«Η οικονομική εξάρτηση της Σερίφου από τα μεταλλεία είχε ως αποτέλεσμα η αμπελουργία να λάβει τη θέση της δεύτερης συμπληρωματικής ενασχόλησης, γεγονός που δεν βοήθησε το νησί να αναπτύξει πλήρως τη δυναμική του τις προηγούμενες δεκαετίες. Κατά κάποιο τρόπο το οινοποιείο έδειξε ότι πίσω από το αμπέλι κρύβεται κάτι πολύ ωραίο, κάνοντας τους νεότερους να δουν τα πράγματα διαφορετικά», αναφέρει με περηφάνια στοwinetrails.gr o επικεφαλής του οινοποιείου Χρήστος Χρυσολωράς.
Η ιστορία του Οινοποιείου ξεκινά από τον παππού του Χρήστου Χρυσολωρά, ο οποίος είχε στην κατοχή του πολλά στρέμματα αμπελώνων αλλά και 13 παιδιά. Από το πολλά μικρά αμπελοτεμάχια, που προέκυψαν στη μοιρασιά, τέσσερα στρέμματα κατέληξαν στον πατέρα του Χρήστου, τον Παναγιώτη. Αυτό το μικρό κομμάτι γης υπήρξε, όπως αποδείχθηκε, μια καλή αρχή.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, τα στρέμματα έγιναν 10 και σε αυτά καλλιεργήθηκαν παραδοσιακές ποικιλίες όπως το Σεριφιώτικο, ο Ροδίτης Αλεπού, η Μανδηλαριά, το Αηδάνι, το Ψαροσύρικο, το Τσαμπάτο, αλλά και Μονεμβασιά, την οποία έφερε από ένα μοναστήρι της Πάρου ο Παναγιώτης Χρυσολωράς. Σήμερα τα στρέμματα της οικογένειας φτάνουν τα 26, καλλιεργούνται βιολογικά, και από τα σταφύλια του παράγονται 10.000 έως 11.000 φιάλες στο σύγχρονο οινοποιείο της οικογένειας.
Ένα οινοποιείο στο οποίο συνυπάρχουν τον κυκλαδίτικο και το βιομηχανικό στοιχείο, αντανακλώντας την ιστορία του νησιού. «Μπορεί να είμαστε Κυκλαδονήσι, παράλληλα όμως έχουμε μια βαθιά μεταλλευτική παράδοση. Η ιστορία μας είναι συνυφασμένη με τη δραστηριότητα στα μεταλλεία και τ’ αμπέλια», αναφέρει στο WT ο Χρήστος Χρυσολωράς.
Το οινοποιείο ανέδειξε την ομορφιά του αμπελιού
Η οικονομική εξάρτηση του νησιού από τα μεταλλεία είχε ως αποτέλεσμα η αμπελουργία να λάβει τη θέση της δεύτερης συμπληρωματικής ενασχόλησης, γεγονός που δεν βοήθησε το νησί να αναπτύξει πλήρως τη δυναμική του, όπως τονίζει ο έμπειρος οινοποιός. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η αμπελουργία και η οινοποίηση κερδίζουν το χαμένο έδαφος και σε αυτό έχει συμβάλλει και το οινοποιείο της οικογένειας. «Κατά κάποιο τρόπο το οινοποιείο έδειξε ότι πίσω από το αμπέλι κρύβεται κάτι πολύ ωραίο, κάνοντας τους νεότερους να δουν τα πράγματα διαφορετικά. Έτσι, πηγαίνουν τον χειμώνα στα αμπελάκια των παππούδων ή των πατεράδων τους, ρωτάνε τα γερόντια τι πρέπει να κάνουν και σιγά σιγά μπαίνουν σ’ αυτή τη διαδικασία. Το οινοποιείο στάθηκε η αφορμή για να το δουν αλλιώς», αναφέρει ο κ. Χρυσολωράς.
Ο ίδιος μεγάλωσε μέσα στ’ αμπέλια, οπότε η ενασχόληση με αυτά ήρθε λίγο πολύ ως κάτι φυσικό. «Στο αμπέλι του Πλατύ Γιαλού βρισκόταν το σπίτι μας. Ο τρύγος, η μουστιά, οι εργατιές που έκανε ο πατέρας μου με τα γερόντια αποτελούν όμορφες παιδικές αναμνήσεις. Ο πατέρας μου, ο οποίος αγαπούσε πολύ τ’ αμπέλια, μας έπαιρνε στα πόδια του όταν ήμασταν παιδάκια και μας μιλούσε για το κάθε κλίμα, για το σταφύλι. Μας έδινε ρογίτσες να δοκιμάσουμε από την κάθε ποικιλία και την επόμενη χρονιά μας ρωτούσε αν θυμόμασταν πώς λεγόταν το σταφύλι που δοκιμάζαμε. Όλο αυτό είναι ένα παιδικό παιχνίδι, που μας άρεσε πολύ σε εμένα και τον αδελφό μου».
