Η πρωτοφανής πρωιµότητα κι οι µειωµένες παραγωγές, που εµφάνισαν φέτος σχεδόν το σύνολο των καλλιεργειών συνεπεία του ήπιου χειµώνα και των παρατεταµένων υψηλών θερµοκρασιών το καλοκαίρι έκρουσαν πολύ δυνατά τον «κώδωνα του κινδύνου», αναδεικνύοντας εύγλωττα το επείγον της µετάβασης σε µια πιο αειφορική προσέγγιση της γεωργίας.
Για να κερδηθεί, ωστόσο, το «στοίχηµα», η εµπειρία έχει αποδείξει πως απαιτείται και ρεαλισµός, εκτός από τους ευγενείς στόχους. ∆ιότι αν οι αγροτικές εκµεταλλεύσεις πάψουν να είναι βιώσιµες, στο βωµό µιας άνευ όρων αειφορικής αντίληψης, θα χαθεί ένας κρίσιµος παράγοντας για την επίτευξή της, υπονοµεύοντας µακροπρόθεσµα την επισιτιστική ασφάλεια, τη στιγµή που ο πληθυσµός του πλανήτη αυξάνει διαρκώς.
Την εξαιρετικά λεπτή ισορροπία, µεταξύ βιωσιµότητας και αειφορίας, επιχειρεί να αναζητήσει ένα ενδιαφέρον ερευνητικό έργο, που είναι σε εξέλιξη µε πρωτοβουλία της «Yara Hellas», σε συνεργασία µε το «Κτήµα Κυρ Γιάννη» και το Γεωπονικό Πανεπιστήµιο της Αθήνας.
Ο Στέλιος Μπουτάρης, τονίζει την ανάγκη ισορροπίας για αειφορία και βιωσιµότητα.
Οι τρεις εταίροι έχουν «στήσει» δύο πειραµατικά αµπελοτεµάχια στο Γιαννακοχώρι της Νάουσας και στη Σαµαρόπετρα του Αµυνταίου και µελετούν το πώς µπορεί να επιδράσουν πρακτικές της αναγεννητικής γεωργίας (εφαρµόστηκαν πέντε διαφορετικές µεταχειρίσεις, µε έναν µάρτυρα και τέσσερις επαναλήψεις, με πρωτόκολλα που περιλάμβαναν συνδυασμό προϊόντων της Yara) στη βελτίωση της υγείας του εδάφους, που είναι ζητούµενο της αειφορίας, συνδυαστικά µε την ενίσχυση των ποσοτικών και των ποιοτικών χαρακτηριστικών του αµπελώνα, ώστε να µπορεί η µέθοδος να αξιοποιηθεί και εµπορικά για τον αγρότη.
Χρήσιµα συµπεράσµατα
Τα πρώτα αποτελέσµατα του φιλόδοξου project, όπως ανακοινώθηκε σε ειδική εκδήλωση που οργανώθηκε την Τετάρτη 11 Σεπτεµβρίου στον καταπράσινο -ακόµη- αµπελώνα του κτήµατος Κυρ Γιάννη, παρουσία εκπροσώπων από όλη την αλυσίδα αξίας του αγροδιατροφικού τοµέα, είναι ενθαρρυντικά και στις δύο περιοχές, τόσο ως προς την υγεία του εδάφους, όσο και για την αύξηση των στρεµµατικών αποδόσεων, χωρίς να υποβαθµίζονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των σταφυλιών.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο Marketing & Agronomy Manager της Yara Hellas, Νίκος Μυτιλέκας, διευκρίνισε πως «αυτό που θέλουµε να κάνουµε µε το εν εξελίξει ερευνητικό πείραµα δεν είναι να βγάλουµε ένα πρωτόκολλο λίπανσης και να πούµε αυτή είναι η συνταγή για το οινοποιήσιµο αµπέλι. Μαθαίνουµε µέσα από αυτή τη διαδικασία και θέλουµε να δούµε τελικά, τί επιδόσεις θα µας δώσουν οι διαφορετικές µεταχειρίσεις και να δούµε στο τέλος µε το κτήµα Κυρ Γιάννη, ή µε τον εκάστοτε συνεργάτη, αύριο µεθαύριο σε µια άλλη καλλιέργεια, το ποια στρατηγική θα ακολουθήσει για να επιτευχθεί αποτελεσµατικότερα η υγεία του εδάφους και η ευηµερία του παραγωγού».
