατικής ασφάλειας κάνουν την ανεπιθύμητη εμφάνισή τους.
Αν επισκεφθείτε τις πλαγιές που καταλήγουν στις καταπράσινες ακτές της Μαύρης Θάλασσας της Ρωσίας και θα διαπιστώσετε ότι αυτό ισχύει ακόμη και για τα κρασιά.
Ο Vladimir Prokhorov, παράγει κρασί εδώ και 30 χρόνια. Δεν έχει επισκεφθεί ποτέ το εξωτερικό, πόσο μάλλον στην Πορτογαλία, αλλά το κρασί Madeira που παράγει είναι καταπληκτικό. Το κελάρι του είναι το ιερό του. Εκεί βρίσκεται μια εικόνα του Ιησού δίπλα από το θερμόμετρο και όταν έχουν κακή διάθεση ούτε αυτό ούτε η γυναίκα του επισκέπτονται το μέρος.
Τα δρύινα βαρέλια – που σημειώνονται με κιμωλία “2016 Muscat Hamburg“, “2016 Cahors” – τώρα βγάζουν έναν κούφιο ήχο όταν τα χτυπάς. Η αστυνομία εμφανίστηκε το περασμένο καλοκαίρι στο οινοποιείο του στη νότια Ρωσία και τα άδειασε όλα.
«Τους μισώ», είπε ο κ. Prokhorov, αναφερόμενος στις αρχές, χτυπώντας την αριστερή γροθιά του στη δεξιά παλάμη του.
Με μια πρώτη ματιά, η αναγέννηση της ρωσικής οινοποιίας, που καλύπτει τις πιο εκλεπτυσμένες γεύσεις των πλούσιων Ρώσων, είναι μια ιστορία επιτυχίας της εποχής του Πούτιν. Αλλά πέρα από τα αμπέλια, μια πιο σκοτεινή ιστορία έρχεται στο φως επισκιάζοντας τα ρωσικά όνειρα, συνθλίβοντας τις ελπίδες και δημιουργώντας γραφειοκρατικούς εφιάλτες με αστυνομικές επιδρομές.
Πολλοί από τους μικρότερους και πιο καινοτόμους οινοπαραγωγούς της Ρωσίας, με την άτυπη έγκριση των τοπικών αξιωματούχων, λειτουργούσαν εδώ και καιρό χωρίς άδειες, θεωρώντας ότι οι αρχές ενεργούσαν με απαγορευτικό τρόπο. Πριν από περίπου δύο χρόνια, οι ομοσπονδιακές αρχές έγιναν πιο αυστηρές τερματίζοντας την ανοδική πορεία των ανερχόμενων οινοποιών της χώρας.
Η Ρωσία εκτείνεται σχεδόν επτά εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια εδάφους, τα περισσότερα από τα οποία είναι παγωμένα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, έχοντας ως παραγωγή περιορισμένες ποσότητες άγριων μούρων και κόκκινων μύρτιλων με τα οποία τρέφονται κάποια ζώα .
Vadim Berdyayev
Υπάρχει μια λεπτή λωρίδα γης από τους πρόποδες του Καυκάσου έως την Κριμαία, που θυμίζει την περιοχή της Τοσκάνης. Εκεί οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν κρασί και το ίδιο έκαναν και οι τσάροι οι οποίοι έφερναν εξειδικευμένους ανθρώπους από την Γαλλία.
Οι Σοβιετικοί συγκέντρωσαν τους αμπελώνες και μετέτρεψαν την οινοπαραγωγή σε βιομηχανοποιημένες επιχειρήσεις.
Σε περιοχές πλούσιες σε κρασί, όπως το θέρετρο Anapa, υπήρχαν κάποτε μηχανήματα αυτόματης πώλησης που παρείχαν παγωμένο riesling βάζοντας την κούπα στο μηχάνημα. Ωστόσο οι άνθρωποι στα υπόγειά τους τελειοποίησαν την μικρή τους κατ’ οίκων παραγωγή.
Σήμερα, η ακτή της Μαύρης Θάλασσας αποτελεί μια ονειρεμένη χώρα για τους οινόφιλους, προσελκύοντας ανθρώπους από όλη τη χώρα που θέλουν να δοκιμάσουν να φτιάξουν το δικό τους κρασί στο βραχώδες έδαφος. Εδώ καλλιεργούνται οι περισσότερες από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές ποικιλίες σταφυλιών, μαζί με τις γηγενείς όπως το Krasnostop Zolotovsky.
