του Γιάννη Πανάγου
Η ενημέρωση θέλει σύσσωμη την οινική κοινότητα με τη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων αρχών να επιζητά την θεσμική τακτοποίηση του θέματος, μιας και το οικονομικό ενδιαφέρον της ποικιλίας στην ξηρή της εκδοχή, βαίνει συνεχώς αυξανόμενο, σε αντίθεση με αυτό που καλύπτει το ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών και αναφέρεται αποκλειστικά στο γλυκό κρασί που μπορεί να δώσει η ποικιλία.
Δεν είναι μάλιστα λίγοι αυτοί οι οποίοι υποστηρίζουν ότι το δυναμικό της ποικιλίας για ξηρά κρασιά, θα μπορούσε να κατατάξει τη Μαυροδάφνη στην τρίτη θέση από πλευράς ενδιαφέροντος μεταξύ των εγχώριων ποικιλιών, μετά το Ξινόμαυρο και το Αγιωργήτικο (είναι οι λεγόμενες πρέσβειρες). Ειδικότερα κατά τη διάρκεια της ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα υπό την αιγίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και με την ενεργό συμμετοχή της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, είδαν το φως της δημοσιότητας σοβαρότατες επιστημονικές διαπιστώσεις και γνώμες τεχνοκρατών που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ποικιλοτρόπως στα ανοικτά θέματα που τίθενται για τη Μαυροδάφνη.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το τεύχος 39 του Winetrails
Συνοπτικά από την συζήτηση προκύπτουν τα εξής:
- Η ποικιλία Ρηνιώ αποτελεί ξεχωριστή ποικιλία και δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με την Μαυροδάφνη και να αντιμετωπίζεται ως κλώνος της.
- Ο Αυγουστιάτης αντίθετα, είναι η Μαυροδάφνη και κακώς έχει γίνει εγγραφή της ποικιλίας στον εθνικό κατάλογο με άλλο όνομα. Κατατέθηκαν μάλιστα στοιχεία του 1790 που επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.
- Σύμφωνα με τη γνωμάτευση του νομικού του οίνου, Θεόδωρου Γεωργόπουλου, τυπικά μπορεί να τεκμηριωθεί η θεσμική θωράκιση της ξηρής Μαυροδάφνης, ανεξάρτητα από το ΠΟΠ για τη γλυκιά εκδοχή.
- Αποτέλεσε κοινή διαπίστωση ότι η εμπορική αξία που κατακτά χρόνο με το χρόνο η ξηρή Μαυροδάφνη δεν μπορεί να θυσιαστεί στο βωμό ενός ΠΟΠ η απήχηση μάλιστα του οποίου βαίνει σαφώς μειούμενη.
- Κάποιες σπασμωδικές αντιρρήσεις για όλα αυτά υπήρξαν μόνο από εκπροσώπους της ΕΑΣ Πατρών, η οικονομική θέση της οποίας είναι επιβαρυμένη και η δραστηριότητα της βαίνει συνεχώς φθίνουσα.
Από την πλευρά του ο Κώστας Μπακασιέτας MSc, ιδιοκτήτης των φυτωρίων VNB Bakasietas, στην ομιλία του με θέμα «Μαυροδάφνη… μύθοι και πραγματικότητα», αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ο Αυγουστιάτης , είναι η Μαυροδάφνη και κακώς έχει γίνει εγγραφή της ποικιλίας στον εθνικό κατάλογο με άλλο όνομα. Κατατέθηκαν μάλιστα στοιχεία του 1790 που επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.
Η Dr Αικατερίνη Μπινιάρη, Διευθύντρια Εργαστηρίου Αμπελολογίας, Γεωπονικό Παν/μιο αναφέρθηκε στην σύγκριση Μαυροδάφνης Τσιγκέλω και Ρενιό σε επίπεδο φυσιολογίας και ποιότητας σταφυλιών. Σύγκρινε τα σταφύλια από διαφορετικά αμπελοτεμάχια και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Μαυροδάφνη Τσιγκέλω έχει ποιοτικότερα σταφύλια. Επίσης επανέλαβε, ότι η Μαυροδάφνη Ρενιό είναι διαφορετική ποικιλία από ότι η Μαυροδάφνη Τσιγκέλω, παρουσιάζοντας φωτογραφίες που θεωρούν ότι ήταν αντιπροσωπευτικές της ποικιλίας Ρενιό.
