των Πέτρου Γκόγκου & Κώστα Λώνη
Κατά κοινή οµολογία, ο Χρήστος Αϊβαλής συγκαταλέγεται στη λίστα µε τους εκπροσώπους της ποιοτικής Νεµέας, καταφέρνοντας να φτιάξει ετικέτες που δίνουν απλόχερα το αίσθηµα της ικανοποίησης σε όποιον καταφέρνει να τις πετύχει στην αγορά και να τις αποκτήσει. Ένα πρωινό του Νοέµβρη, σε ένα τραπέζι στην αυλή του οινοποιείου στο Πετρί, τέσσερις µονοποικιλιακές ετικέτες Αγιωργίτικου µε την υπογραφή του Κτήµατος στρώνουν τέσσερις διαφορετικές πορείες προς την τυπική έκφραση του terroir.
«Eίναι δύσκολο να έχεις τέσσερα διαφορετικά κρασιά από την ίδια ποικιλία» θα πει ο Χρήστος Αϊβαλής, όσο οι συνεργάτες του The Top50 by WineTrails τις «εξέταζαν» µία προς µία. Η «γνωµάτευση» ήρθε για να επιβεβαιώσει την κρίση του οινοποιού ότι πράγµατι πρόκειται για τέσσερα διαφορετικά κρασιά. Ξεκινώντας από το «απλό» κρασί, τη «Νεµέα», και συνεχίζοντας µε το ορόσηµο του Αϊβαλή, το «Μονοπάτι», η οµάδα πέρασε στο βουργουνδικής φιλοσοφίας «Le Sang de la Pierre», που επιµελείται ο διάδοχος Σωτήρης Αϊβαλής, πριν φτάσει στη µυθική ετικέτα της ελληνικής οινικής σκηνής, «Τέσσερα». Ο «Αρµακάς» δεν θα µπορούσε φυσικά να λείπει από τη δοκιµή, όπως επίσης και το «Deux Dieux», ωστόσο εδώ το ζητούµενο είναι η αναζήτηση της κλασικής έκφρασης της Νεµέας και του Αγιωργίτικου. «Τα κρασιά αυτά είναι επικά» θα πει ο ίδιος ο δηµιουργός, συµπληρώνοντας πως «η προσέγγιση είναι διαφορετική ανά ετικέτα αλλά η εκκίνηση ίδια». Η «κατά Αϊβαλή Νεµέα» λοιπόν διαφέρει από τα κόκκινα φρούτα που συναντά κανείς στο ράφι του σούπερ µάρκετ. Ένα ακόµα χαρακτηριστικό της Νεµέας του Αϊβαλή, είναι να µπορούν τα κρασιά αυτά να προκαλούν την ίδια έκπληξη και επιρροή είτε καταναλώνονται φρέσκα είτε πολύ παλαιωµένα. «Πάνω απ’ όλα πρέπει η Νεµέα να σηµαίνει κρασιά που µπορούν να υποστηρίξουν υψηλή γαστρονοµία. ∆εν µιλάω για µακαρόνια µε κιµά. Μιλάω για υψηλού επιπέδου γαστρονοµία. Άλλωστε αυτός είναι και ο σκοπός ενός κρασιού».
Στο περιοδικό «The Top 50» by Winetrails που θα κυκλοφορήσει το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου
«Τα βασικά µιας σοβαρής Νεµέας, που µπορεί να δαµάσει τα ώριµα κρέατα, είναι η έκφραση µε σταφίδα και δαµάσκηνο και ακόµα πιο βαθιά µε µαύρο µούρο και µύρτιλο» εξηγεί ο οινοποιός αποκαλύπτοντας το «δείκτη» που δίνει σήµα ώστε να ξεκινήσει ο τρύγος στα κτήµατά του. «Η φαινολική ωριµότητα, που εκφράζεται από το µαύρο φρούτο, ο όγκος των φαινολών στον καρπό θα προσδώσουν στη συνέχεια τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας. Για να το πετύχεις αυτό, φρενάρεις τη συγκοµιδή, κάτι που δίνει πόντους στο αλκοόλ, οπότε µετά είναι στο χέρι του οινοποιού να βρει την ισορροπία. Εδώ δεν το ακούς πουθενά το αλκοόλ, οπότε θεωρώ ότι το έχω πετύχει».
