του Γιώργου Λαμπίρη
Φωτογραφίες: Γεωργία Καραμαλή
Γηγενείς ποικιλίες που τα τελευταία χρόνια βρίσκουν περισσότερο χώρο στις φιάλες των οινοποιών του νησιού, εκφέροντας την επώνυμη πλέον ετικέτα της Κρήτης. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που άρχισε να λαμβάνει υπόσταση και προσανατολισμό κατά την τελευταία εικοσαετία. Η Βηλάνα, το Βιδιανό, το Δαφνί, το Θραψαθήρι, το Κοτσιφάλι, το Λιάτικο, η Μαλβαζία, το Μαντηλάρι, το Μοσχάτο Σπίνας, το Πλυτό και το Ρωμέικο, είναι οι βασικότερες από αυτές. Και που με τον χρόνο προστίθενται κι άλλες – συχνά ξεχασμένες ποικιλίεες σε βάθος ετών – ερχόμενες να ικανοποιήσουν την παραγωγική ανησυχία, αμπελουργών, οινοποιών και οινολόγων του νησιού. Σε εκείνες που κατά τον πρόεδρο του Δικτύου Οινοποιών Κρήτης, Νίκο Μηλιαράκη, αποτελούν κυρίαρχες εκφράσεις και γνωρίζουν εντονότερη ανάπτυξη και ζήτηση τα τελευταία χρόνια, προέχουν το Βιδιανό, το Λιάτικο, ενώ εμφανίζει ευοίωνη προοπτική και το Θραψαθήρι.
«Οι ποικιλίες που αποτελούν και θα αποτελέσουν ‘μπροστάρηδες’ τα επόμενα χρόνια είναι το Βιδιανό, το Λιάτικο και αμέσως μετά το Θραψαθήρι. Οι δύο πρώτες τυγχάνουν ευρύτερης αναγνώρισης στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Το Βιδιανό παρουσιάζει ετικέτες με πλούσιο και γεμάτο χαρακτήρα, χωρίς να πρόκειται για κρασιά εντυπωσιασμού, αλλά με υπόσταση και δυνατότητα παλαίωσης και εξέλιξης μέσα στη φιάλη. Το Λιάτικο αποδίδει έντονα αρωματικά στοιχεία, κι ενώ από πλευράς του οινόφιλου κοινού παρουσιάζεται ζήτηση για ελαφρύτερα ερυθρά κρασιά, διαφεύγοντας πλέον του βαθύχρωμου ερυθρού οίνου. Κατά την άποψή μου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κρασί – έκπληξη το Θραψαθήρι, που προσφέρει τραγανά κρασιά, δροσερά και ευκολόπιοτα», εξηγεί ο κύριος Μηλιαράκης.
Εκτίμηση για περισσότερα από 42.000 στρέμματα καλλιέργειας
Ο κρητικός αμπελώνας σύμφωνα με εκτίμηση του Δικτύου Οινοποιών Κρήτης ανέρχεται σε περίπου 42.000 στρέμματα. Το Δίκτυο αριθμεί συνολικά 36 μέλη, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος αυτών προέρχεται από το Ηράκλειο με 27 οινοποιεία – συμπεριλαμβανομένης της Σητείας με 1 οινοποιείο -, ενώ τα υπόλοιπα 10 προέρχονται από τα Χανιά και το Ρέθυμνο. Στο ευρύτερο Δίκτυο Οινοποιών Κρήτης υπάγονται το Δίκτυο Οινοποιών Ηρακλείου και το Δίκτυο Οινοποιών Χανίων-Ρεθύμνης. Σύντομα επίκειται η δημιουργία του πρώτου νομικά κατοχυρωμένου φορέα εκπροσώπησης, του Σύνδεσμου Οινοποιών Κρήτης. Bασική επιδίωξη των οινοποιών του νησιού αποτελεί η ανάπτυξη και η εδραίωση της εμπορικής ονομασίας “Κρήτη” σε συνδυασμό με την ενίσχυση του οινοτουρισμού που αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της οινικής δραστηριότητας το τελευταίο χρονικό διάστημα, με σειρά επενδύσεων να πραγματοποιούνται σε αυτόν τον τομέα την τελευταία δεκαετία.
