του Λεωνίδα Λιάμη
Την απάντηση, στη δύσκολη εξίσωση, που µπαίνει, πλέον, πιεστικά και στον αµπελοοινικό τοµέα, θα επιχειρήσουν να δώσουν η COMPO EXPERT Hellas και το Κτήµα Άλφα. Λαµβάνοντας υπόψη την ανάγκη για πιο αειφορική χρήση της γης και για την προσαρµογή στους στόχους που έχουν τεθεί για την άµβλυνση της κλιµατικής αλλαγής, οι δύο εταίροι ενώνουν τις δυνάµεις τους και µε τη συνδροµή της πανεπιστηµιακής κοινότητας, θα εφαρµόσουν πιλοτικά, στο πεδίο, µια στρατηγική που θα προσπαθήσει να κάνει πράξη το φιλόδοξο στόχο.
Το «εναρκτήριο λάκτισµα» για την ενεργοποίηση της συνεργασίας, ως προς το τυπικό της σκέλος, δόθηκε την Πέµπτη 20 Μαρτίου, στο Κτήµα Άλφα, µε την υπογραφή ενός µνηµονίου αλληλοκατανόησης (MoU) από τον Μάκη Μαυρίδη, συνιδρυτή του πρότυπου οινοποιείου και από τον Κωνσταντίνο Ωραιόπουλο, γενικό διευθυντή της COMPO EXPERT Hellas, µε ευθύνη για την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή.
Αποτελεσµατικές µεταχειρίσεις µε φιλοπεριβαλλοντικό πρόσηµο
«Ουσιαστικά αυτό που θέλουµε να κάνουµε είναι να καταγράψουµε το αποτύπωµα άνθρακα, που προκύπτει από τη χρήση των παραδοσιακών τεχνικών διαχείρισης του αµπελώνα και ταυτόχρονα να εφαρµόσουµε και δύο διαφορετικές, δικές µας, µεταχειρίσεις στο πεδίο, προκειµένου να δούµε πόσο επηρεάζουν το αποτύπωµα κάθε µία από αυτές. Για την ώρα δεν βάζουµε κάποιο συγκεκριµένο στόχο. Αλλά αν µπορέσουµε και µειώσουµε έστω και λίγο την έκλυση του διοξειδίου του άνθρακα σε µια οργανωµένη δοµή όπως είναι το Κτήµα Άλφα, τότε φανταστείτε τί αντίκτυπο θα έχει η µεταφορά αυτού του µοντέλου σε εκµεταλλεύσεις µε λιγότερη οργάνωση λειτουργίας και πιο χαλαρή φιλοπεριβαλλοντική δέσµευση», ανέφερε ο κ. Ωραιόπουλος.
Ο ίδιος χαρακτήρισε το πειραµατικό µε το Κτήµα Άλφα ως «πρόγραµµα πυλώνα για εµάς, γιατί για να δοκιµάσεις κάτι πρέπει, να το δοκιµάσεις µαζί µε τους καλύτερους, είτε παραγωγούς, είτε επιστήµονες και αν τα καταφέρεις να δεις πως µπορείς το αποτέλεσµα αυτό να το κάνεις scale up, να το εφαρµόσεις σε µεγάλη κλίµακα».
Υπό το πρίσµα αυτό ο επικεφαλής της COMPO EXPERT Hellas, αφού εξήρε τη συνάφεια των δύο εταιρειών, ως προς την ανάπτυξη, τις επενδύσεις, την εξωστρέφεια και τις φιλικές προς το περιβάλλον δράσεις, εξήγησε πως «αν και είµαστε εταιρεία που παράγουµε κυρίως χηµικό λίπασµα, αλλά και βιοδιεγέρτες, δεν µας αρέσει να βλέπουµε κτήµατα µε γυµνό έδαφος. Μας αρέσουν οι εδαφοκαλύψεις όπως αυτές στα αµπέλια στο Κτήµα Άλφα, µας αρέσουν οι συγκαλλιέργειες, γενικά αυτές οι λογικές. Οπότε αυτό θέλουµε να κάνουµε και µέσα από αυτή τη σύµπραξη».
Πρωτοβουλία µε προϋποθέσεις που εγγυώνται επιτυχή έκβαση
Σπουδαίο γεγονός χαρακτήρισε τη συνεργασία και ο Μάκης Μαυρίδης καθώς όπως εξήγησε, «λειτουργεί στα πλαίσια των περιβαλλοντικών αξιών του κτήµατος Άλφα και ταυτόχρονα καταδεικνύει την υποχρέωση, τη δέσµευση, αλλά και την ευθύνη που έχουµε όλοι µας απέναντι στο περιβάλλον και ιδιαίτερα εµείς απέναντι σε αυτόν το µοναδικό φυσικό πλούτο της περιοχής µε τις τέσσερις λίµνες και το µοναδικό ανάγλυφο».