Η κλασική έκφραση της Νεµέας «της επιτρέπει να σταθεί µε αξιοπρέπεια σε ένα τραπέζι µε σιτεµένο κυνήγι» θα καταλήξει ο ίδιος, προτού στρέψει την προσοχή του στη δυναµική της περιοχής να κατακτήσει θιασώτες στις ώριµες αγορές του εξωτερικού. Σε αυτή την έκφραση, λοιπόν, µε τη βοήθεια µίας «κούρσας» πέντε ή έξι οινοποιών της περιοχής, ο Χρήστος Αϊβαλής θέλει να δώσει τους κρίσιµους όγκους που θα µπορούσαν να καταστήσουν την περιοχή σύµβολο στον παγκόσµιο οινικό χάρτη.
Προϋπόθεση ωστόσο για να συµβεί αυτό, είναι η εφαρµογή µιας αυστηρής αµπελουργικής µεθοδολογίας. Γνωστός για την επιµονή του στις ήπιες παρεµβάσεις, την άρνηση στο πότισµα αλλά και για τα ζηλευτά αµπελοτόπια του στα ορεινά της περιοχής, τι θα έκανε ο Χρήστος Αϊβαλής αν µια µέρα του έδιναν το ελεύθερο να διαχειριστεί τον κάµπο της Νεµέας κατά το δοκούν; «Ακόµα και στον κάµπο µπορούµε να πάρουµε πολύ καλά σταφύλια αλλά πρέπει να αλλάξουµε τη φιλοσοφία και την καλλιεργητική µεθοδολογία. Τα πρώτα τρία χρόνια θα έπρεπε να συνεφέρω το αµπέλι. Σε αυτό το διάστηµα θα έβγαζα ένα ροζέ ώσπου να έρθουν τα φυτά στο σηείο που τα θέλω για να αρχίσω να παράξω κρασί ερυθρό» σηµειώνει χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Η οµάδα του Τhe Top 50 by Wine Trails λοιπόν ρίχτηκε στη δουλειά ξεκινώντας µε τη Νεµέα 2020 Single Vineyard Alikiza. Ο αµπελώνας βρίσκεται στην Αλικίζα στα 650 µ. υψόµετρο, 20 ηµέρες ζύµωσης σε δεξαµενές, ωρίµανση για 12 µήνες σε γαλλικά βαρέλια 500 λίτρων µε το 30% να είναι νέα, εµφιαλώθηκε αφιλτράριστο 14% vol. Το κρασί έχει όµορφο ρουµπινί χρώµα, φρέσκα αρώµατα µικρών κόκκινων φρούτων, ελαφριές νότες γλυκών µπαχαρικών και λουλουδιών. Στο στόµα έχει όµορφη υφή, µε τα φρούτα να σκουραίνουν και να γίνονται πιο µπλε, µέτρια οξύτητα και ταννίνες που ακούγονται χωρίς να γίνονται επιθετικές και προσφέρουν µια αίσθηση πούδρας. Το κρασί έχει µέτριο σώµα, πιο λεπτό από ό,τι προδιαθέτει η µύτη µε επίγευση µέσης διάρκειας. Το κάθε άλλο παρά απλό κρασί του Κτήµατος, σπρώχνει την έννοια της Νεµέας σε διαφορετικά µονοπάτια.
