του Γιάννη Πανάγου
Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Γιορτής Κρασιού που γίνεται κάθε χρόνο στη Ραψάνη και που έρχεται να αναδείξει τις ομορφιές της περιοχής αλλά και το τεράστιο δυναμικό της ζώνης στον τομέα του οίνου, η συντονίστρια της πρωτοβουλίας Leander της ΕΑΝΟΛ, Σεβαστή Μπασδέκη, έδωσε μια ενδιαφέρουσα εικόνα της δραστηριότητας που αναπτύσσει η συγκεκριμένη Αναπτυξιακή Εταιρεία και της τεράστιας συνεισφοράς της στην θεμελίωση του Οινοτουρισμού στην περιοχή.
Σε ότι αφορά στο ειδικότερο Σχέδιο Διατοπικής Συνεργασίας που έχει εγκεκριμένο προϋπολογισμό 602.000 ευρώ, αυτό, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμη βήμα, προς την κατεύθυνση της διασύνδεσης της παραγωγής οίνου με τον τουρισμό και πολιτισμό. Βραχίονα του προγράμματος αποτελεί και η στενότερη συνεργασία των οινοποιείων με τις δομές φιλοξενίας και εστίασης, στο πλαίσιο της αμοιβαίας αλληλοϋποστήριξης με ότι αυτό σημαίνει για την τοπική ανάπτυξη των περιοχών που συμμετέχουν στη συνεργασία.
Με άλλα λόγια, κύριος στόχος του σχεδίου είναι η μετατροπή των οινοποιείων σε «κόμβους» διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα και της μεταποιητικής δραστηριότητας της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό και τον πολιτισμό και η ανάδειξη της δυναμικής των περιοχών παρέμβασης σε οινοτουριστικούς προορισμούς, μέσα από μια βιώσιμη προσέγγιση για το περιβάλλον, την οικονομία και την τοπική κοινωνία.
Στους επί μέρους στόχους του σχεδίου ξεχωρίζουν:
- η ανάπτυξη δράσεων και ενεργειών για την στήριξη τόσο του οινοποιητικού κλάδου, όσο και γενικότερα της μεταποιητικής δραστηριότητας αγροτικής παραγωγής (π.χ. «φιλοξενία» των τοπικών προϊόντων) και του τουρισμού στην περιοχή (καταλύματα, εστιατόρια, κλπ),
- ο αποτελεσματικότερος συντονισμός ενεργειών για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού μεταξύ των οινοπαραγωγών και των επιχειρηματιών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στους τομείς φιλοξενίας, εστίασης και παραγωγής τοπικών προϊόντων, με επιδίωξη την καλύτερη δυνατή συνεργασία τους.
- η στήριξη της ανάπτυξης ενός κοινού κώδικα συνεργασίας μεταξύ των οινοποιείων και των λοιπών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς φιλοξενίας, εστίασης, κλπ, με κοινό προσανατολισμό την παροχή υπηρεσιών ποιότητας και την καλύτερη δυνατή συνεργασία τους.
- η αύξηση του αριθμού των πιστοποιημένων οινοποιείων ως επισκέψιμα
- η βελτίωση της δημιουργικής ικανότητας και των γνώσεων του ανθρώπινου δυναμικού που ανήκει στην αλυσίδα της «οινοτουριστικής εμπειρίας».
- η προβολή των «οινοτουριστικών εμπειριών» και η δημιουργία ισχυρής τοπικής ταυτότητας με άξονες τα τοπικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής (τοπική γαστρονομία, παραδόσεις, πολιτιστικά και ιστορικά στοιχεία, κλπ)
- η αναβάθμιση της οινικής εμπειρίας και η δημιουργία ιδιαίτερων, υψηλής ποιότητας οινικών εμπειριών.
- η δημιουργία εικόνας αξίας στο εσωτερικό και το εξωτερικό με παράλληλα προβολή των οίνων ΠΟΠ, ΠΓΕ
Σημειωτέον ότι στο Σχέδιο Διατοπικής Συνεργασίας συμμετέχουν 22 Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης από την Ελλάδα, συντονιστής εταίρος του σχεδίου είναι η Αναπτυξιακή Νομού Θεσσαλονίκης Α.Ε., ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 602.000 ευρώ και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης καλύπτει την περίοδο από 31/12/2023 μέχρι 30/09/2025.
