Eπιμέλεια: Ζήσης Πανάγος
Λέγεται συχνά ότι το κρασί πάει µε τη διάθεση. Όταν µάλιστα, µέσα Σεπτεµβρίου, πριν το ηλιοβασίλεµα, µε καλούς φίλους, στέκεσαι στο µπαλκόνι της Τζιας (Aigis Suites), αγναντεύοντας το Κάβο Ντόρο και απολαµβάνοντας ένα ποτήρι Μοσχοφίλερο, τότε όλα µοιάζουν µαγικά. Όποιο Μοσχοφίλερο και να δοκιµάσεις, έχει κάτι όµορφο να σου ψιθυρίσει. Ξεκινήσαµε µε µια αφρώδη «Amalia Brut» του Τσέλεπου, µαστορεµένη µε την παραδοσιακή µέθοδο. Ο ήλιος µόλις είχε αρχίσει να κοκκινίζει πάνω από τo Μυρτώο Πέλαγος και η παρέα της Τζιας έπαιρνε µια πρώτη ακαταµάχητη γεύση της δύναµης που κρύβει το Μοσχοφίλερο. Αρκεί να βρεθεί στα κατάλληλα χέρια. Σειρά είχαν άλλες πέντε ετικέτες µε λευκά Μοσχοφίλερα, που αποδείχθηκαν ένα κι ένα. ∆ύο Γραβιέρες Κέας (η µία µε πιπέρι), ένα ντόπιο Ξινό και µια Κοπανιστή του νησιού, µαζί και ένα Καρίκι Τήνου, που ωρίµασε στην αγκαλιά µιας αποξηραµένης κολοκύθας, ήταν τα συνοδευτικά τους. Α ναι, και µερικές φέτες Λούζα Κέας µε θρούµπι.
Το πάντα φιλόξενο µπαλκόνι του Aigis στο λόφο που ατενίζει το Βουλκάρι, είναι το πρώτο που γλυκαίνει την καρδιά και τα φέρνει όλα σε µια ισορροπία. Βέβαια, κανένας άλλος δεν θα µπορούσε να συνδυάσει τόσο τέλεια το σκηνικό µε τη διάθεση των καλεσµένων, όσο η φιλόξενη οικοδέσποινα του Aigis. Η Λίζα Μορφονιού είναι ο άνθρωπος που συστήνει µε άλλο τρόπο την Τζια.
Τριαντάφυλλο άνθη λεµονιάς και πράσινο µήλο
Ο πιο αρωµατικό από την οικογένεια των Φιλεριών, το Μοσχοφίλερο, είναι µια ερυθρωπή ποικιλία µε βασικό χαρακτηριστικό της το ροδαλό χρώµα της φλούδας. Πυρήνας της καλλιέργειάς του είναι η Πελοπόννησος και ιδιαίτερα το οροπέδιο της Μαντίνειας, όπου καλύπτει το 85% των αµπελώνων. Εκεί, στα ορεινά κρύα εδάφη της περιοχής µεγαλουργεί δίνοντας τους λευκούς οίνους ΠΟΠ Μαντίνεια. Τα τελευταία χρόνια βέβαια τα µονοποικιλιακά ροζέ Μοσχοφίλερα αυξάνονται συνεχώς ενώ συµµετέχει και σε χαρµάνια οίνων, ανάµεσά τους και πολλοί µε Προστατευόµενη Γεωγραφική Ένδειξη, τα οποία «ντύνει» µε το άρωµά του. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το Μοσχοφίλερο διατηρεί τη µοναδικότητά του τόσο όταν οινοποιείται µε την παραδοσιακή µέθοδο της Καµπανίας για να δώσει λεπτά αφρώδη κρασιά όσο και όταν -σε πολύ λιγότερες περιπτώσεις- καλείται να συµβιώσει µε τη δρυ. Τα λευκά Μοσχοφίλερα έχουν σχεδόν διάφανο χρώµα µε γκρι ή σοµον ανταύγειες, µέτρια ή ακόµη και υψηλή οξύτητα και ελαφρύ σώµα. Τα αρώµατα είναι έντονα ανθικά µε το τριαντάφυλλο, το γιασεµί και τα άνθη λεµονιάς να κυριαρχούν αλλά και φρουτώδη µε εσπεριδοειδή και πράσινο µήλο. Τα ροζέ, από την άλλη, έχουν πιο φρουτώδη χαρακτήρα µε αρώµατα πετροκέρασου, ροζ γκρέιπφρουτ, γλυκολέµονου, κόκκινου τριαντάφυλλου, λουκουµιού και καραµέλας. Τέλος, τα αφρώδη ξεχωρίζουν για τη µοναδική φινέτσα και ισορροπία, καθώς συνδυάζουν υπέροχα τα αυτολυτικά αρώµατα µε τον ντελικάτο αρωµατικό χαρακτήρα και την οξύτητα της ποικιλίας.