Επόµενη δοκιµή το Μονοπάτι 2018, που όπως µαρτυρεί και το όνοµά του ακολουθεί διαφορετικά µονοπάτια από προηγούµενες σοδειές, δείχνοντας πιο µαύρο φρούτο, µαύρη ελιά, µε νότες µαύρου τσαγιού και γλυκόριζας. Γευστικά έχει το ίδιο προφίλ, µε µαύρο φρούτο και τσάι ξανά, σφιχτές ταννίνες, µέτριο σώµα και επίγευση γεµάτη γλυκά µπαχαρικά. Ο αµπελώνας βρίσκεται στην θέση Πλάκες, πάνω σε πετρώδες έδαφος και σε 550 µέτρα υψόµετρο. Πραγµατοποιείται ζύµωση 25 ηµερών σε δεξαµενές µε γηγενείς ζύµες, ωρίµανση για 16 µήνες σε γαλλικά και αµερικανικά βαρέλια 500 λίτρων ενώ εµφιαλώνεται αφιλτράριστο.
Και για τη συνέχεια ζύµωση 25 ηµερών µε γηγενείς ζύµες σε ανοιχτούς οινοποιητές, ωρίµανση 14 µηνών σε νέα γαλλικά βαρέλια 500 λίτρων και εµφιάλωση του κρασιού χωρίς να φιλτραριστεί χαρακτηρίζουν το Le Sang de la Pierre 2019 των 14,5% vol. Το κρασί δείχνει πανέµορφο καθαρό φρούτο από την αρχή, κόκκινα και µπλε µούρα, αιθέριες ανθικές νότες µε το βαρέλι να µην ακούγεται πουθενά. Στο στόµα έχει ένα πιο πυκνό χαρακτήρα, οι ταννίνες είναι σφιχτές χωρίς να έχουν γωνίες µε το φρούτο να παραµένει κόκκινο. Φινετσάτη χρήση βαρελιού που δρα υποστηρικτικά προσφέροντας ίχνη καφέ, το 14,50% αλκοόλ κάνει µια ντροπαλή εµφάνιση µε κάποιες νότες blue curaçao στη µακρά επίγευση.
Σειρά στη συνέχεια είχε το απόσταγµα από τον αιωνόβιο αµπελώνα που βρίσκεται στο αρχαίο Φλυάσιο πεδίο στην θέση Καλύβια στα 280 µέτρα υψόµετρο. Εκχύλιση 45 ηµερών, γηγενείς ζύµες, ωρίµανση για 16 µήνες σε αµερικανικά βαρέλια και 20 µήνες σε γαλλικά.
Ο λόγος για την ετικέτα «4» του 2008 µε την εξαιρετική ισορροπία, το φρούτο ξεκινάει µπλε και σκουραίνει αµέσως µε τα µούρα και τα κεράσια να κυριαρχούν, ευχάριστες ανθικές νότες που «ελαφραίνουν» τον χαρακτήρα και µια αίσθηση λιβανιού. Στο στόµα προσφέρει πληθωρικό σώµα ώριµο µαύρο φρούτο, πολλές και σφιχτές ταννίνες που δεν είναι καθόλου κουραστικές, 15% αλκοόλ που ξεµυτίζει λίγο περισσότερο από το Le Sang de la Pierre και µακρά επίγευση γεµάτη γλυκόριζα.
Το τέλος της γευστικής δοκιµής ανήκε στον επιβλητικό Αρµακά 2018, ένα blend από 40% Syrah, 35% Αγιωργίτικο, 25% Merlot και 5% Cabernet Sauvignon, µε τους αµπελώνες να βρίσκονται σε 300-600 µέτρα υψόµετρο ενώ χρησιµοποιούνται γηγενείς ζύµες και ωριµάζει σε γαλλικά βαρέλια 500 λίτρων. Το κρασί έχει ένα θελκτικό πορφυρό χρώµα, µε αιθέριο αρωµατικό χαρακτήρα λουλουδιών, γλυκών µπαχαρικών και µαύρου φρούτου. Στο στόµα το κρασί συνεχίζει στο ίδιο µοτίβο, προσθέτοντας στην εξίσωση την οξύτητα που ισορροπεί τον πλούτο που προσφέρει το βαρέλι µε τις νότες καφέ και µαύρης σοκολάτας στην πολύ µακρά επίγευση. Από την Barossa Valley στην Napa Valley, ένας Αϊβαλής δρόµος…
Ολόκληρο το αφιέρωμα διαθέσιμο εδώ
