Κάπως έτσι προσεγγίζει τις εξελίξεις στον αμπελοοινικό τομέα ο έμπειρος πλέον οινοποιός και Διευθύνων Σύμβουλος της Κυρ-Γιάννη, Στέλιος Μπουτάρης, ο οποίος επιχειρεί παράλληλα μια ανασκόπηση της χρονιάς, όχι μόνο για τον τρύγο αλλά και τα γεγονότα, τις τάσεις και τις προοπτικές του κλάδου.
Σύμφωνα με τον έμπειρο οινοποιό κλάδος από το 2010 και μετά, βρίσκεται σε μια συνεχή κρίση: οικονομική, υγειονομική, ενεργειακή – και τελευταία, προστέθηκε και ο πόλεμος. Παρ’όλα αυτά συνεχίζει να επιδεικνύει μια αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα. Ο αριθμός των οινοποιείων μεγαλώνει, νέοι ποιοτικοί αμπελώνες φυτεύονται, η ποιότητα των κρασιών ανεβαίνει συνεχώς, νέες διεθνείς αγορές κατακτώνται. Ως αποτέλεσμα, περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν πλέον συνειδητά να ασχοληθούν με το κρασί. «Η υπομονή και επιμονή του κλάδου ανταμείβονται.», λέει χαρακτηριστικά.
Στην επιστολή του Στέλιου Μπουτάρη λέξεις κλειδιά για τον κλάδο: η κλιματική αλλαγή, η πράσινη ανάπτυξη και η βιώσιμη διαχείριση, η γραφειοκρατία στη νομοθεσία, το κρασί στο σπίτι και η υποχώρηση του χύμα, η ποιοτική ανάπτυξη του τουρισμού και η γατρονομία.
Αναλυτικά η επιστολή του Στέλιου Μπουτάρη
2022: Η Χρονιά της Υπομονής
Αγαπητοί Φίλοι και Συνεργάτες,
Πάντα συνηθίζω να ανατρέχω στις παλιότερες επιστολές που έχω γράψει κάνοντας την ανασκόπηση της χρονιάς, όχι μόνο για τον τρύγο, αλλά και για τα γεγονότα, τις τάσεις και τις προοπτικές του κλάδου μας. Από το 2010 και μετά, βρισκόμαστε σε μια συνεχή κρίση: οικονομική, υγειονομική, ενεργειακή – και τελευταία, ο πόλεμος στη γειτονιά μας. Μέσα σε τέτοιες συνθήκες, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλοι δοκιμαζόμαστε. Οι αποφάσεις μας, η εγρήγορσή μας, οι αντοχές μας και, φυσικά η υπομονή μας – αυτή την τελευταία λέξη θα την αναφέρω αρκετές φορές στο φετινό σημειώμά μου. Ο κλάδος μας, παρ’όλα αυτά συνεχίζει να επιδεικνύει μια αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα. Ο αριθμός των οινοποιείων μεγαλώνει, νέοι ποιοτικοί αμπελώνες φυτεύονται, η ποιότητα των κρασιών ανεβαίνει συνεχώς, νέες διεθνείς αγορές κατακτώνται. Ως αποτέλεσμα, περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν πλέον συνειδητά να ασχοληθούν με το κρασί. Η υπομονή και επιμονή του κλάδου ανταμείβονται.
Είναι γεγονός βέβαια ότι έχουμε μπροστά μας προκλήσεις, που είτε είναι πολύ πιο κοντά από όσο πιστεύαμε είτε αρχίζουν να γίνονται ασφυκτικές απαιτώντας λύση…χτες.
Από τη μια πλευρά, η κλιματική αλλαγή, που για ακόμη μια χρονιά μας έδειξε τα -παιδικά ακόμη- δόντια της. Η εναλλαγή ακραίων καιρικών φαινομένων ήταν μια πρόσκληση και στον φετινό τρύγο. Από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα η Σαντορίνη, με μια πρωτόγνωρα έντονη βροχόπτωση στα τέλη Αυγούστου! Η πράσινη ανάπτυξη και η βιώσιμη διαχείριση πρέπει να μπουν όχι μόνο στο λεξιλόγιό μας αλλά και στην καθημερινή πρακτική μας. Πράσινη ενέργεια, διαχείριση νερού και αποβλήτων, ανακύκλωση φιαλών, συσκευασίας…Απαιτητικό project, αλλά η πρόληψη είναι η καλύτερη επένδυση.
Από την άλλη, η γραφειοκρατία στην νομοθεσία συνεχίζει να δοκιμάζει την υπομονή μας, ενώ πλέον η ανάγκη για ένα Εθνικό Συμβούλιο Αμπέλου και Οίνου, που θα διαμορφώνει και θα υλοποιεί μια ενιαία στρατηγική διαχείρισης των κλαδικών θεμάτων χρήζει άμεσης λύσης. Ειδικά τη χρονιά που μόλις έφυγε, το γεγονός ότι η ελληνική οινοποιία τρέχει με δύο ταχύτητες φάνηκε περισσότερο από ποτέ.
