Του Γιώργου Λαμπίρη
Το σύνολο των χωρών παγκοσμίως είχε δημιουργήσει από το 1958 το πρώτο διεθνές μητρώο κατοχύρωσης και προστασίας ονομασιών προέλευσης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας με έδρα τη Γενεύη. Από το συγκεκριμένο μητρώο η Ελλάδα απουσίαζε, όπως μας ενημερώνει ο διευθυντής του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, Θεόδωρος Γεωργόπουλος. «Το 2015 έγινε μέλος της Συνθήκης της Λισαβόνας η Ευρωπαϊκή Ένωση μετά από σχετική τροποποίηση της Συνθήκης. Στη συνέχεια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε να ενταχθεί ένα πρώτο κύμα Γεωγραφικών Ενδείξεων στο συγκεκριμένο μητρώο. Για το κρασί επελέγησαν από πλευράς της Ελλάδας οι τρεις συγκεκριμένες ονομασίες και συγκεκριμένα αυτές της Μακεδονίας, του Αιγαίου και της Θράκης. Μπορεί οι συγκεκριμένες ονομασίες να μην είναι οι πιο αναγνωρίσιμες εμπορικά, ωστόσο είναι ίσως οι πιο ευαίσθητες από εθνική άποψη. Κι αυτό γιατί και για τις τρεις υπάρχουν συχνά κατάφορες παραβιάσεις από γείτονες. Χαρακτηριστικό είναι το γνωστό ζήτημα της Βόρειας Μακεδονίας, ενώ και σε σχέση με τη Θράκη υφίσταται ένα δίκτυο βουλγαρικών οινοποιείων που μιλάει για τα κρασιά της Αρχαίας Θράκης. Ταυτόχρονα υπάρχει οινοποιείο στην ανατολική πλευρά του Αιγαίου, που έχει κατακλύσει την αγορά με κρασιά που φέρουν την ετικέτα «Egeo», τα οποία εκτός από καλά εστιατόρια εντοπίζονται και σε μία σειρά από αεροπορικές εταιρείες».
Θεόδωρος Γεωργόπουλος, Διευθυντής ΣΕΟ
Έντός τετραμήνου η επίσημη εγγραφή των τριών ονομασιών
Τυπικά οι συγκεκριμένες ενδείξεις θα προστατευθούν μόλις εγγραφούν στο σχετικό μητρώο και επίσημα, ενώ ήδη έχουν ήδη γίνει αποδεκτές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για την εγγραφή τους στο μητρώο αναμένεται ότι θα ακολουθήσει μία τρίμηνη προθεσμία, προκειμένου οποιοδήποτε άλλο κράτος συμμετέχει στο μητρώο μέσω της Συνθήκης της Λισαβόνας να έχει το δικαίωμα υποβολής ένστασης και σε διάστημα τεσσάρων μηνών θα έχει ολοκληρωθεί και τυπικά η διαδικασία.
«Επί της ουσίας η Ελλάδα έχοντας εντάξει τις συγκεκριμένες ποικιλίες στην συνθήκη της Λισαβόνας, σε όλα τα κράτη που συμμετέχουν σε αυτήν όπως είναι μεταξύ άλλων η Κούβα, το Μεξικό και αρκετά ακόμη, οι ονομασίες αυτές θα προστατεύονται με βάση την εθνική νομοθεσία των χωρών αυτών», εξηγεί ο κύριος Γεωργόπουλος.
Προστασία από πιθανές παραβιάσεις τρίτων με βάση το εθνικό δίκαιο τρίτων χωρών
Έτσι, για παράδειγμα οι αρχές του Μεξικού υποχρεούνται να προστατεύουν την ονομασία προέλευσης των ελληνικών ποικιλιών όπως συμβαίνει και στην περίπτωση της Τεκίλα. «Αυτό που έχει σημασία είναι ότι εάν θα υπάρξουν κρασιά από τρίτες χώρες, κάνοντας κατάχρηση των δικών μας ονομασιών προέλευσης, οι εν λόγω γεωγραφικές ενδείξεις προστατεύονται από την προσβολή τρίτων». «Επιπλέον η διεθνής καταχώρηση μας προσφέρει ένα πρόσθετο όπλο αναγνώρισης των συγκεκριμένων ονομασιών μέσω του διεθνούς καθεστώτος», συμπληρώνει ο κύριος Γεωργόπουλος. «Αυτό επιτρέπει σε κατά τόπους πρεσβείες της Ελλάδας με απλή επιστολή να ζητήσουν στις τοπικές αρχές να πράξουν τα δέοντα και να διακοπεί οποιαδήποτε κατάχρηση ή προσβολή των συγκεκριμένων τριών ονομασιών».
Υφιστάμενες πρακτικές και ελεγκτικοί μηχανισμοί από τρίτες χώρες λόγω προηγούμενης εμπειρίας
Σε κάθε περίπτωση ήδη υφίσταται πρακτική και ελεγκτικοί μηχανισμοί από κράτη – μέλη της συγκεκριμένης σύμβασης. «Παράδειγμα αποτελούν χώρες όπως η Γεωργία, το Ισραήλ, η Μολδαβία, η Κορέα, στις οποίες υφίσταται πρότερη πρακτική και δικαστηριακή πρακτική για την εφαρμογή κανόνων προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων. Επί της ουσίας η δική μας αναγνώριση ΠΓΕ έρχεται να «πατήσει» στην ήδη υπάρχουσα εμπειρία τρίτων χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, διασφαλίζοντας την προστασία τους. Δικαίωμα προσφυγής κατά τέτοιων περιστατικών έχουν οποιαδήποτε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ενώπιον διοικητικών ή δικαστικών αρχών, είτε πρόκειται για κάποιο μεμονωμένο οινοποιείο, είτε ακόμα και για συλλογικό φορέα επιχειρήσεων όπως ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου, η Διεπαγγελματική Οργάνωση και λοιποί φορείς».¨
Γ. Σκούρας: Ιστορική σημασία του συγκεκριμένου γεγονότος
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, Γιώργος Σκούρας κάνει λόγο για ένα γεγονός με ιστορική σημασία, το οποίο θα διασφαλίσει ενδεχομένως τις ελληνικές ποικιλίες και από μελλοντικές διεκδικήσεις τρίτων χωρών. «Αυτό που μπορεί να φαίνεται αυτή τη στιγμή ως μία ανακοίνωση, έχει να καταγράψει σημαντικό αγώνα που προηγήθηκε και μπορεί να έχει θα έλεγα ακόμα και ιστορική σημασία».
«Θα μπορούσα να πω ότι αυτή η αναγνώριση προσομοιάζει σε μία εμπορική παραδοχή. Τα γεγονότα αυτά έχουν ένα τεράστιο μέγεθος διότι αποσκοπούν στην διαμόρφωση των ισορροπιών και στην κατανόηση του εμπορίου μεταξύ των κρατών», συμπληρώνει ο κύριος Σκούρας.
