του Γιάννη Πανάγου
Ειδικά αυτό που συµβαίνει φέτος στη Σαντορίνη, δείχνει να µην έχει προηγούµενο. Η κατά γενική οµολογία δραµατικά µειωµένη παραγωγή του νησιού, υποχρεώνει το σύνολο των οινοποιητικών µονάδων να οδηγήσουν στα ύψη την τιµή των λίγων σταφυλιών που παράγονται στο νησί, χωρίς αυτό να εξασφαλίζει τις αναγκαίες ποσότητες (ειδικά για το Ασύρτικο) στο οποίο η ζήτηση είναι τεράστια. Η ενηµέρωση θέλει ακόµα και τον Συνεταιρισµό της Σαντορίνης (Santo Wines) να προσφέρει σε παραγωγούς – µέλη της οργάνωσης τιµή µέχρι και 10 ευρώ το κιλό για ποιοτικά Ασύρτικα φετινής εσοδείας και πάλι να µην καλύπτει τις ανάγκες του.
Πηγαίνοντας το θέµα λίγο παρακάτω, οι πληροφορίες θέλουν τους οινοποιούς µε παραγωγική δραστηριότητα στο νησί να έχουν χωρισθεί σε πολλά στρατόπεδα, µε την κάθε οµάδα να ακολουθεί τη δική της στρατηγική, τόσο στο θέµα της τιµολογιακής πολιτικής, όσο και στο θέµα της αναζήτησης της πρώτης ύλης.
Το βέβαιο είναι ότι το τελευταίο διάστηµα υπάρχει ιδιαίτερα έντονη µεταφορική δραστηριότητα στον Όρµο Αθηνιού, όπου βρίσκεται ως γνωστόν το λιµάνι της Σαντορίνης, µε µεγάλα φορτηγά να έρχονται ή και να φεύγουν ακόµα φορτωµένα µε σταφύλια, χωρίς αυτά τα δροµολόγια να ακολουθούν πάντα την νόµιµη οδό, επηρεάζοντας ωστόσο ανάλογα την εικόνα της παραγωγής κρασιών.
Οι πληροφορίες θέλουν να εκδηλώνονται διαφορετικές γραµµές και σε ότι αφορά την τιµολογιακή πολιτική που πρόκειται να ακολουθήσουν φέτος τα οινοποιεία για τη διάθεση της παραγωγής κρασιών. Υπάρχουν οινοποιεία που τηρούν ευλαβικά το γράµµα του νόµου σε σχέση µε το ΠΟΠ και δεν δείχνουν διάθεση να αυξήσουν περαιτέρω την τιµή της φιάλης, όπως υπάρχουν και περιπτώσεις µονάδων που βάζουν… πολύ νερό στο κρασί τους και παρ’ όλα αυτά, επιµένουν να οδηγούν τις τιµές των προϊόντων τους σε δυσθεώρητα ύψη.
Το Ασύρτικο στις ποικιλίες υπό εξαφάνιση, αναφέρει σε άρθρο του το CNBC
Τα ακραία καιρικά φαινόµενα απειλούν την παραγωγή στα οινοποιεία της Νότιας Ευρώπης, αναφέρει σε ρεπορτάζ το αµερικανικό δίκτυο CNBC, τονίζοντας παράλληλα ότι η παγκοσµίου φήµης ποικιλία, Ασύρτικο Σαντορίνης, κινδυνεύει µε εξαφάνιση.
Στο ρεπορτάζ του εν λόγω δικτύου γίνεται λόγος για τη µάχη επιβίωσης που δίνουν τα οινοποιεία της Ευρώπης, καθώς έχουν δεχθεί τεράστιο πλήγµα από την κλιµατική αλλαγή, ενώ παρατίθεται συζήτηση µε τον γνωστό οινοποιό, Γιάννη Παρασκευόπουλο, τον οποίο το CNBC επισκέφθηκε στις εγκαταστάσεις του στη Σαντορίνη.
Οι ακραίες θερµοκρασίες απειλούν την παραγωγή του σταφυλιού «Ασύρτικο», το οποίο είναι ζωτικής σηµασίας για τα διεθνώς αναγνωρισµένα εκλεκτά λευκά κρασιά του νησιού. Η περσινή παραγωγή της Gaia Wines του κ. Παρασκευόπουλου ήταν περίπου το ένα τρίτο της παραγωγής του 2022. Η φετινή συγκοµιδή εκτιµάται ότι θα πέσει στο ένα έκτο των επιπέδων του 2022.
«Νοµίζαµε ότι είχαµε δει τα χειρότερα. Αλλά όχι, δεν είχαµε: το 2024 ξεπέρασε κάθε προσδοκία», δήλωσε ο κ. Παρασκευόπουλος στο CNBC τηλεφωνικά.
Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της Gaia Wine για το 2023, το Ασύρτικο θα µπορούσε να βρεθεί αντιµέτωπο µε την εξαφάνιση µέχρι το 2040. Τώρα, αυτό το χρονοδιάγραµµα φαίνεται …αισιόδοξο.
«Φέρνει τη γραµµή τάσης ακόµη πιο κοντά στο παρόν», δήλωσε ο κ. Παρασκευόπουλος.