Το πιλοτικό θα εφαρµοστεί σε 20 στρέµµατα του αµπελώνα, µε ποικιλία Syrah και ο έµπειρος αµπελουργός εµφανίζεται αισιόδοξος για την επιτυχή έκβαση του εγχειρήµατος, δεδοµένης της αφετηρίας από την οποία ξεκινά. «Από την πλευρά µας υπάρχουν εξαιρετικές συνθήκες σε σχέση µε το έδαφος και το κλίµα, σύγχρονες υποδοµές για την άσκηση γεωργίας ακριβείας και κυρίως αγάπη και ενδιαφέρον των ανθρώπων για το αµπέλι. Η COMPO EXPERT Hellas βάζει τις σύγχρονες πρακτικές θρέψης και τα νέα προϊόντα που ενσωµατώνουν τεχνολογίες, τα οποία έχουµε δοκιµάσει και δεν χρειάζεται να τα προπαγανδίσω και φυσικά υπάρχει και η τεχνογνωσία των επιστηµόνων του ΑΠΘ. Όλα αυτά νοµίζω πως είναι στοιχεία, τα οποία µπορούν να εγγυηθούν την επιτυχία της πρωτοβουλίας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μαυρίδης. Συµπλήρωσε δε, πως «µέσα από αυτή τη συνεργασία ο σκοπός είναι να γίνει ανάλυση των εισροών και εκροών ενέργειας, µια ποσοτικοποίηση και εν τέλει µια προσπάθεια περιορισµού των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα, µαζί µε τη βελτίωση της αποτελεσµατικότητας των µεταχειρίσεων».

Κωνσταντίνος Ωραιόπουλος
Προς την κατεύθυνση αυτή, πάντως, το Κτήµα Άλφα έχει κάνει µεγάλα βήµατα, καθώς εφαρµόζει στον αµπελώνα του πρακτικές αναγεννητικής γεωργίας, ολοκληρωµένης διαχείρισης, βιολογικής µεταχείρισης και εν γένει αειφορικής προσέγγισης, µε σεβασµό στο περιβάλλον, το οποίο, όπως είπε ο κ. Μαυρίδης, «δεν θα στηρίξει και δεν θα ενισχύσει µόνο τη δική µας, αλλά θα µπορεί να συνεχίσει να τροφοδοτεί και τις επόµενες γενιές».
Επέκταση νέου οινοποιείου και επενδύσεις 25 εκατ. ευρώ
Στην περίπτωση του Κτήµατος Άλφα, οι πρωτεργάτες του εγχειρήµατος, έχουν ήδη προετοιµάσει το έδαφος για µια οµαλή µετάβαση όταν έρθει ο καιρός. Η Εµορφίλη κι η Κωνσταντίνα Μαυρίδου, µαζί µε την Αγγελική και τον Νικόλα Ιατρίδη, εκπρόσωποι της δεύτερης γενιάς, µε σπουδές στη γεωπονία, στη χηµεία και στα οικονοµικά και µε µεταπτυχιακά στην οινολογία, σε Ιταλία και Γαλλία, έχουν ενσωµατωθεί στην καθηµερινή λειτουργεία του Κτήµατος και µετέχουν και σε πρωτοβουλίες ευθύνης, µε ισχυρό κοινωνικο-οικονοµικό πρόσηµο στην περιοχή του Αµυνταίου.
Μια τέτοια κίνηση είναι και µια οµάδα παραγωγών µε την µορφή ΙΚΕ, µε καθετοποιηµένη δράση, που έχει συσταθεί από κοινού µε περίπου 10 αµπελουργούς της ευρύτερης περιοχής του Αµυνταίου, µε σκοπό τη βελτιστοποίηση της καλλιέργειας των αµπελιών και την παραγωγή κρασιών σε πιο προσιτές τιµές για τον καταναλωτή.

Εμορφίλη Μαυρίδου
Αυτό θα επιτυγχάνεται µε παρεµβάσεις στο κόστος των υλικών συσκευασίας, στην αυτοµατοποίηση της γραµµής παραγωγής, σε όλα τα επίπεδα και στον περιορισµό του ενεργειακού κόστους µέσω της τοποθέτησης φωτοβολταϊκών και όχι σε εκπτώσεις στην ποιότητα του περιεχοµένου της φιάλης διότι για µας ο πρωταγωνιστής είναι το κρασί, όπως είπε εµφατικάο κ. Μαυρίδης. Για να υπηρετηθεί το project, έχει αναπτυχθεί ένα νέο οινοποιείο µε υπεύθυνο οινοπαραγωγό τον Κωνσταντίνο Κοντοσώρο, ο οποίος έχει σπουδές στην Ελλάδα και στη Βουργουνδία (Γαλλία). Επιπλέον, η πλούσια εργασιακή του εµπειρία σε µεγάλα οινοποεία της φηµισµένης περιοχής της Βουργουνδίας και σε µερικούς από τους καλύτερους αµπελώνες, τον καθιστούν κατάλληλο για να αναλάβει το εν λόγω project.
