Από το πρωί της Κυριακής 23 Ιανουαρίου Σαντορίνη, Σύρος, Τήνος, και τα υπόλοιπα ξακουστά αμπελοτόπια των Κυκλάδων «φωτογραφίζονται» σε ένα λευκό τοπίο, με την κακοκαιρία την οποία οι μετεωρολόγοι βάπτισαν «Ελπίδα», να αφήνει μια καλή παρακαταθήκη για την καλλιεργητική εξέλιξη της χρονιάς.
Στο οινοποιείο του Βαπτιστή στην Τήνο το αμπέλι με φόντο τον περιστερεώνα, δείχνει να έχει μαζέψει μια παχιά στρώση χιονιού, ενώ στον αμπελώνα του Χατζηδάκη στη Σαντορίνη, οι «κεντημένες» κουλούρες των Ασύρτικων ξεκουράζονται σε ένα ελαφρώς χιονισμένο τοπίο, ανάμεσα από ξεροληθιές. Όμως και ο αμπελώνας της Θηρασιάς, που επιβλέπει η Ιωάννα Βαμβακούρη του Οινοποιείου Μικρά Θήρα (κεντρική φωτογραφία θέματος) είναι ντυμένος στα λευκά.
Μάλιστα η βροχή που είχε προηγηθεί είχε ήδη φροντίσει ώστε να ανακτήσουν δυνάμεις τα φυτά, τα οποία έρχονται από μια χρονιά έντονης ξηρασίας, με την Ιωάννα Βαμβακούρη να αναφέρει στο Wine Trails ότι στην αντίθετη περίπτωση, εκείνη της έλλειψης βροχών, τα γέρικα αμπέλια θα αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα στη συνέχεια.
Το χιόνι των ημερών έρχεται όμως με πολλαπλούς τρόπους να αναζωογονήσει περισσότερο τον κυκλαδίτικο αμπελώνα. Αρχικά, μια ελαφριά χιονόστρωση ικανοποιεί την ανάγκη για κρύο του ίδιου του φυτού, το οποίο συλλέγει μονάδες ψύξης. Αυτό συνεπάγεται καλύτερη βλάστηση και στη συνέχεια μια καλή παλαίωση για το κρασί. Επιπλέον το χίονι, φέρνει άζωτο από την ατμόσφαιρα στο έδαφος, ενώ καθώς λιώνει, «στέλνει» νερό βαθιά στο έδαφος. Τέλος, το χιόνι εμποδίζει το έδαφος να παγώσει και βοηθά στη διατήρηση της θερμοκρασίας γύρω από τους μηδέν βαθούς Κελσίου.
Στην πραγματικότητα, λίγο χιόνι μπορεί να σκοτώσει οποιαδήποτε ανεπιθύμητη ασθένεια που θα μπορούσε να «κρυφτεί». Θα πρέπει οι θερμοκρασίες να είναι κάτω από τους -10 ° C για αρκετό χρονικό διάστημα ώστε να φανεί επιζήμιο το χιόνι στον αμπελώνα.
Την παρούσα περίοδο τα πρέμνα βρίσκονται στο στάδιο του ληθάργου (νάρκη), που θεωρείται η πιο ανθεκτική φάση των φυτών σε ακραίες συνθήκες και στρες. Παρ’ όλα αυτά οι παγετοί που σημειώθηκαν σε ορισμένες πεδινές, κυρίως, περιοχές μπορεί να προκαλέσουν εν δυνάμει σημαντικά προβλήματα.
Τα πρέμνα, ανάλογα και την ποικιλία, μπορούν να επιβιώσουν σε ελάχιστες θερμοκρασίες του χειμώνα που κυμαίνονται μεταξύ -20οC και -5 οC. Πιο συγκεκριμένα, η ευρωπαϊκή άμπελος (Vitis vinifera), ζημιώνεται σημαντικά με την επικράτηση θερμοκρασιών κατώτερες των -13 με -15 οC. Αντίστοιχα, θερμοκρασίες εδάφους της τάξης των -7οC έως -8 oC προκαλούν σημαντικές φθορές στο πιο ευαίσθητο ριζικό σύστημα. Γενικότερα, θερμοκρασίες κατώτερες των αναφερόμενων προκαλούν σημαντικά προβλήματα στην βιολογία και φυσιολογία των πρέμνων και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε ολοκληρωτικό «κάψιμό» τους και καταστροφή των λανθανόντων οφθαλμών και κληματίδων. Κάλυψη του αμπελώνα με χιόνι μπορεί να δράσει ακόμα και προστατευτικά για τα μέρη του αμπελιού που βρίσκονται υπό κάλυψη, διατηρώντας την τοπική θερμοκρασία σε λίγο υψηλότερα επίπεδα συγκριτικά με την ατμόσφαιρα. Η έκταση των ζημιών από τις χαμηλές θερμοκρασίες στο στάδιο του ληθάργου, μπορεί να καθοριστεί από την υγεία και των βαθμό αποθησαυρισμού των σακχάρων. Ασθενή πρέμνα με πρόωρη φυλλόπτωση, μπορεί να μην ολοκλήρωσαν την αποθήκευση σακχάρων κατά το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου και κατ’ επέκταση να παρουσιάσουν μειωμένη ανθεκτικότητα στον παγετό με πιο εκτεταμένες ζημιές.
