Η απόφαση, που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 2 Δεκεμβρίου, καθορίζεται το πλαίσιο εφαρμογής της παρέμβασης Π2-58.1 «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων», στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της περιόδου 2024-2027 και, ειδικότερα, οι αρμόδιες αρχές, η χρηματοδότηση, οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία ένταξης των παραγωγών, τα δικαιολογητικά, το ύψος των οικονομικών ενισχύσεων των προβλεπόμενων μέτρων, η διαδικασία καταβολής των οικονομικών ενισχύσεων στους δικαιούχους, η παρακολούθηση, η διαδικασία των ελέγχων και των ενστάσεων και η επιβολή των κυρώσεων.
Δείτε αναλυτικά το ΦΕΚ εδω.
Αναλυτικότερα, στην εν λόγω απόφαση, μεταξύ άλλων, αναφέρονται τα εξής:
Περιγραφή της Παρέμβασης
- Στόχος της Παρέμβασης είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης του αμπελουργικού δυναμικού, της εγκατάστασης ποικιλιών αμπέλου με αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον, της εισαγωγής σύγχρονων καλλιεργητικών τεχνικών και της διαφύλαξης και προστασίας του περιβάλλοντος.
Αναλυτικότερα η παρέμβαση εξυπηρετεί τους παρακάτω στρατηγικούς στόχους:
α) αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών οίνων, εξασφαλίζοντας καλύτερο προσανατολισμό των παραγόμενων προϊόντων μέσω της ποιοτικής βελτίωσής τους,
β) προσαρμογή των αμπελώνων στις μεταβολές που επιφέρει η κλιματική αλλαγή,
γ) συμμετοχή και παραμονή νεότερου ηλικιακά ανθρώπινου δυναμικού στον αμπελοοινικό τομέα,
δ) στήριξη των κοινωνικά και περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών, όπως οι νησιωτικές περιοχές (νησιά και μικρά νησιά του Αιγαίου, με εξαίρεση την Κρήτη και την Εύβοια και νησιά του Ιονίου), δίνοντας έμφαση στη διατήρηση του περιβάλλοντος και στην αισθητική αξία του αγροτικού τοπίου,
ε) στήριξη μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, ώστε αυτές να διατηρηθούν ή να καταστούν οικονομικά βιώσιμες.
- Η περίοδος εφαρμογής της Παρέμβασης είναι οι αμπελοοινικές περίοδοι 2024-2025, 2025-2026 και 2026-2027.
- Η Παρέμβαση ενισχύει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες δράσεις:
α) την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων, συμπεριλαμβανομένου και του επανεμβολιασμού,
β) την μετεγκατάσταση των αμπελώνων,
γ) τις βελτιώσεις των τεχνικών διαχείρισης των αμπελώνων που συνδέονται με το στόχο της Παρέμβασης.
Οι δράσεις αναλύονται σε συγκεκριμένα μέτρα τα οποία θα πρέπει να επιφέρουν σημαντικές τροποποιήσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα στον αμπελώνα.
H Παρέμβαση δεν ενισχύει την κατηγορία δράσεων του άρθρου 58 παρ. 1a(iii) του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 σχετικά με την αναφύτευση αμπελώνων, όπου αυτό απαιτείται, κατόπιν υποχρεωτικής εκρίζωσης για υγειονομικούς ή φυτοϋγειονομικούς σκοπούς καθ’ υπόδειξη της αρμόδιας αρχής.4.
Οι δράσεις της παρ. 3 περιλαμβάνουν τα εξής μέτρα:
α) εκρίζωση– μετεγκατάσταση, η οποία επιμερίζεται σε:
αα) εκρίζωση,
ββ) προετοιμασία εδάφους,
γγ) αναφύτευση– μετεγκατάσταση,
β) φύτευση αμπελώνων, η οποία περιλαμβάνει:
αα) προετοιμασία εδάφους,
ββ) φύτευση, βάσει άδειας αναφύτευσης σύμφωνα με το άρθρο 66 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013,
γ) επανεμβολιασμό (για την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων),
δ) βελτίωση ορισμένων τεχνικών διαχείρισης των αμπελουργικών εκτάσεων που αναλύονται σε:
αα) υποστύλωση,
ββ) κατασκευή αναβαθμίδων.
- Η Παρέμβαση δεν καλύπτει την κανονική ανανέωση των αμπελώνων που φτάνουν στο τέλος του κύκλου της φυσικής τους ζωής. Ως κανονική ανανέωση των αμπελώνων που προσεγγίζουν το τέλος της φυσικής τους ζωής, νοείται η αναφύτευση του ίδιου αγροτεμαχίου με την ίδια ποικιλία σύμφωνα με το ίδιο σύστημα αμπελοκαλλιέργειας.