Όλο άρωµα και φρεσκάδα
Η πρώτη ύλη για το µονοποικιλιακό Μοσχοφίλερο του Κτήµατος Νικολάου προέρχεται από τους ιδιόκτητους οικογενειακούς αµπελώνες 8 στρεµµάτων, αποκλειστικά βιολογικής γεωργίας στην περιοχή Παλαιόπυργος Μαντίνειας µε ηλικία αµπελιών 60 έτη. Τα επιλεγµένα αµπελοτεµάχια έχουν υπέδαφος αργιλοπηλώδες και προσανατολισµό δυτικό µε απόδοση περί τα 600 κιλά ανά στρέµµα και τα σταφύλια που προορίζονται γι’ αυτό το κρασί συλλέγονται µε το χέρι όταν έχουν φτάσει στο επιθυµητό επίπεδο φαινολικής και αλκοολικής ωρίµανσης.
Στο οινοποιείο ψύχονται στους 4Ο C και πραγµατοποιείται κρυοεκχύλιση στους 8Ο C για 4 ώρες. Χρησιµοποιώντας µόνο τον πρόρωγο, λαµβάνει χώρα η αλκοολική ζύµωση σε ανοξείδωτες δεξαµενές ελεγχόµενης θερµοκρασίας στους 17Ο C για την ανάδειξη όλου του αρωµατικού χαρακτήρα της ποικιλίας. Πρόκειται για ένα κρασί που προσφέρει µια ιδιαίτερη γευστική εµπειρία όπου οι νότες ροδοπετάλων και εσπεριδοειδών συνδυάζονται µε την έντονη οξύτητα και την µακρά επίγευση ταιριάζοντας ιδανικά µε τη µεσογειακή αλλά και την ασιατική κουζίνα. Σερβίρεται στους 12Ο C.
Μόνο µεράκι
Ανοικτό υπόλευκο χρώµα µε γκρι ανταύγειες. Ανθικό µπουκέτο µε τροπικές νύξεις αλλά και νότες ορυκτότητας που διευρύνουν τον πολύπλοκο αρωµατικό χαρακτήρα και φρέσκο, δροσιστικό στόµα µε αρωµατική ένταση και τραγανή οξύτητα αλλά και µακριά επίγευση που υπόσχεται εξέλιξη χαρακτηρίζουν την ΠΟΠ Μαντίνεια του Οινοποιείου Μορόπουλου. Η επιλογή της πρώτης ύλης γίνεται από βιολογικούς και συµβατικούς ξερικούς αµπελώνες που βρίσκονται κυρίως σε πλαγιές και σε υψόµετρο 670-700 µ. όπου η έντονη διαφορά θερµοκρασίας ηµέρας και νύχτας συµβάλλει στη χαρακτηριστική επιµήκυνση του βλαστικού κύκλου και στον όψιµο τρύγο. Κλασική λεύκη οινοποίηση µε τη ζύµωση σε ανοξείδωτες δεξαµενές και ελεγχόµενη θερµοκρασία, µετά από στατική απολάσπωση. Το τελικό χαρµάνι ωριµάζει σε φίνες και ολόκληρες οινολάσπες για τουλάχιστον 6 µήνες.