Αναλυτικά η εισήγηση της Σεβαστής Μπασδέκη έχει ως εξής:
ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΤΟΠΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
«Προβολη και Προωθηση Οινοτουρισμου»
στο ΠΛΑΙΣΙΟ του ΤΟΠΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ CLLD / LEADER
ΥΠΟΜΕΤΡΟ 19.3 ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ 19 ΤΟΥ ΠΑΑ 2014 – 2020
ΕΙΣΗΓΗΣΗ : ΜΠΑΣΔΕΚΗ ΣΕΒΑΣΤΗ
- Συμμετέχουν 22 ΟΤΔ από την Ελλάδα
- Συντονιστής εταίρος του σχεδίου: ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ – Α.Ο.Τ.Α. (Λαγκαδά, Βόλβη, κλπ)
- Εγκρίθηκε: 18/10/2022
- Εγκεκριμένος προϋπολογισμός: 000 €
- Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης: 31/12/2023 (παράταση 30/9/2025)
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΣ
Αντικείμενο της συνεργασίας του σχεδίου δράσης αποτελεί η διασύνδεση της παραγωγής του οίνου μέσω των επσικέψιμων οινοποιείων, με τον τουρισμό και τον πολιτισμό, προωθώντας συνέργειες με τους κλάδους:
- της μεταποίησης,
- της φιλοξενίας και
- της εστίασης,
στο πλαίσιο της αμοιβαίας αλληλοϋποστήριξης και συμβάλλοντας παράλληλα στην τοπική ανάπτυξη των περιοχών που συμμετέχουν στη συνεργασία
Κύριος στόχος του σχεδίου είναι η μετατροπή των οινοποιείων σε «κόμβους» διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα και της μεταποιητικής δραστηριότητας της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό και τον πολιτισμό και η ανάδειξη της δυναμικής των περιοχών παρέμβασης ως οινοτουριστικούς προορισμούς, μέσα από μια βιώσιμη προσέγγιση, για το περιβάλλον, την οικονομία και την τοπική κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΧΟΙ
- η ανάπτυξη δράσεων και ενεργειών για την στήριξη τόσο του οινοποιητικού κλάδου, όσο και γενικότερα της μεταποιητικής δραστηριότητας αγροτικής παραγωγής (π.χ. «φιλοξενία» των τοπικών προϊόντων) και του τουρισμού στην περιοχή (καταλύματα, εστιατόρια, κλπ),
- ο αποτελεσματικότερος συντονισμός ενεργειών για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού μεταξύ των οινοπαραγωγών και των επιχειρηματιών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στους τομείς φιλοξενίας, εστίασης και παραγωγής τοπικών προϊόντων, με επιδίωξη την καλύτερη δυνατή συνεργασία τους.
- η στήριξη της ανάπτυξης ενός κοινού κώδικα συνεργασίας μεταξύ των οινοποιείων και των λοιπών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς φιλοξενίας, εστίασης, κλπ, με κοινό προσανατολισμό την παροχή υπηρεσιών ποιότητας και την καλύτερη δυνατή συνεργασία τους.
- η αύξηση του αριθμού των πιστοποιημένων οινοποιείων ως επισκέψιμα
- η βελτίωση της δημιουργικής ικανότητας και των γνώσεων του ανθρώπινου δυναμικού που ανήκει στην αλυσίδα της «οινοτουριστικής εμπειρίας».
- η προβολή των «οινοτουριστικών εμπειριών» και η δημιουργία ισχυρής τοπικής ταυτότητας με άξονες τα τοπικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής (τοπική γαστρονομία, παραδόσεις, πολιτιστικά και ιστορικά στοιχεία, κλπ)
- η αναβάθμιση της οινικής εμπειρίας και η δημιουργία ιδιαίτερων, υψηλής ποιότητας οινικών εμπειριών.