Από νομικής πλευράς ο Dr. Θόδωρος Γεωργόπουλος, Καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Reims, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Αμπέλου και Οίνου της Καμπανίας και Διευθυντής του ΣΕΟ, πρότεινε διάφορες λύσεις για την απελευθέρωση του ονόματος της Μαυροδάφνης, το οποίο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί πέρα των 2 ζωνών Αχαΐα Κεφαλονιά μόνο για γλυκό κρασί. Κατά την γνώμη του ο πιο ιδανικός τρόπος είναι η αποδοχή από τους ανθρώπους των 2 ζωνών της απελευθέρωσης του ονόματος.
Τόνισε ότι πλέον η αλλαγή αυτή δεν αφορά μόνο εθνικούς κανονισμούς αλλά ευρωπαϊκούς. Υπάρχει ένας ευρωπαϊκός κατάλογος ποικιλιών όπου αναφέρονται και οι περιοχές-χώρες όπου επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί το όνομα της ποικιλίας, όπου ανάλογα την κατηγορία στην οποία ανήκει η ποικιλία μπορεί να τροποποιηθεί η λίστα χωρών ή όχι. Η Μαυροδάφνη ανήκει στην κατηγορία όπου μπορεί να γίνει τροποποίηση. Κατά τον ίδιο, η συζήτηση πάνω στο θέμα της απελευθέρωσης πρέπει να συνεχιστεί τονίζοντας πως η στιγμή που μπορεί να γίνει η αλλαγή είναι τώρα, εφόσον θα αναθεωρηθεί ο ευρωπαϊκός νόμος όπου εμπεριέχει τον κατάλογο με τις επιτρεπόμενες ποικιλίες και αντίστοιχα τις χώρες. Εάν δεν γίνει άμεσα η παρέμβαση ουσιαστικά χάνετε η ευκαιρία και πάμε για αλλαγές σε 5-10 χρόνια ή όποτε δοθεί η ευκαιρία ξανά.
Ο Dr. Δημήτριος Τάσκος, Γεωπόνος, ερευνητής ΕΛΓΟ ανέφερε την σημασία που έχει η ύπαρξη μια συλλογής διατηρητέων ποικιλιών στην Ελλάδα που να είναι έγκυρη χωρίς αμφισβήτηση και τόνισε πόσο σημαντικός είναι ο ΕΛΓΟ, υποστηρίζοντας πως θα πρέπει άπαντες εμπλεκόμενοι να βοηθήσουν και να συμπράξουν στην δημιουργία μιας αξιόπιστης συλλογής που θα βοηθήσει την έρευνα και την παραγωγή του αμπελοοινικού τομέα.
Το γενικό κλίμα, στην διάρκεια της ημερίδας ήταν θετικό και δεν υπήρχαν έντονες αντιδράσεις στις ομιλίες, ενώ αυτό που διάφανη ήταν ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες συμφωνούν στην απελευθέρωση του ονόματος της Μαυροδάφνης πέραν του πρώην οινολόγου του συνεταιρισμού και του πρόεδρου του συνεταιρισμού Πατρών οι οποίοι εξέφρασαν την αντίθετη άποψη με αρκετή ένταση εστιάζοντας στο ότι θα υποβαθμιστεί η ποιότητα και η φήμη της γλυκιάς Μαυροδάφνης σε περίπτωση που γίνει αυτό όπως επίσης και ότι δεν συμφωνούν στο να παράγεται ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ εκτός Αχαΐας και Κεφαλονιάς. Κάνοντας και προσωπικές αναφορές/επιθέσεις κατά την διάρκεια της ομιλίας (πχ προς κ.Ρούβαλη).