Για τον Πρόεδρο Vladimir V. Putin, η αποκατάσταση των ένδοξων εποχών της τσαρικής δόξας στον τομέα της ρωσικής οινοποιίας εμπλέκεται με την αποστολή του να κάνει τη Ρωσία ξανά σπουδαία. Οι συμμαχικοί ολιγάρχες του Κρεμλίνου έχουν ξοδέψει εκατομμύρια δολάρια σε ελίτ ρωσικούς αμπελώνες και ένας από τους επικεφαλής προπαγάνδας του κ. Putin, ο τηλεοπτικός οικοδεσπότης Dmitri Kiselyov, έγινε ο επικεφαλής της οινοποιίας της χώρας πέρυσι.
Επομένως, είναι λογικό ότι ένα τμήμα της ετήσιας γεωργικής έκθεσης στη νότια περιοχή του της Ρωσίας, το Krasnodar Krai, είναι αφιερωμένο στο κρασί. Όμως υπήρχε κάτι περίεργο στην τεράστια αίθουσα συνεδριάσεων στο Krasnodar, την κύρια μητρόπολη της περιοχής. Πιο συγκεκριμένα οι άνθρωποι που προωθούσαν την πώληση των Merlot και Sauvignon blanc έμοιαζαν πολύ επιφυλακτικοί με τους δημοσιογράφους.
Προσπαθώντας να εξηγήσει την κατάσταση, ο Andrei Greshnov, πρώην τραπεζικός της Μόσχας, έδειξε τις φιάλες κρασιού τονίζοντας ότι δεν υπάρχει έμμεσος φόρος για το αλκοόλ που πωλείται στη Ρωσία.
Η απόκτηση άδειας για την παραγωγή και πώληση κρασιού ήταν από παλιά πολύ δαπανηρή για παραγωγούς μικρής κλίμακας όπως ο Greshnov. Έτσι, αυτός και δεκάδες άλλοι λειτουργούσαν εκτός νόμου, με την ανοχή των τοπικών αρχών οι οποίοι τους θεωρούσαν σημαντικό και αντιπροσωπευτικό κομμάτι της περιοχής και κατανάλωναν ευχάριστα τα κρασιά τους. Όμως τα τελευταία δύο χρόνια, οι ομοσπονδιακές αρχές επιβολής του νόμου της Ρωσίας έχουν παρέμβει σε αυτές τις ρυθμίσεις.
Διαχωρισμός σταφυλιών στο οινοποιείο Karakezidi
«Καταλάβαμε ότι αυτές ήταν οι νεοαναπτυσσόμενες επιχειρήσεις που χρειάζονταν υποστήριξη», δήλωσε ο Emil Minasov, ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Γεωργίας της περιοχής Krasnodar, για τους οινοπαραγωγούς χωρίς άδεια. «Κατάφεραν να κάνουν συμφωνίες με τις τοπικές διοικητικές αρχές έτσι ώστε να μην τους ενοχλούν. Τώρα όμως αυτό είναι αδύνατο καθώς τους ασκούν υπερβολική πίεση».
Αξιωματούχοι επιβολής του νόμου λένε ότι καταπολεμούν τη φοροδιαφυγή και την παραποιημένη και ανθυγιεινή παραγωγή, τα οποία αποτελούν πραγματικά προβλήματα για την. Οι πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία υποτίθεται ότι διευκολύνουν τα μικρά οινοποιεία να γίνουν νόμιμα.
Ωστόσο, ο κ. Minasov υπολογίζει ότι τα οινοποιεία εξακολουθούν αν χρειάζονται τουλάχιστον 40.000 μπουκάλια παραγωγής ετησίως για να καλύψουν τα έξοδα της έκδοσης αδείας – τουλάχιστον 6.000 δολάρια – και για να μπορέσουν να συμβαδίσουν με τους κανονισμούς και τις απαιτήσεις που εμφανίζονται κάθε τόσο. Επιπλέον πιστεύει ότι τα οινοποιεία μικρής κλίμακας δεν θα έπρεπε να χρειάζονται άδεια “αλλά κανείς από τους υπεύθυνους δεν ακούει.”