Ανοίγοντας νωρίτερα την εκδήλωση ο Στέλιος Μπουτάρης, έκανε µια σύντοµη αναδροµή στην ιστορία του κτήµατος και στην αφοσίωσή του σε ζητήµατα προστασίας του περιβάλλοντος, τόνισε πως η κλιµατική αλλαγή θέτει εµφατικά το θέµα της αειφορικής άσκησης της γεωργίας. «Οι ακραίες θερµοκρασίες, το χαλάζι και οι άκαιρες βροχοπτώσεις µας ανησυχούν. Μας λένε πως θα πρέπει να προσέξουµε το χώµα µας, το περιβάλλον και ίσως και να αλλάξουµε τον τρόπο που καλλιεργούµε. Η πρόκληση για όλους µας είναι να βρούµε την ισορροπία ανάµεσα στην αειφορία και στη βιωσιµότητα. Είναι δύσκολη άσκηση, αλλά είναι και µονόδροµος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μπουτάρης.
Την ανάγκη ενδυνάµωσης του αγροδιατροφικού συστήµατος έναντι των επιπτώσεων της κλιµατικής µεταβολής, ανέδειξε, µεταξύ άλλων, και η Marion Martinez, SVP South Europe της Yara. Όπως σηµείωσε, υπάρχει µια πληθώρα προκλήσεων που µπαίνει στο τραπέζι για τον τοµέα της γεωργίας, που ξεκινά από την παραγωγή τροφής για έναν πληθυσµό του πλανήτη που αυξάνει διαρκώς, µέχρι τη διάβρωση του εδάφους, τη διαχείριση του νερού και τις διαταραχές της διατροφικής αλυσίδας. Στο πλαίσιο αυτό επισήµανε πως η αναγεννητική γεωργία έχει στον πυρήνα της φιλοσοφίας της το κλίµα, την υγεία του εδάφους, την ορθή χρήση των πόρων, τη βιοποικιλότητα και την ευηµερία των παραγωγών, και ως εκ τούτου είναι προαπαιτούµενο για να µετασχηµατιστεί ο αγροτικός τοµέας και να διασφαλιστεί πως και οι επόµενες γενιές θα µπορούν να καλλιεργήσουν τη γη.
Εστίασε ακόµη στη δέσµευση της Yara να παράγει τα προϊόντα της µε χαµηλό περιβαλλοντικό αποτύπωµα, στις τεχνολογίες που εφαρµόζει στα λιπάσµατά της, αλλά και στις επενδύσεις που κάνει σε ψηφιακά εργαλεία και στη γεωργία ακριβείας, τα οποία βοηθούν τον παραγωγό να λάβει τις σωστές αποφάσεις. Εξήρε δε, τη συνεργασία µε το κτήµα Κυρ Γιάννη και το Γεωπονικό Πανεπιστήµιο.
Από αριστερά: Νίκος Κυριακίδης, Μαρία Ψαρού, Μιχάλης Μπουτάρης, Marion Martinez, Λευτέρης Ρουµελιώτης, Νίκος Μυτιλέκας και Γιάννης Ζαφειρίου.
Εκ µέρους του Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών, ο επικεφαλής του ερευνητικού έργου, Γιάννης Ζαφειρίου παρουσίασε στοιχεία από την Ε.Ε., που δείχνουν τη µεγάλη καταπόνηση που δέχεται το έδαφος της γηραιάς ηπείρου από τη διάβρωση και τη ρύπανση, ενώ στη συνέχεια ανέλυσε τον τρόπο µε τον οποίο στήθηκε το πειραµατικό έργο, τη µεθοδολογία του και πως οι µεταχειρίσεις αναγεννητικής γεωργίας έχουν αρχίσει να επιδρούν στην υγεία του εδάφους.