«Αν ξέρεις τη Σέριφο, δεν θα δυσκολευτείς να αναγνωρίσεις το κρασί της»
Η καλλιέργεια της αμπέλου στη Σέριφο δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, όπως εξηγεί ο κ. Χρυσολωράς. «Όλα τ’ αμπέλια μας είναι σε αναβαθμίδες. Οι Σερίφιοι επέλεγαν ανέκαθεν με προσοχή τα σημεία όπου θα φύτευαν τα κλήματά τους. Έτσι τα περισσότερα αμπέλια βρίσκονται σε δύσβατα μέρη, όπου η καλλιέργεια γίνεται σχεδόν εξ ολοκλήρου με τα χέρια, με μεγάλες εργατιές, και με τα γαϊδουράκια και τα μουλάρια πολύτιμους συνεργάτες».
Τα κρασιά που παράγονται σε αυτά τα δύσβατα μέρη έχουν κι αυτά μια «σκληρή ομορφιά», όπως τονίζει στο WT ο οινοποιός. «Αν ξέρεις τη Σέριφο, δεν θα δυσκολευτείς να αναγνωρίσεις το κρασί της. Το κρασί μας έχει μια όμορφη «σκληρότητα» γιατί μοιάζει με τον τόπο όπου παράγεται. Παίζει ρόλο η θάλασσα, το ξηροθερμικό κλίμα, το γεγονός ότι τ’ αμπέλια είναι αποκλειστικά και μόνο ξερικά. Παίρνουμε καρπό με πολύ καλή συμπύκνωση, με τις αποδόσεις να κυμαίνονται στα παλιά κτήματα από 200-400 κιλά το στρέμμα και στα νεότερα στα 800 κιλά. Καρπό που ανεβάζει βαθμούς με ιδιαίτερη ευκολία και κρασιά που φημίζονται για το γεμάτο στόμα και την έντονη επίγευσή τους. Στα κρασιά μας μπορείς να διακρίνεις την αλμύρα, τη μεταλλικότητα και φίνα αρώματα. Λευκόσαρκα φρούτα, μηλαράκια θα τα μυρίσεις πάρα πολύ εύκολα», αναφέρει ο ίδιος.
Κρασιά ήπιων οινοποιήσεων αναδεικνύουν το σεριφιώτικο terroir
Με κρασιά ήπιων οινοποιήσεων ο κ. Χρυσολωράς επιτυγχάνει να αναδεικνύει τη μοναδικότητα του σεριφιώτικου terroir, ενώ ποτέ δεν λέει όχι στους πειραματισμούς. Ένας από αυτούς είναι η ετικέτα «Οράνζ» του 2019. Ένας οίνος orange από ώριμα σταφύλια της ποικιλίας Σεριφιώτικο από αυτόρριζα πρέμνα τουλάχιστον 40 ετών, που ζυμώνονται μαζί με τα στέμφυλα, με γηγενείς ζύμες. Φέτος, το «πείραμα» θα επαναληφθεί σε πήλινους αμφορείς, αυτή τη φορά, και με την πρώτη ύλη μίας εξαιρετικής χρονιάς. Για τον Σερίφιο οινοποιό η συγκεκριμένη ετικέτα αποτελεί μέρος της παράδοσης του νησιού, καθώς όπως επισημαίνει ο ίδιος: «Στη Σέριφο φτιάχναμε ανέκαθεν πορτοκαλί κρασιά».
Φυσικά, πρεσβευτής του οινοποιείου είναι το «Ξηρό Χωριό Λευκό». Παίρνοντας με ελαφριά πίεση μόνο τον πρόρωγο, η γηγενής ποικιλία Σεριφιώτικο δίνει έναν λευκό οίνο με φίνα αρώματα από λευκόσαρκα φρούτα και εσπεριδοειδή, δροσερή οξύτητα, γεμάτο στόμα και έντονη επίγευση. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η ετικέτα «Χαρούμενος Βάτραχος», εμπνευσμένη από τους «άφωνους» βατράχους της Σερίφου, που αποτελούν σύμβολο του νησιού από την αρχαιότητα. Ένα ημίγλυκο κρασί με αρώματα κόκκινων φρούτων, φράουλας και άνθη λουλουδιών. Φρουτώδες στόμα, δροσερή οξύτητα και γλυκιά επίγευση.
Στα 26 στρέμματα της οικογένειας Χρυσολωρά στη Σέριφο καλλιεργούνται βιολογικά παραδοσιακές ποικιλίες όπως Σεριφιώτικο, Ροδίτης Αλεπού, Μανδηλαριά, Αηδάνι, Ψαροσύρικο, Τσαμπάτο, αλλά και Μονεμβασιά.