Το boutique τόσο σε µέγεθος όσο και σε φιλοσοφία λειτουργίας αλλά και Οινοποιείο Μορόπουλου βρίσκεται στην καρδιά της ζώνης της Μαντινείας στο Νεοχώρι Τρίπολης. Σήµερα η διαχείρισή του ανήκει στη νεότερη γενιά της οικογένειας, τη Γεωργία και τον Κώστα.
Σταφύλι προς σταφύλι
Το Οινοποιείο της οικογένειας του Σπύρου Λαφαζάνη στη Νεµέα, αθροίζοντας πάνω από 70 χρόνια οινοποιητικής εµπειρίας και κεφαλαιοποιώντας τη δυναµική ανερχόµενων ποικιλιών του ελληνικού αµπελώνα, δηµιούργησε τo 2016 και λάνσαρε στην αγορά την ετικέτα Μοσχοφίλερο, κάτω από το brand Geometria. Με την εξαιρετική αισθητική της προσέγγιση, το άκρως ελκυστικό packaging, την κορυφαία ποιότητά της και τον αρωµατικό της χαρακτήρα, η ετικέτα προέρχεται από τους ιδιόκτητους αµπελώνες της οικογένειας αλλά και συνεργαζόµενους παραγωγούς από τη Μαντίνεια. Η πρώτη ύλη διαλέγεται σταφύλι προς σταφύλι χειρωνακτικά και παράγεται µε τις πλέον σύγχρονες πρακτικές οινοποίησης και τη φιλοσοφία της βιώσιµης καλλιέργειας. Παντοτινός γνώµονας της φιλοσοφίας των καλλιεργητικών τεχνικών του Σπύρου Λαφαζάνη είναι ο σεβασµός προς το περιβάλλον και εργαλεία του τα «πράσινα µέσα» που αξιοποιεί, µε τελικό αποτέλεσµα το µηδενικό ισοζύγιο άνθρακος του οινοποιείου αλλά και την απόλυτη αξιοποίηση των ανακυκλώσιµων προϊόντων του.
Πληµµυρίζει τις αισθήσεις
Λευκός ξηρός οίνος ΠΓΕ Πελοπόννησος είναι το Μοσχοφίλερο του Οινοποιείου Οινωδός, που λειτουργεί από το 2009 µε έδρα το Ζευγολατιό Κορινθίας. Η πρώτη ύλη προέρχεται από επιλεγµένους αµπελώνες της Μαντίνειας µε αρώµατα εσπεριδοειδών και τριαντάφυλλου. Αποτελεί τον ιδανικό συνοδό για θαλασσινά, ψαρικά και έντονα λευκά τυριά, ενώ αξίζει να σηµειωθεί ότι για τη χρονιά 2022 το Οινωδός Μοσχοφίλερο ’21 βραβεύτηκε µε Χρυσό Μετάλλιο στο διαγωνισµό Balkans International Wine Competition 2022.
Το ντελικάτο ροζέ
Το ροζέ Μοσχοφίλερο του Κτήµατος Κϊσσα προέρχεται από ένα συγκεκριµένο ενιαίο τεµάχιο εντός του ορεινού αµπελώνα του Μοσχοφίλερου στις πλαγιές του Μαυριόρους στην Κορινθία µε το υψόµετρο να ξεκινά από τα 750 µ. σε αµµοπηλώδη εδάφη µε µεγάλες κλίσεις. Πρόκειται άλλωστε για µια ποικιλία που αγαπά το κρύο, µε αποτέλεσµα να δίνει εξαιρετικά αποτελέσµατα στην περιοχή, µε τη χαρακτηριστική µεγάλη διαφορά θερµοκρασίας µεταξύ ηµέρας και νύχτας να επιµηκύνει την περίοδο ωρίµανσης και να προσδίδει εξαιρετικές οξύτητες και πλούσιο αρωµατικό δυναµικό. Τα σταφύλια συλλέγονται χειρωνακτικά σε τελάρα των 20 κιλών. Στη συνέχεια ακολουθούν εκραγισµός, σύνθλιψη και µεταφορά σε ανοξείδωτες δεξαµενές για εκχύλιση σε χαµηλές θερµοκρασίες για 18-20 ώρες. Η σταφυλόµαζα στη συνέχεια πιέζεται σε πνευµατικά πιεστήρια και µετά από στατική απολάσπωση ακολουθεί η ζύµωση η οποία πραγµατοποιείται σε ανοξείδωτες δεξαµενές σε χαµηλές ελεγχόµενες θερµοκρασίες 15-17oC. Το Μοσχοφίλερο εκτός από ντελικάτα αρώµατα έχει και πολύ ντελικάτο και ευαίσθητο χρώµα καθώς είναι µια γκρι ποικιλία και όχι κόκκινη. Οπότε όλες οι διαδικασίες είναι ήπιες και πραγµατοποιούνται µε ιδιαίτερη προσοχή για να διατηρηθεί το χρώµα. Μετά τη ζύµωση το κρασί ωριµάζει πάνω στις λεπτές οινολάσπες για ακόµα 3 µήνες πριν την εµφιάλωση.
