Ο Brennan Decima, επικεφαλής της Decima Wealth Consulting στην Αγία Πετρούπολη της Φλόριντα, αναφέρει ότι αρκετοί πελάτες του νιώθουν ιδιαίτερη υπερηφάνεια για τα κρασιά που έχουν συγκεντρώσει. Όπως σημειώνει, μια συζήτηση γύρω από μια συλλογή κρασιού είναι πολύ πιο ζωντανή και ενδιαφέρουσα από μια κουβέντα για παραδοσιακές επενδύσεις, όπως τα αμοιβαία κεφάλαια.
Στη Νέα Υόρκη, η ειδικός κρασιού Annie Edgerton από το Flatiron Wines & Spirits εξηγεί ότι το κρασί έχει εξελιχθεί σε μια ολοένα και πιο εκλεπτυσμένη κατηγορία εναλλακτικών επενδύσεων. Παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια ζήτηση μπορεί να μεταβάλλεται λόγω οικονομικών συγκυριών ή τάσεων της αγοράς, η προσφορά παραμένει πάντα περιορισμένη. Ο συνδυασμός της σπανιότητας με τις διακυμάνσεις των εσοδειών δημιουργεί προϋποθέσεις για μακροπρόθεσμες αποδόσεις, αρκεί οι επενδυτές να κινηθούν με σύνεση.
Η σημασία της έρευνας και της αποθήκευσης
Η Edgerton υπογραμμίζει ότι η επιτυχία σε αυτόν τον χώρο απαιτεί σχολαστική έρευνα και, κυρίως, σωστή αποθήκευση. Οι συλλέκτες οφείλουν να διασφαλίζουν ότι οι φιάλες τους διατηρούνται σε ιδανικές συνθήκες, αφού ακόμη και μια μικρή μεταβολή μπορεί να καταστρέψει την αξία τους. Η σταθερή θερμοκρασία γύρω στους 13 βαθμούς Κελσίου θεωρείται ιδανική. Προειδοποιεί μάλιστα πως δεν πρέπει κανείς να βασίζεται σε «φυσικά» υπόγεια ή χώρους που φαίνονται δροσεροί, αφού οι διακυμάνσεις –ακόμη και από μια απλή διακοπή ρεύματος, ενδέχεται να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημιές.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να αποκτήσει κανείς μια συλλογή με σταθερή αξία είναι να επικεντρωθεί σε κορυφαίους παραγωγούς με παγκόσμια φήμη. Παραδείγματα όπως το Domaine de la Romanée-Conti στη Βουργουνδία, το Masseto στην Τοσκάνη ή το Screaming Eagle στη Napa Valley θεωρούνται «ασφαλείς επιλογές». Οι ετικέτες αυτές είναι πάντα περιζήτητες, αν και δύσκολες στην απόκτηση και ιδιαίτερα ακριβές.
Η συλλεκτικότητα και οι παράγοντες αξίας
Η συλλεκτικότητα ενός κρασιού καθορίζεται από τρεις βασικούς άξονες: περιορισμένη διαθεσιμότητα, υψηλή ποιότητα και ικανότητα παλαίωσης. Εάν ένα κρασί πληροί αυτά τα κριτήρια, τότε οι συλλέκτες είναι πρόθυμοι να πληρώσουν υψηλό τίμημα. Και παρότι η οικονομική απόδοση είναι σημαντικό κίνητρο, για πολλούς το ίδιο σπουδαία είναι η απόλαυση να μοιράζονται ένα σπάνιο μπουκάλι με φίλους και οικογένεια.
Όταν έρθει η στιγμή της πώλησης, οι αξιόπιστοι οίκοι δημοπρασιών αποτελούν τον ασφαλέστερο δρόμο. Εκεί πραγματοποιείται έλεγχος προέλευσης, κατάστασης και γνησιότητας, προστατεύοντας τόσο τον πωλητή όσο και τον αγοραστή. Υπάρχουν βεβαίως και εξειδικευμένοι έμποροι που ασχολούνται με συλλεκτικά κρασιά, αλλά όπως προειδοποιεί η Edgerton, χρειάζεται πάντα προσεκτικός έλεγχος πριν από οποιαδήποτε συναλλαγή.
Οι αποδόσεις και οι διακυμάνσεις της αγοράς
Οι τιμές των σπάνιων κρασιών μπορεί να παρουσιάζουν εντυπωσιακές διαφοροποιήσεις. Για παράδειγμα, μια φιάλη του 2005 Domaine de la Romanée-Conti, που το 2009 πωλούνταν σε αμερικανικές δημοπρασίες για 10.000 έως 11.000 δολάρια, φτάνει σήμερα τα 17.000 έως 22.000. Αντίθετα, ορισμένα vintage ports, όπως το Taylor ή το Fonseca του 1994, έχουν παραμείνει στάσιμα για δεκαετίες.
Παρά τα λαμπρά παραδείγματα, η διεθνής αγορά κρασιού έχει γνωρίσει και δύσκολες περιόδους. Οι συνολικές πωλήσεις κρασιού παγκοσμίως έχουν μειωθεί, αγγίζοντας ιστορικά χαμηλά 60ετίας. Οι τιμές των διάσημων Bordeaux έχουν επίσης υποχωρήσει, αν και κάποιες φιάλες συνέχισαν να αποδίδουν σημαντικά κέρδη. Ενδεικτικά, το Château Mouton Rothschild του 2000, που κυκλοφόρησε σε τιμές 350 έως 420 δολαρίων, σήμερα αποτιμάται στις 1.500 με 1.700 δολάρια.
Οι αποδόσεις, εξηγεί η Edgerton, εξαρτώνται από την έγκαιρη αγορά και την υπομονετική διακράτηση. Οι συλλέκτες που επενδύουν σε πολλαπλές κάβες από την πρώτη κυκλοφορία, έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μερικά μπουκάλια και να πουλήσουν τα υπόλοιπα σε υψηλότερες τιμές, συχνά καλύπτοντας πλήρως το αρχικό τους κόστος.
Το πάθος πριν από την απόδοση
Παρόλα αυτά, λίγοι επενδυτές στηρίζουν σοβαρά την οικονομική τους στρατηγική στο κρασί. Ο Decima παρατηρεί ότι οι περισσότεροι πελάτες του δεν προσδοκούν οι συλλογές τους να χρηματοδοτήσουν τη σύνταξη ή να καλύψουν τακτικές ανάγκες. Η ουσία παραμένει αλλού: στην απόλαυση του κρασιού, στη χαρά του να ανοίγεις ένα μπουκάλι με ιστορία και, φυσικά, στην πιθανότητα η αγάπη για το κρασί να αποδειχθεί και οικονομικά επωφελής.
Σε τελική ανάλυση, η συλλογή κρασιού ισορροπεί ανάμεσα σε δύο κόσμους: εκείνον της γευστικής συγκίνησης και εκείνον της επενδυτικής προοπτικής. Όσοι επιλέγουν να περπατήσουν σε αυτό το μονοπάτι γνωρίζουν ότι η πραγματική ανταμοιβή δεν βρίσκεται μόνο στα νούμερα, αλλά και στις στιγμές που ένα σπάνιο κρασί προσφέρει, στιγμές που αξίζουν πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε απόδοση.
