Συνέντευξη του Κύρου Μελά στον Γιάννη Πανάγο
Όπως έχετε πει, εγκατασταθήκατε στις πλαγιές του όρους Όθρυς αποφασισμένος να δημιουργήσετε ένα Μεγάλο Κρασί, αντάξιο κάποιων γαλλικών που είχατε γευθεί κατά την περιπλάνησή σας στις ευρωπαϊκές χώρες. Το καταφέρατε;
Επιλέξαμε τις πλαγιές του όρους Όθρυς, συγκεκριμένα το χωριό Αχινός, ως τον ιδανικό τόπο για να πραγματοποιήσουμε το όραμά μας για ένα εξαιρετικό κρασί. Το terroir, σε συνδυασμό με το μεσογειακό κλίμα της περιοχής και το μοναδικό μικροκλίμα, δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια ποικιλιών όπως το Cabernet Franc και το Merlot, που έχουμε φυτέψει. Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για όλα τα κρασιά μας, αλλά αν αναζητάτε το «Μεγάλο Κρασί» που αναφέρατε, τότε το «La Tour Melas» είναι αναμφίβολα αυτό που έχετε στο μυαλό σας. Είναι ένα κρασί που εκφράζει την ουσία του terroir μας και αντικατοπτρίζει την αφοσίωσή μας στην αριστεία.
Πώς πραγματοποιήθηκε η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής;
Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής για τον αμπελώνα και το οινοποιείο ήταν μια απόφαση που γεννήθηκε από μια βαθιά προσωπική σχέση με τον τόπο. Η οικογένειά μου διατηρούσε εδώ και γενιές ιδιοκτησίες σε αυτή την περιοχή. Κατά τη διάρκεια της μελέτης του εδάφους και του μικροκλίματος, εκπλαγήκαμε ευχάριστα από την εξαιρετική συμβατότητα του terroir με τις ποικιλίες που επιλέξαμε, όπως σας είπα και πριν.
Είναι το έδαφος ή το κλίμα (βουνό και θάλασσα) που βοηθά περισσότερο;
Η αλήθεια είναι ότι ούτε το έδαφος ούτε το κλίμα ξεχωριστά μπορούν να αποδώσουν τη μοναδικότητα των κρασιών μας, αλλά η αλληλεπίδρασή τους. Οι πλαγιές του όρους Όθρυς, παρουσιάζουν ποικιλομορφία εδάφους, ενώ ταυτόχρονα, ο κόλπος του Μαλιακού, με τους ανέμους, συμβάλλει στα αρώματα των βιολογικών αμπελιών μας. Από την άλλη, το μεσογειακό κλίμα επηρεάζει με τον τρόπο του τα αμπέλια, τα οποία απορροφούν τα θρεπτικά στοιχεία από το έδαφος. Οπότε, είναι σαν ένα παζλ: Κάθε κομμάτι, δηλαδή το έδαφος, το κλίμα, η ποικιλία, η ανθρώπινη παρέμβαση, συμβάλλει στη δημιουργία της τελικής εικόνας.
Ξέρουμε πως έχετε εγκαταστήσει έναν από τους πιο πυκνοφυτεμένους αμπελώνες. Ποιες είναι οι αποστάσεις και πού αποβλέπει αυτό;
Συγκεκριμένα, πρόκειται για 900 φυτά ανά στρέμμα! Αρχικά, οι μικρές αποστάσεις βοηθούν το φυτό να απλώσει βαθύτερα τις ρίζες του. Με τον τρόπο αυτόν, απορροφά, όλα τα θρεπτικά συστατικά που μπορεί να πάρει από το έδαφος, και διαφοροποιείται με τον τρόπο αυτό, από ένα φυτό ίδιας ποικιλίας σε κάποιο διαφορετικό terroir. Επιπλέον, αυξάνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των φυτών. Πετυχαίνουμε λιγότερους μεν καρπούς ανά φυτό, αλλά πιο ποιοτικούς με εντονότερα αρώματα και γεύσεις. Φυσικά, η πυκνή φύτευση έχει και κάποιες προκλήσεις, όπως δυσκολία στην καλλιέργεια, καθιστώντας τη κατά βάση χειρωνακτική. Φυσικά η ίδια η πρόκληση, μπορεί να θεωρηθεί και ατού, καθώς η χειρωνακτική δουλειά δίνει έναν πολύ πιο προσωπικό χαρακτήρα στη δουλειά μας και εκτιμάται περισσότερο ο κόπος μας.