Πτώση της παραγωγής κρασιού
Το Ασύρτικο σταφύλι δεν είναι το µόνο. Η παγκόσµια παραγωγή κρασιού µειώθηκε κατά 10% το 2023 σε 237,3 εκατοµµύρια εκατόλιτρα, το χαµηλότερο επίπεδο των τελευταίων 60 ετών, καθώς οι «ακραίες κλιµατικές συνθήκες» επιβάρυναν τις σοδειές, σύµφωνα µε τον ∆ιεθνή Οργανισµό Αµπέλου και Οίνου (OIV).
Τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν τα οινοποιεία ώθησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να συστήσει τον περασµένο µήνα µια οµάδα υψηλού επιπέδου για την πολιτική του κρασιού, προκειµένου να συζητήσει τις «προκλήσεις και τις ευκαιρίες για τον τοµέα».
Η παραγωγή στην Ελλάδα έπεσε περισσότερο από το ένα τρίτο το 2023, ενώ η παραγωγή από την Ιταλία και την Ισπανία µειώθηκε περισσότερο από το ένα πέµπτο, σύµφωνα µε τον OIV, καθώς τα οινοποιεία στη νότια Ευρώπη αντιµετώπιζαν όλο και περισσότερο δυσµενείς καιρικές συνθήκες, συµπεριλαµβανοµένων των ισχυρών βροχοπτώσεων, της ξηρασίας και του πρώιµου παγετού.Τέτοια καιρικά φαινόµενα µπορούν να επηρεάσουν όχι µόνο τη συγκοµιδή ενός συγκεκριµένου έτους αλλά και την παραγωγή των επόµενων ετών.
«Επηρεαζόµαστε απόλυτα από την κλιµατική αλλαγή», δήλωσε στο CNBC ένας ξεναγός στο Castello di Volpaia κατά τη διάρκεια µιας πρόσφατης ξενάγησης στο οινοποιείο του 12ου αιώνα στην Τοσκάνη της Ιταλίας.
«Η κλιµατική αλλαγή επηρεάζει σηµαντικά την παραγωγή του οίνου και την ποιότητα του» δήλωσε ο Marco Fizialetti από το Castello di Querceto. «Η κατάσταση αυτή έχει δηµιουργήσει δυσκολίες για όλους τους παραγωγούς που ήδη στο παρελθόν έπρεπε να διαχειριστούν τις υψηλές θερµοκρασίες».
Η ασθενέστερη παραγωγή και οι πιο δύσκολες συνθήκες παραγωγής ανεβάζουν το κόστος, που ήδη ήταν υψηλό για τους καταναλωτές.
Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του OIV, η κατανάλωση κρασιού µειώθηκε κατά 2,6% ετησίως το 2023, φθάνοντας στο χαµηλότερο επίπεδο από το 1996, λόγω του υψηλότερου κόστους παραγωγής και διανοµής που οδήγησε σε υψηλότερες τιµές για τους καταναλωτές.
Από τον Αύγουστο του 2024, ένα κιλό σταφύλια Ασύρτικου κοστίζει 8 έως 10 ευρώ, περίπου διπλάσιες τιµές από το 2022.
«Αυτές είναι τιµές σαµπάνιας», δήλωσε ο κ. Παρασκευόπουλος, σηµειώνοντας ότι η Gaia Wines δεν έχει περάσει το αυξηµένο κόστος στην τελική τιµή της φιάλης. Ωστόσο, σύµφωνα µε τον ίδιο, κάποια στιγµή θα πρέπει να το κάνει κι αυτό είναι κάτι που τελικά θα βλάψει την επιχείρηση.
Ευθύνεται και ο… τουρισµός
Ωστόσο, σύµφωνα µε το CNBC, τα ακραία καιρικά φαινόµενα δεν είναι το µόνο πρόβληµα που πλήττει τους αµπελώνες της Ευρώπης. Η αύξηση του τουρισµού έχει επίσης οδηγήσει σε µετατόπιση των επενδύσεων και του εργατικού δυναµικού από τις παραδοσιακές γεωργικές εργασίες στον τοµέα της φιλοξενίας.
Για τους λεγόµενους αγροτουριστικούς προορισµούς, όπως το Castello di Volpaia της Τοσκάνης, το οποίο στεγάζει ένα µικρό συγκρότηµα καταλυµάτων στο κτήµα, οι διαµονές των επισκεπτών µπορούν να αντισταθµίσουν το κόστος που συνδέεται µε την ασθενέστερη παραγωγή. Στο Marchesi Antinori, οι ξεναγήσεις στο κελάρι και τα µαθήµατα µαγειρικής αποτελούν µέρος της προσφοράς. «Είµαστε τυχεροί που βρισκόµαστε σε µια περιοχή και µια χώρα όπου δεν βλέπουµε µείωση του τουρισµού – το αντίθετο µάλιστα», δήλωσε ο Albiera Antinori.
Στον αντίποδα, όµως, ο κ. Παρασκευόπουλος από τη Σαντορίνη ανησυχεί πως περιοχές όπως το νησί του, που παρατηρείται υπερτουρισµός, θα µπορούσαν τελικά να βγουν ζηµιωµένες. «Η κλιµατική αλλαγή είναι σίγουρα πολύ ανησυχητική, αλλά ευθύνεται και ο τουρισµός», είπε χαρακτηριστικά για να συµπληρώσει πως «οι νέοι Σαντορινιοί δεν επενδύουν πια σε οινοποιεία επειδή έχουν άλλους τρόπους να βγάλουν χρήµατα»