- Η στήριξη για την Παρέμβαση λαμβάνει μόνο τις ακόλουθες μορφές:
α) συμβολή στο κόστος των μέτρων της παρ. 4,
β) αποζημίωση των δικαιούχων της Παρέμβασης για την απώλεια εισοδήματος την οποία υφίστανται λόγω εφαρμογής των μέτρων της υποπερ. αα΄ της περ. α΄ και της περ. γ΄της παρ. 4.
- Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που συνδέονται με τις ακόλουθες ενέργειες, σύμφωνα με το Μέρος ΙΙ του Παραρτήματος ΙΙ του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2022/126:
α) την καθημερινή διαχείριση αμπελώνα,
β) την προστασία έναντι ζημιών από θηράματα, πτηνά ή χαλάζι,
γ) την κατασκευή ανεμοφρακτών και τοίχων για την προστασία από τον άνεμο,
δ) τις ιδιωτικές οδούς και τα αναβατόρια,
ε) την αγορά τρακτέρ ή κάθε είδους οχημάτων μεταφοράς,
στ) την εκρίζωση προσβεβλημένων αμπελώνων και απώλεια εισοδήματος κατόπιν υποχρεωτικής εκρίζωσης για υγειονομικούς ή φυτοϋγειονομικούς λόγους.
Χρηματοδότηση της Παρέμβασης
- Το κόστος των δαπανών που αφορούν την αναδιάρθρωση και μετατροπή των αμπελώνων καθορίζεται με κατ’ αποκοπή ποσό, σύμφωνα με την περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 44 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115, σε ευρώ/στρέμμα.
- Η συμμετοχή της Ένωσης στις πραγματικές δαπάνες των μέτρων της αναδιάρθρωσης και μετατροπής της παρ. 4 του άρθρου 3, χορηγείται μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 59 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115, ως εξής:
α) για τις Περιφέρειες που έχουν οριστεί ως λιγότερο ανεπτυγμένες, η Ένωση καλύπτει το 75% των πραγματικών δαπανών και το 80% των πραγματικών δαπανών για απότομες πλαγιές και αναβαθμίδες σε ζώνη όπου η κλίση είναι μεγαλύτερη του 40%,
β) για τις λοιπές Περιφέρειες, η συμμετοχή της Ένωσης είναι 50% των πραγματικών δαπανών και 60% των πραγματικών δαπανών για απότομες πλαγιές και αναβαθμίδες σε ζώνη όπου η κλίση είναι μεγαλύτερη του 40%.
γ) Η αποζημίωση των παραγωγών για απώλεια εισοδήματος λόγω της υλοποίησης της Παρέμβασης μπορεί να καλύπτει μέχρι και το 100% της σχετικής απώλειας.
- Η εθνική συμμετοχή στην χρηματοδότηση της Παρέμβασης είναι μηδενική.
- Χορηγείται προκαταβολή στους δικαιούχους, με τη σύσταση εγγύησης που ανέρχεται τουλάχιστον στο 100% του ποσού της προκαταβολής, σύμφωνα με την παρ. 3α του άρθρου 44 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 και το άρθρο 15α του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2022/127. Ο δικαιούχος αναλαμβάνει την υποχρέωση να εκτελέσει το εν λόγω μέτρο έως το τέλος της δεύτερης αμπελοοινικής περιόδου που έπεται της χορήγησης της προκαταβολής. Η διάρκεια της περιόδου αυτής μπορεί να προσαρμοσθεί χρονολογικά εάν συντρέχουν λόγοι ανωτέρας βίας, κατά χρόνο ανάλογο με το αίτιο αυτής. Το αίτιο και ο απαιτούμενος χρόνος παράτασης βεβαιώνεται ή πιστοποιείται από επίσημες αρμόδιες, κατά περίπτωση, διοικητικές αρχές ή από αναγνωρισμένο οργανισμό και χορηγείται σχετική βεβαίωση.
- Για την επαλήθευση των επιλέξιμων δαπανών των ενεργειών της Παρέμβασης, η έκταση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 42 του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) 2022/126
Προϋποθέσεις ένταξης εκτάσεων στην Παρέμβαση
- Στην Παρέμβαση εντάσσονται τα αμπελοτεμάχια, όπως καταγράφονται στην υποβληθείσα αίτηση ένταξης από τον παραγωγό (συγκεκριμένης θέσης και έκτασης) για την περίοδο εφαρμογής της Παρέμβασης. Η παρέμβαση εφαρμόζεται μόνο σε εκτάσεις οι οποίες πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α) είναι φυτεμένες με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου ταξινομημένες σύμφωνα με την υπ’ αρ. 2919/95506/2017 απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄ 3276), όπως ισχύει κάθε φορά.