- η δημιουργία εικόνας αξίας στο εσωτερικό και το εξωτερικό με παράλληλα προβολή των οίνων ΠΟΠ, ΠΓΕ
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΙ ΠΕΡΙΗΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΧΕΔΙΟΥ
Β.1.: Εμπειρογνωμοσυνη για τη στρατηγικη αναπτυξης του οινοτουρισμου
1η Φάση: Δημιουργία βάσης δεδομένων – καταγραφή οινοποιείων, υποδομών, διαδρομών και υπηρεσιών οινοτουριστικών προϊόντων.
- Καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης στις περιοχές παρέμβασης όλων των οινοποιείων, με έμφαση στα οινοποιεία που παρέχουν τη δυνατότητα μιας ολοκληρωμένης οινοτουριστικής εμπειρίας (π.χ. από την ιστοσελίδα τους) ή διαθέτουν «Σήμα Επισκέψιμου Οινοποιείου (Σ.Ε.Ο.) ή παράγουν οίνους ΠΟΠ, ΠΓΕ κλπ.
- Καταγραφή υφιστάμενων διαδρομών κρασιού, περιοχών «πιλότους καλών πρακτικών» οινοτουριστικής εμπειρίας (best practice) προσαρμοσμένων στις ειδικές συνθήκες της κάθε περιοχής παρέμβασης, τουριστικών υποδομών φιλοξενίας και εστίασης υψηλού επιπέδου, τουριστικών πρακτόρων & ξεναγών που ασχολούνται με τον οινικό τουρισμό, εκδηλώσεων, φεστιβάλ οίνου, κλπ,
2η Φάση: Δημιουργία Οδηγού Συγκριτικής Αξιολόγησης Διαδικασιών (Process Benchmarking)
- Δημιουργία ενός οδηγού αξιολόγησης benchmarking (γνωστό και ως best practice benchmarking ή process benchmarking), για την αξιολόγηση, τη βελτίωση και την ανάπτυξη υπηρεσιών/ οινοτουριστικών προϊόντων ενός μοντέλου πλήρους, οργανωμένης και διαφοροποιημένης οινοτουριστικής εμπειρίας (καρτέλες υπολογισμού benchmark index), συμβάλλοντας στο στρατηγικό management των επιχειρήσεων και στην αξιολόγηση των διαφόρων πτυχών λειτουργίας τους, με μέτρο σύγκρισης πάντα, την “καλύτερη πρακτική” (best practice) στον οινοτουρισμό.
3η Φάση: Εγχειρίδιο οδηγιών χρήσης και αξιοποίησης του σήματος «επισκέψιμου οινοποιείου», στις πινακίδες ενημέρωσης, εντός και εκτός του χώρου του οινοποιείου.
- Δημιουργία εγχειριδίου οδηγιών χρήσης και αξιοποίησης του σήματος «επισκέψιμου οινοποιείου» που δύναται να λάβει ένα οινοποιείο. Το εγχειρίδιο θα καθορίζει τις προδιαγραφές των πινακίδων ενημέρωσης που απαιτούνται βάσει νόμου για τα επισκέψιμα οινοποιεία (διαστάσεις, υλικό, χρώμα, μακέτα κλπ) στους χώρους εντός και εκτός αυτών, αποτελώντας μέσο επικοινωνίας και ενημέρωσης των επισκεπτών που συμβάλλει σημαντικά στην ενιαία οπτική ταυτότητα και επικοινωνία για τον ελληνικό οινοτουρισμό.
4η Φάση: Καταγραφή αναγκών εκπαίδευσης (οινοποιιών – τουριστικών πρακτόρων – επαγγελματιών HORECA) και δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού.
- Καταγραφή των αναγκών εκπαίδευσης των επαγγελματιών που δύναται να εμπλέκονται σε μια οινοτουριστική εμπειρία (οινοποιιών – τουριστικών πρακτόρων – επαγγελματιών HORECA, κλπ), συμβάλλοντας στον καθορισμό των δυνατών και αδύνατων σημείων τους, προκειμένου να εντοπιστούν οι ελλείψεις και οι αδυναμίες τους, να αντιμετωπιστούν με την εκπαίδευση και την ενημέρωση δημιουργώντας τη βάση για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων οινοτουριστικών προϊόντων.