Η φινέτσα του Μοσχοφίλερου
Αναµφίβολα, ένα από τα πιο σηµαντικά επιτεύγµατα του Κτήµατος Τσέλεπου αποτελεί το αφρώδες κρασί Amalia Vintage, ένα κρασί από 100% Μοσχοφίλερο, το οποίο αποτελεί και πρωτοπορία για τα δεδοµένα της Ελλάδας. Η Amalia Vintage είναι ένα πολύπλοκο αφρώδες στα πρότυπα της Καµπανίας, καθώς φτιάχνεται µε την παραδοσιακή µέθοδο της σαµπάνιας, εµφανίζοντας λεπτά αρώµατα από φλούδες εσπεριδοειδών, αχλαδιού & πασχαλιάς, µε φόντο γοητευτικές νότες ζύµης και µελιού. Παράλληλα, η Amalia Vintage εκτός από το ότι είναι προϊόν εξαιρετικής χρονιάς διαφέρει και στα στάδια της ζύµωσης, καθώς η δεύτερη ζύµωση που στην Brut είναι ένας χρόνος στη φιάλη στη Vintage είναι δύο χρόνια. Οι τεχνικές της παραδοσιακής µεθόδου λειτουργούν ως πιστοποίηση των δυνατοτήτων του συγκεκριµένου αφρώδους, τόσο στο αρωµατικό, όσο και στο γευστικό κοµµάτι, γεγονός που επιβεβαιώνει τον χαρακτηρισµό της Ανδριανής Τσέλεπου για την Amalia, ότι είναι η «φινέτσα» του Μοσχοφίλερου.
Συµπληρωµατικά, η οικογένεια Τσέλεπου υποστηρίζει πως το συγκεκριµένο κρασί αποτελεί το µέσο διαφοροποίησης από όλα τα άλλα οινοποιεία, για τον λόγο ότι αντέχει στον χρόνο και ενδείκνυται για παλαίωση. Το συγκεκριµένο αφρώδες, όπως και η σαµπάνια, αποτελεί προϊόν εορτασµού, οπότε δεν θα µπορούσε να µην συνδυαστεί µε όστρακα, χαβιάρι, αυγοτάραχο, καθώς και µε ώριµα τυριά. Φαγητά που υπό την συνοδεία της Amalia Vintage θα µπορούσαν να πλαισιώσουν ένα µεγαλειώδες δείπνο.
Με τη γοητεία της κλασικής αξίας
Ζωντανό, κιτρινοπράσινο χρώµα. Φίνα αρώµατα λουλουδιών µε άνθη λεµονιάς, εσπεριδοειδών και ρόδων, χαρακτηριστικά της ποικιλίας Μοσχοφίλερο. Στο στόµα πλούσιο και φρουτώδες µε µακρά αρωµατική επίγευση. To Semeli Mantinia µε Προστατευόµενη Ονοµασία Προέλευσης «Μαντινεία» παράγεται από Μοσχοφίλερο που καλλιεργείται στο Ζευγολατιό Μαντινείας σε υψόµετρο 650 µ. Ζυµώνεται αργά σε σταθερή θερµοκρασία 17-18°C. Συνοδεύει θαλασσινά, οστρακοειδή και ψάρια µε λεµονάτες σάλτσες, καθώς και πιάτα ασιατικής κουζίνας. Σερβίρεται στους 8-11°¬C.