β) είναι καταχωρισμένες στο Αμπελουργικό Μητρώο,
γ) έχουν υποβληθεί από τους παραγωγούς δηλώσεις συγκομιδής ή/και δηλώσεις παραγωγής για αυτές τις εκτάσεις, όπου απαιτείται, σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 24 του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2018/274, κατά τις δύο τελευταίες περιόδους υποβολής,
δ) επιβεβαιώνεται η καλή υφιστάμενη καλλιεργητική κατάσταση του αμπελώνα και η ορθή συντήρησή του, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του προενταξιακού ελέγχου του άρθρου 12 σε συνδυασμό με τις υποβληθείσες δηλώσεις συγκομιδής,
ε) εφόσον τα αμπελοτεμάχια προς ένταξης στην παρέμβαση έχουν αποτελέσει αντικείμενο επιτόπιου ελέγχου από άλλη υπηρεσία, ιδίως από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ή την αρμόδια ΔΑΟΚ, ως και δύο (2) έτη πριν την υποβολή αίτησης ένταξης στην Παρέμβαση, λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματά του, με την προϋπόθεση ότι έχει τηρηθεί η διαδικασία διενέργειας επιτόπιων ελέγχων του άρθρου 12,
στ) έχει υποβληθεί γι’ αυτές ΕΑΕ κατά την πιο πρόσφατη διαδικασία υποβολής ΕΑΕ,
ζ) επιβεβαιώνεται η ταυτοποίηση των στοιχείων της αμπελουργικής εκμετάλλευσης του αιτούντα παραγωγού για την Παρέμβαση, μεταξύ του Αμπελουργικού Μητρώου και της ΕΑΕ,
η) τηρούνται οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εθνικές και ενωσιακές διατάξεις για το σύνολο της αμπελουργικής εκμετάλλευσης,
θ) η ελάχιστη φυτεμένη έκταση αμπελοτεμαχίου είναι μισό (0,5) στρέμμα,
ι) όταν πρόκειται για αναφύτευση της ίδιας ποικιλίας στο ίδιο αμπελοτεμάχιο υλοποιείται αλλαγή αποστάσεων φύτευσης ή και μεταβολή στον αριθμό των πρέμνων με ελάχιστη ποσοστιαία μεταβολή 20% στις αποστάσεις ή στον αριθμό των πρέμνων, πριν και μετά την αναδιάρθρωση, εκτός άλλης μεταβολής συστήματος διαχείρισης,
ια) Για λόγους προστασίας και διαφύλαξης της αμπελουργικής φυσιογνωμίας της οριοθετημένης ζώνης παραγωγής «ΠΟΠ Γουμένισσα», «ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών», «ΠΟΠ Μοσχάτος Πατρών» και «ΠΟΠ Μοσχάτος Ρίου Πατρών»:
αα) στην Π.Ε. Κιλκίς εκτάσεις φυτεμένες με τις ποικιλίες «Ξινόμαυρο» και «Νεγκόσκα», οι οποίες συμμετέχουν στον οίνο «ΠΟΠ Γουμένισσα», δεν μπορούν να συμμετέχουν στην Παρέμβαση για τις δράσεις «εκρίζωση-μετεγκατάσταση» με άλλη ποικιλία και «επανεμβολιασμός». Μπορούν να συμμετέχουν στη δράση «εκρίζωση-μετεγκατάσταση» με ίδια ποικιλία με αναφύτευση εκτάσεων όταν προέρχονται από εκριζώσεις εκτάσεων μόνο με ποικιλίες «Ξινόμαυρο» ή/και «Νεγκόσκα» και όταν πρόκειται να φυτευτούν μόνο με τις ίδιες ποικιλίες «Ξινόμαυρο» ή/και «Νεγκόσκα»,
ββ) στην Π.Ε. Αχαΐας εκτάσεις φυτεμένες με τις ποικιλίες «Κορινθιακή» και «Μαυροδάφνη», που συμμετέχουν στον οίνο «ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών», καθώς και εκτάσεις φυτεμένες με την ποικιλία «Μοσχάτο Άσπρο», που συμμετέχει στους οίνους «ΠΟΠ Μοσχάτος Πατρών» και «Μοσχάτος Ρίου Πατρών», δεν μπορούν να συμμετέχουν στην Παρέμβαση για τις δράσεις του πρώτου και δεύτερου εδαφίου της υποπερ αα΄,
γγ) στην Π.Ε. Κιλκίς εκτάσεις φυτεμένες με την ποικιλία «Τσάπουρνο» και στις Π.Ε. Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου εκτάσεις φυτεμένες με την ποικιλία «Κοτσιφολιάτικο» συμμετέχουν μόνο στις δράσεις «εκρίζωση-μετεγκατάσταση» με άλλη ποικιλία και «επανεμβολιασμός».
- Η εγκατάσταση της νέας αμπελοφυτείας πραγματοποιείται:
α) στην ίδια θέση με αυτήν που εκριζώθηκε ή σε διαφορετική τοποθεσία της ίδιας εκμετάλλευσης, σε ένα ή περισσότερα τεμάχια και σε έκταση ισοδύναμη με αυτήν που εκριζώθηκε,
β) σύμφωνα με τα σύγχρονα συστήματα αμπελοκαλλιέργειας με υποστύλωση ή μη,
γ) σύμφωνα με την υπ’ αρ. 2454/235853/20.9.2019 απόφαση του Υπουργού και της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄ 3645)