Η επιστημονική ημερίδα, με θέμα «Μαυροδάφνη: Εξελίξεις και αναγκαίες προσαρμογές» κατέληξε και στην ανάγκη να υπάρξουν συνεργατικές κινήσεις για να εξελιχθεί η Μαυροδάφνη αλλά και γενικότερα η οινοποιία της Αχαΐας.
Παρόντες στην εκδήλωση αλλά και με τη διάθεση να βοηθήσουν κάθε προσπάθεια εξέλιξης και προοπτικής του εγχώριου προϊόντος, ήταν οι Αντιπεριφερειάρχες Αχαΐας Φωκίων Ζαΐμης και Αγροτικής Ανάπτυξης Ανδρέας Φίλιας.
Πιο συγκεκριμένα, ο Αντιπεριφερειάρχης Αχαΐας τόνισε ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος έχει δώσει προτεραιότητα στην επιχειρηματικότητα προκειμένου να λύνονται προβλήματα και να χαράσσονται νέοι δρόμοι. «Το ζητούμενο είναι να αποσαφηνιστεί απ’ όλους πως αντιμετωπίζουμε τη Μαυροδάφνη, τι προσδοκάμε και στη συνέχεια από την πλευρά μας ως Περιφερειακή Αρχή θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια. Το ζήτημα της έχει πολλές πτυχές: Πρώτον, απαιτείται προστασία της Μαυροδάφνης Πατρών ως προϊόν ΠΟΠ και ενέργειες για την περαιτέρω ανάδειξή της. Δεύτερον, η αξιοποίηση και της ξηρής ποικιλίας «Μαυροδάφνη» είναι το επιζητούμενο προκειμένου να απελευθερωθούν εξωστρεφείς δυνάμεις της περιοχής εφόσον όμως παραμείνει σεβαστή ως ΠΟΠ η Μαυροδάφνη Πατρών, εφόσον υπάρχει ένα consensus από τους τοπικούς παραγωγούς Μαυροδάφνης για την οποιαδήποτε αλλαγή η τροποποίηση. Τρίτον η Αχαΐα και η Πάτρα είναι συνυφασμένες με την Μαυροδάφνη και αποτελεί μέρος και της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής και θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια προς το υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης και την ΕΕ με γνώμονα αφενός την προστασία και ανάδειξή της και αφετέρου την τοπική μας ιστορία», δήλωσε ο κ. Ζαΐμης.
Αναφορικά με την αξία της Μαυροδάφνης μίλησε ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, επισημαίνοντας: «πρέπει να προβάλλουμε το προϊόν έτσι όπως της αξίζει, δεδομένης της φήμης, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σ’ όλο τον κόσμο».
Ο οινοποιός και πρόεδρος του Δικτύου Ποιότητας Οινοξένεια, Άγγελος Ρούβαλης τόνισε: «Ξεκαθαρίσαμε ό,τι αφορά στην κορυφαία ποικιλία της Μαυροδάφνης και συζητήσαμε τρόπους ώστε να ανοίξουμε δρόμους και να μπορέσουμε να προωθήσουμε στο εξωτερικό και την ξηρή εκδοχή της».
Τέλος, να αναφερθεί ότι καταλυτική είναι η συμβολή του Πανεπιστημίου Πατρών σε όλη αυτή την προσπάθεια, ενώ όπως επισήμανε ο καθηγητής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου Interreg Europe SME, Ευάγγελος Παπαδάκης, το Πανεπιστήμιο εργάζεται σε επίπεδο μελετών προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών.
Στην ημερίδα συμμετείχαν επιστήμονες, αμπελουργοί, στελέχη της ΠΔΕ και επιχειρηματίες. Σε κάθε περίπτωση η ΠΔΕ αναμένει τα επίσημα πρακτικά και τα συμπεράσματα του συνεδρίου και συνεχίζει τον διάλογο με τους φορείς για τα ως άνω θέματα.
