Της Μαρίας Γιουρουκέλη
Στην Κεφαλονιά το μεσημέρι του Σαββάτου της 15ης Μαΐου του 2021 σκοτείνιασε ο ουρανός και ξέσπασε πολύ μεγάλη καταιγίδα με σφοδρή χαλαζόπτωση, η οποία κράτησε μισή ώρα περίπου και είχε σαν αποτέλεσμα τεράστιες ζημιές στην κύρια ζώνη καλλιέργειας της Ρομπόλας.
Με την μνήμη αυτή αρκετά νωπή, ο νεοσύστατος Σύνδεσμος Οινοποιών Κεφαλονιάς (Σ.Ο.Κ) – που φιλοδοξεί να παίξει ρόλο «δεξαμενής σκέψης» και να κάνει γενικότερα την Κεφαλονιά ένα HUB για το κρασί – έβαλε την περασμένη Κυριακή 19 Ιουνίου, ως κεντρικό θέμα συζήτησης την «Κλιματική Αλλαγή», στο πλαίσιο ενός γεμάτου οινικού τετραήμερου.
Η ομάδα της Agrenda και του Wine Trails, φιλοξενούμενη του Συνδέσμου, κατέγραψε τις ανησυχίες των εμπλεκόμενων του κλάδου, ενώ είχε την ευκαιρία να περιηγηθεί στα οινοποιεία των γνήσιων εκφραστών της οινικής κουλτούρας της Κεφαλονιάς (Σκλάβος, Κτήμα Χαριτάτου, Gentilini, Σαρρής, Ορεάλιος Γη, Πετρακόπουλος), που έχουν βάλει στόχο να εντάξουν το νησί στο χάρτη του ποιοτικού οινοτουρισμού. Κάτι που, σημειωτέον, δεν φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολο αν κρίνει κανείς από τις γευστικές δοκιμές των κρασιών που παράγουν, αποτέλεσμα αναβίωσης ξεχασμένων γηγενών ποικιλιών και με πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον.
Στις φιλόξενες εγκαταστάσεις του επισκέψιμου οινοποιείου του Συνεταιρισμού Ρομπόλας, συνεταιριστές, αμπελουργοί, οινοποιιοί μέλη του Σ.Ο.Κ., εκπρόσωποι οινοποιείων, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, της γεωπονικής και δημοσιογραφικής κοινότητας αντάλλαξαν απόψεις γύρω από τις προκλήσεις που φέρνουν οι μεταβολές του καιρού στον αμπελουργικό και οινοποιητικό κλάδο.
Το καμπανάκι χτύπησε και ο Διονύσης Γραμματικός, προϊστάμενος του τμήματος Αμπέλου Οίνου και Αλκοολούχων ποτών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, λέγοντας πως το τοπίο στην αμπελοκαλλιέργεια μόνο ειδυλλιακό δεν είναι. Κατά τον ίδιο, ο ελληνικός αμπελώνας την περίοδο 2012 -2021 εμφανίζει καθαρή μείωση εκτάσεων της τάξης των 27.772,9 στρεμμάτων (10,19%), ενώ στη ανησυχητική αυτή κατάσταση έρχεται να προστεθεί και το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. «Η κλιματική αλλαγή δεν είναι αφηρημένη έννοια, όντως υπάρχει, καθώς με βάσει τις επιστημονικές καταγραφές προκύπτει ότι μέσα μία 10ετία ο τρύγος έχει έρθει 6-8 ημέρες νωρίτερα.», υπογράμμισε ο κ. Γραμματικός. Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του ΥΠΑΑΤ, κάλεσε τους εκπροσώπους του κλάδου να συνασπιστούν και να προχωρήσουν σε σχήματα και επενδύσεις που θα βοηθήσουν την υπόθεση «ελληνική αμπελοκαλλιέργεια και κρασί» να δείξει την ποιοτική και αναπτυξιακή δυναμική της προς τα έξω, καλώντας τους να προχωρήσουν σε αιτήσεις για νέες φυτεύσεις, και αξιοποιώντας τις δράσεις που προσφέρουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΚΑΠ αλλά και των άλλων αναπτυξιακών ταμείων. «Τα αιτήματα για νέες φυτεύσεις είναι όλο και λιγότερα. Είναι κρίμα, να μην γίνονται αιτήσεις», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γραμματικός, υποδεικνύοντας παράλληλα προς τους αμπελουργούς να επιδείξουν προσοχή στα όσα ορίζει το Αμπελουργικό Μητρώο και το ΟΣΔΕ για πλήρη ταυτοποίηση, προκειμένου να μην απωλέσουν τις προβλεπόμενες επιδοτήσεις.