Όσον αφορά το νέο οινοποιείο έχει βαρυτικό και βιοκλιµατικό σχεδιασµό µε σκοπό την επίτευξη εξοικονόµησης ενέργειας. Βρίσκεται µέσα στον αµπελώνα και σε µικρή απόσταση από το υπάρχον οινοποιείο του Κτήµατος Άλφα, το οποίο αποτέλεσε επένδυση περίπου 6 εκατ. ευρώ και λειτούργησε για πρώτη φορά στον τρύγο του 2024.
Ήδη έχουν παραχθεί 3 ετικέτες, ένα λευκό κρασί από Sauvignon και ασύρτικο, ένα ερυθρό από ξινόµαυρο και merlot και ένα ροζέ από ξινόµαυρο και syrah, σε µια παραγωγή που θα κυµανθεί, συνολικά, στις περίπου 40.000 – 50.000 φιάλες.

Από αριστερά: Σωτηρία Μαρουλά, Κωνσταντίνος Ωραιόπουλος, Ιορδάνης Κρυστάμτσης, Εμορφίλη Μαυρίδου, Μάκης Μαυρίδης, Θοδωρής Χρυσοχόου (πίσω) – Αλέξανδρος Μάντζος (μπροστά), Λευτέρης Μελιτζανάς
«Ο πρώτος στόχος µας είναι να πάµε σταδιακά σε µια τριετία στις 500.000 φιάλες. Ωστόσο, δεν θα σταµατήσουµε εκεί. Γίνονται επαφές να ενταχθούν στην ΙΚΕ και άλλοι αµπελουργοί από την περιοχή και σε βάθος χρόνου θα θέλαµε τα περίπου 300 στρέµµατα που αξιοποιούµε σήµερα µε τους συνεργαζόµενους παραγωγούς, να φτάσουν τα 2.000 ή και 3.000 στρέµµατα και για αυτό σύντοµα η ΙΚΕ θα µετασχηµατιστεί σε Αγροτικό Συνεταιρισµό», εξήγησε ο κ. Μαυρίδης, προσθέτοντας πως «η επιδίωξή µας είναι να δηµιουργηθεί µια ουσιαστική σύνδεση µε τον αµπελουργό. Θέλουµε να ξεκινήσουµε το ταξίδι µαζί του από την αρχή της καλλιεργητικής περιόδου. Να είµαστε κοντά του είτε οικονοµικά, είτε µε τη µεταφορά τεχνογνωσίας. Έχουµε εµπειρία, γνωρίζουµε την ανθρωπογεωγραφία της περιοχής και τη γλώσσα µέσα από την οποία µπορεί να συνεννοηθείς και να συνεργαστείς µε τον αγρότη».
Το βάρος και στην τόνωση του οινοτουριστικού προφίλ του οινοποιείου
Προκειµένου, µάλιστα, να δηµιουργηθούν οι στέρεες βάσεις που θα µπορέσουν να σηκώσουν τους υψηλούς στόχους των εµπνευστών της πρωτοβουλίας, εκτός από τις συνεργασίες µε αµπελουργούς, µπαίνει σε εφαρµογή άµεσα και η επέκταση του οινοποιείου, µε µια νέα επένδυση 12 εκατ. ευρώ, που θα ξεκινήσει να υλοποιείται στο επόµενο δίµηνο.
Συνολικά οι επενδύσεις των οικογενειών Μαυρίδη – Ιατρίδη για το 2025 προϋπολογίζονται στα 25,37 εκατ. ευρώ και εκτός από την επέκταση του νέου οινοποιείου στο Αµύνταιο περιλαµβάνουν παρεµβάσεις στο Κτήµα Άλφα, κυρίως για να βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων του, µέσα κι από το πρόγραµµα διαρκούς ανανέωσης του φυτικού υλικού, µε νέα και πιο υγιή φυτά, που είναι σε εξέλιξη.
Βάρος θα δοθεί, επίσης στην τόνωση του οινοτουριστικού προφίλ του οινοποιείου, µέσα από τη µετατροπή του συνόλου του αµπελώνα των 2.200 στρεµµάτων σε επισκέψιµο, αλλά και µε την ανάδειξη της τοπικής γαστρονοµίας της ευρύτερης περιοχής σε σύνδεση µε τον παραδοσιακό οικισµό του Νυµφαίου και τη βυζαντινή παράδοση της Καστοριάς.
Επίσης, ένα µεγάλο µέρος του επενδυτικού για φέτος, της τάξης των 4,5 εκατ. ευρώ, θα κατευθυνθεί, µετά το πέρας της θερινής σεζόν, στον εκσυγχρονισµό των υποδοµών και του εξοπλισµού στο οινοποιείο που αποκτήθηκε στη Σαντορίνη, το οποίο θα εκκινήσει µε έναν αµπελώνα 30 στρεµµάτων της εµβληµατικής ποικιλίας ασύρτικο. «Αποφασίσαµε να ενώσουµε τις δυνάµεις µας µε τους τοπικούς φορείς για τη διάσωση του ιστορικότερου αµπελώνα όχι µόνο της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης, γιατί η Σαντορίνη είναι ένας καθοριστικός παράγοντας στην πορεία του ελληνικού κρασιού.