Στην Βόρεια Ελλάδα υπάρχει μια υγιής αμπελουργική δραστηριότητα με ποιοτικά σταφύλια, υγιείς συνεργασίες και αυξητικές τιμές. Αντίθετα, σε παραδοσιακές αμπελουργικές περιοχές όπως η Αττική και η Αχαΐα -από τις μεγαλύτερες στη χώρα μας-, τα σταφύλια διπλής χρήσης, οι εισαγωγές οίνων και το παρεμπόριο έχουν δημιουργήσει μια ανυπόφορη κατάσταση χωρίς επιστροφή για τον αμπελουργό. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η ελληνική αμπελουργία κινδυνεύει. Μια συνολική στρατηγική που θα βασίζεται στην εκπαίδευση, την αναδιάρθρωση αμπελώνων, ένα οργανωμένο σύστημα ελέγχου και διαχείρισης προβλημάτων σε τοπικό επίπεδο, είναι μονόδρομος.
Φυσικά, υπάρχουν και καλά νέα.
Όπως το κρασί στο σπίτι, που ήρθε (μέσα στα lockdowns) για να μείνει. Πράγματι, το ποιοτικό κρασί μπαίνει σε ολοένα περισσότερα σπίτια με τη βοήθεια φυσικά της ολοένα και καλύτερης προσφοράς στο ράφι, το καλύτερο service, της ευκολίας των e-shops. Και επιτέλους, σε συνδυασμό με την συνεχώς εξελισσόμενη οινική εμπειρία που προσφέρουν οι χώροι εστίασης και τα wine bars, βλέπουμε για πρώτη φορά το χύμα να υποχωρεί προς όφελος του επώνυμου εμφιαλωμένου.
Αντίστοιχα, στην ποιοτική ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, οι θεματικές -όπως η γαστρονομία και το κρασί– αρχίζουν να αναδεικνύουν την δυναμική τους. Οινοποιεία με ανοικτές πόρτες, υποδομές όπως εστιατόρια και καταλύματα, είναι μια νέα πραγματικότητα που μας φέρνει λίγο πιο κοντά στα διεθνή πρότυπα. Το ενδιαφέρον του κόσμου είναι πραγματικά αναζωογονητικό -και μιλάω ορμώμενος και από το δικός νέο χώρο φιλοξενίας και εστίασης στο Κτήμα μας στη Νάουσα.
Στα της Κυρ-Γιάννη, δεν μπορώ παρά να ευχαριστήσω όλους τους συνεργάτες μας για άλλη μια χρονιά. Αμπελουργοί, συνάδελφοι, προμηθευτές, πελάτες, όλοι δουλέψαμε σκληρά, σε -συχνά-όχι εύκολες συνθήκες. Δείξαμε υπομονή αλλά και επιμονή, και καταφέραμε να έχουμε ένα πολύ καλό τρύγο, ειδικά στο αγαπημένο Ξινόμαυρο-στο οποίο θα ήθελα να σταθώ λίγο περισσότερο.
Στους αμπελώνες μας στη Νάουσα και το Αμύνταιο, εκεί όπου όλα πήγαιναν…σχεδόν τυπικά θυμίζοντας μας κάτι από τα παλιά με τις συνθήκες ανάλογες της κάθε εποχής, ήρθε ο Αύγουστος. Πολλή βροχή, φούσκωμα των σταφυλιών, άγχος. Ευτυχώς προλάβαμε τις ασθένειες. Είχαμε αρχίσει όμως να πιστεύουμε ότι πάμε για μια πολύ μέτρια χρονιά. Το μόνο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν υπομονή. Περιμέναμε. Και περιμέναμε λίγο ακόμη. Και ήρθε ένας μαγικός Σεπτέμβριος και ένας επίσης μαγικός Οκτώβριος, με ηλιοφάνεια, ζέστη και πτώση της θερμοκρασίας τη νύχτα. Την τελευταία μέρα του Σεπτεμβρίου μόλις ξεκινούσαμε τον τρύγο του Ξινόμαυρου. Με υπομονή. Δύο και τρία χέρια ανάλογα με την ωριμότητα. Η υπομονή μας ανταμείφθηκε. Δοκιμάζοντας τα κρασιά, έχουμε μείνει άφωνοι. Οι δύσκολες τανίνες του Ξινόμαυρου είναι μαλακές και βελούδινες, το σώμα δομημένο και γεμάτο, τα χρώματα από άλλον κόσμο, και ο αρωματικός πλούτος τεράστιος. Και ανυπομονούμε να μοιραστούμε μαζί σας τις εντυπώσεις μας από την επόμενη γευστική δοκιμή τον Μάρτιο.
Κλείνοντας, μαζί με τις ευχές μας για Καλή Χρονιά με υγεία και ειρήνη, το παραδοσιακό πλέον μπλουζάκι του τρύγου με τον «Κόσμο της Κυρ-Γιάννη» συνοδεύει αυτή την επιστολή. Είμαι πάντα στην διάθεση σας για τυχόν παρατηρήσεις, σχόλια και ερωτήσεις.
Με εκτίμηση
Στέλιος Μπουτάρης
Οινοποιός