Κατά τον ίδιο η Κρήτη έχει υλοποιήσει δραστική στροφή στην παραγωγή οίνων τα τελευταία 20 χρόνια. Τόσο σε ό,τι αφορά την ποιότητα, όσο και σε ό,τι αφορά την πολυπλοκότητα του προϊόντος. «Είναι γεγονός ότι η Κρήτη διατηρούσε πάντοτε αμπελουργική παράδοση και δραστηριότητα στην παραγωγή κρασιού. Ωστόσο αυτό που παρατηρείται τελευταία είναι ότι το νησί έχει καταφέρει να παρουσιάσει δυναμική παρουσία στην ιδιαίτερα ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά οίνου».
Η κυριαρχία του εμφιαλωμένου και τις ετικέτας
Το νέο οινικό φάσμα του κρητικού αμπελώνα κυριαρχείται από την είσοδο στο εμφιαλωμένο και επώνυμο κρασί, έναντι του άλλοτε εδραιωμένου ασκού και των χύδην παραγόμενων ανώνυμων ποσοτήτων του παρελθόντος. Έμφαση δόθηκε εσχάτως στις τοπικές ποικιλίες που αποτελούν τρόπον τινά το σήμα κατατεθέν της Κρήτης. «Είναι γεγονός ότι οι οινοποιοί τα τελευταία χρόνια πολλαπλασιάστηκαν αριθμητικά, ενώ διαφοροποιήθηκε και το μοντέλο παραγωγής με προτάσεις σε ποιοτικότερο και διαφοροποιημένο προϊόν», συμπληρώνει ο Νίκος Μηλιαράκης.
Τα οινοποιεία με συμμετοχή στα Οινοτικά του 2022
- Χανιά
Οινοποιείο Πνευματικάκη (Δραπανιάς Κισσάμου), Οινοποιείο Καραβιτάκη (Κολυμβάρι), Οινοποιείο Μανουσάκης – Nostos Wines (Βατόλακκος), Μοναστήρι Αγίας Τριάδας των Ταγκαρόλων – Vinolio, Oινοποιείο Ντουράκη (Αλίκαμπος Αποκόρωνα), Οινοποιείο Ανωσκελή (Ανωσκελή Χανίων)
- Ρέθυμνο
Οινοποιείο Κλάδος (Μυλοπόταμος), Οινοποιείο Κούρκουλου (Αμάρι), Οινοποιείο Ζουμπεράκης (Καλή Συκιά)
- Ηράκλειο
Οινοποιείο Αλεξάκη (Μαλάδες), Οινοποιείο Μαραγκάκη (Μοίρες), Οινοποιείο Παρασκευά (Μαλεβίζι), Οινοποιείο Δασκαλάκη (Σίβα), Οινοποιείο Δουλουφάκη (Δαφνές), Οινοποιείο Ιδαία (Βενεράτο), Οινοποιείο Ευφροσύνη (Κερασιά), Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου (Αυγενική), Οινοποιείο Διαμαντάκη (Κάτω Ασίτες), Οινοποιείο Μπουτάρη (Σκαλάνι), Οινοποιείο Τιτάκη (Κουνάβοι), Οινοποιείο Μιλιαράκη (Πεζά), Κρασιά Διγενάκη (Καλλονή), Κτήμα Πατεριανάκη (Μελέσες), Κρασιά Λυραράκη (Αλάγνι), Κτήμα Μιχαλάκη (Παρθένι), Οινοποιείο Ζαχαριουδάκη (Πλουτή), Κρητικά Κρασιά Γαβαλά (Μονοφάτσι), Στραταριδάκης (Καστελιανά), Οινοποιείο Αγγελάκη (Θραψανό), Οινοποιείο Αμαργιωτάκη (Δαφνές), Οινοποιείο Μεταξάρη (Αυγενική), Κτήμα Μενεξές (Κάμπος), DAF Κρασιά από την Φερενίκη Δουλουφάκη (Δαφνές), Οινοποιείο Λουλούδη (Δαφνές), Οινοποιείο Χαραλαμπάκη (Αυλή Πεδιάδος)
- Λασίθι
Κτήμα Τοπλού (Μονή Τοπλού)