Σαν το καναρίνι στο ορυχείο το αμπέλι σήμανε συναγερμό
Πρόταση για ανθεκτικές ποικιλίες, Μετεωρολογικούς Σταθμούς
Με το καναρίνι στο ορυχείο* παροµοιάζει τα όσα συµβαίνουν στην αµπελουργία σε σχέση µε την κλιµατικές αναταράξεις ο Γιώργος Τσινίδης, Γεωπόνος Οινολόγος, καθώς τα αµπέλια είναι άκρως ευαίσθητα στις όποιες µεταβολές.
Σύµφωνα µε τον έµπειρο γεωπόνο, αν η µέση παγκόσµια θερµοκρασία παρουσιάσει αύξηση δύο βαθµών Κελσίου, οι περιοχές του πλανήτη, που σήµερα είναι κατάλληλες για καλλιέργεια αµπελιών, θα συρρικνωθούν έως 56%. Αν, µάλιστα, η άνοδος της θερµοκρασίας φθάσει τους τέσσερις βαθµούς Κελσίου, τότε το 85% των σηµερινών καλλιεργειών κλήµατος θα εξαφανιστεί. Κατά τον ίδιο, ήδη διαπιστώνονται σε πολλά αµπελοτεµάχια της χώρας:
– Μείωση του βλαστικού κύκλου.
– Έξαρση βακτηριακών µολύνσεων και εχθρών.
– Υπερβολικά υψηλές θερµοκρασίες που καταστρέφουν το κρασί και τις οξύτητες.
Ο Γιώργος Τσινίδης στην παρέµβαση του στην εκδήλωση του Συνδέσµου Οινοποιών Κεφαλονιάς για την κλιµατική αλλαγή, συνέστησε στους καλλιεργητές ως βασική στρατηγική προσαρµογής να αλλάξουν σε µεγάλο βαθµό τις ποικιλίες που καλλιεργούν, ώστε να προτιµούν αµπέλια πιο ανθεκτικά στην ξηρασία και στη ζέστη αλλά και αλλαγή πλεύσης προς φιλικότερα προς το περιβάλλον σκευάσµατα φυτοπροστασίας, µηχανολογικών πρακτικών. Επιπρόσθετα, τονίζει την αναγκαιότητα των Μετεωρολογικών Σταθµών στη λήψη δεδοµένων για έγκαιρη πρόληψη και των εφαρµογών γεωργίας ακριβείας.
Στη συζήτηση συµµετείχε και ο Αργύρης Γεροβασιλείου, Γεωπόνος/Οινολόγος και ένας εκ των ιδιοκτητών του Κτήµατος Γεροβασιλείου, υπογραµµίζοντας την αναγκαιότητα των µετεωρολογικών σταθµών για την λήψη στατιστικών δεδοµένων, προκειµένου να παρακολουθείτε το υδατικό στρες σε κάθε αµπελοτεµάχιο και να υπάρχει έγκαιρη αντιµετώπιση των προβληµάτων που δύνανται να ανακύψουν.
Στα σκαριά ο φάκελος για ΠΟΠ της Ξηρής Μαυροδάφνης
Να σηµειωθεί ότι στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης για τις προκλήσεις της αµπελοκαλλιέργειας στο νησί, προέκυψε και η ανάγκη για κατάθεση φακέλου θεσµοθέτησης της Ξηρής Μαυροδάφνης ως προϊόντος ΠΟΠ, µε ξεκάθαρη αναφορά στην Κεφαλονιά. Οι εξαιρετικές δουλειές που καταθέτουν µε τη µορφή συγκεκριµένων ετικετών τα τελευταία χρόνια οι οινοποιοί του νησιού, θα µπορούσε να αποτελέσει το καλύτερο εισιτήριο για την ένταξη του προϊόντος στη ζώνη ΠΟΠ της Κεφαλονιάς,
Ήδη το θέµα απασχόλησε διεξοδικά την τελευταία συνάντηση του Συνδέσµου Οινοποιών Κεφαλονιάς µε τον προϊστάµενο του Τµήµατος Αµπέλου και Οίνου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, µε τον τελευταίο να παροτρύνει τα µέλη του Συνδέσµου για την κατάθεση τεκµηριωµένου φακέλου, οποίος θα µπορούσε να αποτελέσει την απαρχή για την θεσµοθέτηση της Ξηρής Μαυροδάφνης ως προϊόντος ΠΟΠ. Να σηµειωθεί ότι τον συντονισµό της συζήτησης στην εκδήλωση του Σ.Ο.Κ. είχε ο Κώστας Μπαζίγος, ∆ιευθυντής Συνεταιρισµού Ροµπόλας Κεφαλληνίας.
*Παλιά, οι ανθρακορύχοι έστελναν ένα καναρίνι στις στοές σαν ζωντανό συναγερμό. Αν το καναρίνι σταματούσε να κελαηδά, αυτό σήμαινε ότι υπήρχαν επικίνδυνες αναθυμιάσεις.