Ο Ivan Karakezidi, 64 ετών και ελληνικής καταγωγής είναι από τη δεκαετία του 1990 ένας από τα πιο γνωστούς μικροπαραγωγούς της περιοχής. Παράλληλα διοργανώνει εκδηλώσεις στο κτήμα του. Ένα πρωινό του Ιουνίου στις 6 το πρωί η αστυνομία μπήκε στο κτήμα του σκαρφαλώνοντας από το φράκτη και κατάσχεσαν 4.545 φιάλες υψηλών προδιαγραφών, συμπεριλαμβανομένου του Cabernet sauvignon που βραβεύτηκε το 2003. Ο γιος του συνελήφθη και είναι στην φυλακή επειδή υποθετικά εμπλεκόταν στην πώληση κρασιών χωρίς να έχουν την απαραίτητη άδεια. Ο κ. Karakezidi επιμένει ότι είναι θύμα πλεκτάνης από καλά οργανωμένο κύκλωμα επιχειρηματιών που προσπαθούν να αποκτήσουν τον έλεγχο των αμπελώνων του.
Εάν τα νομικά δεινά του χειροτερέψουν, είναι διατεθειμένος να φύγει από τη χώρα. «Είναι αντιπαραγωγικό να κάνεις επιχειρήσεις εδώ», είπε ο κ. Karakezidi. «Ότι και να κάνεις θα σε καταδικάσουν, θα σε φυλακίσουν, θα σου πάρουν τα πάντα και θα σε φθονούν».
Πριν φύγει, θα δείξει σε εκείνους που του παίρνουν την περιουσία «πού βρίσκεται η αίθουσα γευσιγνωσίας και πού βρίσκεται η τουαλέτα, έτσι ώστε να μην τα μπερδέψουν».
Ορισμένοι μικροί οινοποιοί κατάφεραν να πάρουν άδεια, αλλά αμφισβητούν αν θα καταφέρουν να βιοποριστούν.
Η Olga και ο Vadim Berdyayev έχουν έναν αμπελώνα στα περίχωρα της Anapa με σταφύλια πλούσια σε αρώματα. Ένας γείτονας τους βοήθησε να μαζέψουν τα σταφύλια και να τα πάνε στο πιεστήριο ενώ ο κ. Berdyayev, έλεγξε στο μικρό εργαστήριο στο γκαράζ του την πυκνότητα του φετινού Riesling σε έναν δοκιμαστικό σωλήνα.
Το ζευγάρι, που είναι και οι δύο αρχιτέκτονες, έφτιαχναν μπύρα στην πατρίδα τους, τη Σιβηρία, και ανακάλυψαν την οινοποιία 12 χρόνια πριν όταν μετακόμισαν στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας. Η παραγωγή κρασιού είναι σαν να μεγαλώνεις ένα παιδί, είπε η κα. Berdyayeva. Μερικές φορές αρρωσταίνει, και πρέπει να το θεραπεύσεις, και μερικές φορές δείχνει το ταλέντο του, «και αρχίζεις να το θαυμάζεις και να αναρωτιέσαι».
Πούλησαν το κρασί τους σε εκθέσεις και σε περιηγητές οινοποιείων. Πριν από δύο χρόνια, έγινε σαφές ότι οι καλές εποχές έχουν τελειώσει. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ακόμη και τα πιο μικρά οινοποιεία έπρεπε να βγάλουν άδειες. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να ξοδέψουν περίπου 7.000 $ σε έγγραφα, εξαερισμό και εξειδικευμένους σαρωτές για την επιβολή του φόρου και με τον τρόπο αυτό θα υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους, επιθεωρήσεις και παρακολούθηση κάθε φιάλης που παράγεται με εξειδικευμένο κυβερνητικό λογισμικό και μοναδικούς 19-ψήφους κωδικούς.
Η κα. Berdyayeva εγκατέλειψε τη δουλειά της για να επικεντρωθεί στη γραφειοκρατία και το ζευγάρι πήρε την άδεια. Όμως, αντί να παρηγορηθούν , ο κ. Berdyayev λέει ότι τώρα ζει με συνεχή τον φόβο των ελέγχων ή κάποιου πιθανού λάθους στα έγγραφα. Το άγχος του αντικατοπτρίζει το παράπονο πολλών Ρώσων που παλεύουν με την ανεξέλεγκτη δύναμη της αστυνομίας.
Βρίσκεται συνεχώς υπό πίεση και όπως αναφέρει ο ίδιος «Μερικές φορές δεν καταλαβαίνω πια το κρασί και νομίζω ότι το καταστρέφω. Και αυτό είναι πραγματικά καταθλιπτικό. “
Πηγή: nytimes