β.2: Επιμορφωση και δικτυωση
Η ενέργεια στοχεύει στην παροχή τεχνογνωσίας, στην ανταλλαγή εμπειριών και στην ανάπτυξη συνεργασιών των εμπλεκόμενων φορέων οινοτουρισμού, ώστε να είναι σε θέση να συνθέτουν τα επιμέρους στοιχεία οινοτουριστικής προσφοράς της περιοχής σε ένα ολοκληρωμένο εμπειριακό πακέτο, προκειμένου αυτό να προωθηθεί σε επισκέπτες από την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.
Η ενέργεια θα υλοποιηθεί μέσω των παρακάτω δράσεων:
- Θεματικά εργαστήρια για την ανάπτυξη οινοτουριστικών εμπειριών
- Πρόγραμμα επισκέψεων για την ανταλλαγή καλών πρακτικών οινοτουριστικής εμπειρίας
Β.3. Ενεργειες διαχυσης, διαδοσης και προβολης
Στο πλαίσιο αυτής της ενέργειας θα υλοποιηθούν οι παρακάτω οργανωμένες δράσεις που αφορούν στη διάχυση, διάδοση και προβολή του οινοτουρισμού και της οινοτουριστικής εμπειρίας στις περιοχές παρέμβασης:
- Σχεδιασμός και δημιουργία ιστοσελίδας
- Κατάρτιση σχεδίου επικοινωνιακής πολιτικής / Παραγωγή έντυπου και προωθητικού υλικού
- Συμμετοχή σε διεθνή τουριστικά γεγονότα.
- Ταξίδια εξοικείωσης (Fam trips)
- Τοπικές εκδηλώσεις με τίτλο: «Μιλώντας για οινοτουριστικές εμπειρίες».
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
- Οι «ΚΟΙΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ» θα ανατεθούν από το Συντονιστή εταίρο «ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΕ – Α.Ο.Τ.Α (Λαγκαδά,Βόλβη, κλπ)», βάσει του εθνικού νομικού πλαισίου. Η διαδικασία ανάθεσης θα οριστεί από το ύψος του προϋπολογισμού της κάθε ενέργειας. Ο συντονιστής αφού προετοιμάσει όλη την απαιτούμενη διαγωνιστική διαδικασία και λάβει τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων θα εκτελέσει τη διαδικασία όπως απαιτείται και συμφωνήθηκε.
- Οι «ΜΗ ΚΟΙΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ», θα υλοποιηθούν από την κάθε ΟΤΔ-εταίρο ξεχωριστά με βάση το θεσμικό πλαίσιο που απαιτείται και προβλέπεται για την μορφή της εταιρίας και το ύψος του προϋπολογισμού της ενέργειας.
ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΧΕΔΙΟΥ
- η βάση δεδομένων υποδομών, διαδρομών και υπηρεσιών οινοτουριστικών προϊόντων
- το εγχειρίδιο οδηγιών χρήσης του σήματος «επισκέψιμου οινοποιείου»
- ο Οδηγός Συγκριτικής Αξιολόγησης Διαδικασιών (Process Benchmarking),
- το εκπαιδευτικό υλικό των θεματικών εργαστηρίων για τους επαγγελματίες που εμπλέκονται σε μια οινοτουριστική εμπειρία (οινοποιιών – τουριστικών πρακτόρων – επαγγελματιών HOERECA)
- τα θεματικά εργαστήρια για την ανάπτυξη οινοτουριστικών εμπειριών
- οι επισκέψεις για την ανταλλαγή καλών πρακτικών οινοτουριστικής εμπειρίας μέσω του προγράμματος των επισκέψεων
- η ιστοσελίδα για το σχέδιο, τις δράσεις του σχεδίου και τα παραδοτέα του σχεδίου,
- το σχέδιο επικοινωνιακής πολιτικής
- η συμμετοχή σε διεθνή τουριστικά γεγονότα
- τα ταξίδια εξοικείωσης (Fam trips)
- οι τοπικές εκδηλώσεις δημοσιότητας και προβολής