Η αρχική σας επιλογή των ξενικών κατά βάση ποικιλιών είχε να κάνει με τις γαλλικές επιρροές στις οποίες αναφερθήκαμε στην αρχή;
Η αρχική έμπνευση για την επιλογή ξένων ποικιλιών προήλθε από την αγάπη μου για τα κρασιά του Bordeaux, και συγκεκριμένα τα τύπου Pomerol. Τελικά, μετά από εκτεταμένη έρευνα και πειραματισμό, διαπιστώσαμε ότι όντως το Cabernet Franc και το Merlot προσαρμόζονται ιδανικά στις μοναδικές συνθήκες του terroir μας. Οι ποικιλίες αυτές αποδίδουν κρασιά που αντανακλούν πλήρως την πολυπλοκότητα του εδάφους και του κλίματος της περιοχής.
Στη συνέχεια ήρθε και η Νεμέα. Πείτε μας δύο λόγια γι΄αυτήν τη μετάβαση.
Η μετάβασή μας στη Νεμέα ήταν αποτέλεσμα του προσανατολισμού του συμβούλου μας Πάνου Ζουμπούλη. Αυτή η στροφή αποτέλεσε την αφετηρία για ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του οινοποιείου μας. Οι αμπελώνες μας βρίσκονται σε επίπεδο προσχωματικό, χαλικώδες έδαφος, δίπλα στον ιστορικό Φλειούντα. Το υψόμετρο των 400 μέτρων, το οποίο δίνει ετήσια διάρκεια στις δροσερές νύχτες, σε συνδυασμό με την ηλικία των αυτόριζων προφυλλοξηρικών αμπελιών Αγιωργίτικου, ορίζουν την παραγωγή των «Παλιών Ριζών», δίνοντας τους μοναδικό χαρακτήρα.
Σήμερα πάντως βλέπουμε ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον από την πλευρά σας και για γηγενείς ποικιλίες (Αγιωργίτικο, Φωκιανό, Άσπρο Ποταμίσι, Μονεμβασιά κ.ά.). Ποιες είναι οι σκέψεις σας επ’ αυτού;
Η αναζήτηση και η ανάδειξη των γηγενών ποικιλιών αποτελεί ένα ταξίδι ανακάλυψης της αμπελουργικής μας κληρονομιάς. Η Ελλάδα έχει πολλούς κρυμμένους θησαυρούς. Σε «ξεχασμένες» ποικιλίες της Νάξου, όπως το Φωκιανό και το Άσπρο Ποταμίσι, θελήσαμε να δώσουμε την ευκαρία να αναδείξουν την οινοποιήσιμή τους δυνατότητα. Έτσι λοιπόν, γηγενείς ποικιλίες, φέρουν μέσα τους τα χαρακτηριστικά του τόπου μας, τα οποία θέλουμε να ακουστούν και να τοποθετηθούν ως αντάξιες άλλων ξένων.
Διακρίνουμε επίσης μια επιμονή σε μάλλον λίγες ετικέτες, με πολύ συγκεκριμένη αντίληψη και με μεγάλη συνέπεια σ’ αυτό που εκφράζουν.
Παράγουμε 4 ερυθρά και 3 ροζέ. Στα ερυθρά εντάσσονται το «La Tour Melas», οι «Παλιές Ρίζες», το «Cyrus One» και το «Chairman’s Reserve». Τα ροζέ είναι το «Silphium», το «Idylle D’ Achinos» και ο «Nautilus». Αυτές οι ετικέτες αποτελούν την καρδιά του οινοποιείου μας και εκφράζουν με τον καλύτερο τρόπο τη φιλοσοφία μας. Πιστεύουμε πολύ στη δύναμη των blends. Για το λόγο αυτό, εκτός από τις Παλιές Ρίζες, που είναι μονοποικιλιακό, όλα τα υπόλοιπα κρασιά μας είναι αποτέλεσμα blend, και έτσι επιμένοντας στην ποιότητά τους, τελειοποιούμε τα ήδη υπάρχοντα. Ωστόσο, είμαστε πάντα ανοιχτοί σε νέους πειραματισμούς.
Ποιοι είναι οι άνθρωποι που στάθηκαν αρωγοί σ’ αυτό που έχετε χτίσει την τελευταία 20ετία στο κρασί;
Πίσω από την επιτυχία του La Tour Melas βρίσκεται μια ομάδα αφοσιωμένων ανθρώπων, με σημαντική συμβολή, όπως oι σύμβουλοι-οινολόγοι μας, Πάνος και Σπύρος Ζουμπούλης, με εξειδίκευσή στη βιολογική και βιοδυναμική καλλιέργεια αμπελιών, ο Eric Moro, διεθνούς φήμης σύμβούλος αμπελουργίας, και φυσικά, η Γαλλίδα οινολόγος μας Elsa Picard, το πρόσωπο πίσω από το Idylle D’ Achinos, με την τεχνογνωσία και τη διεθνή εμπειρία της. Φυσικά, εκτός από τους εξειδικευμένους συνεργάτες, οφείλουμε την επιτυχία μας στο έργο και την κληρονομιά που έχουν αφήσει πίσω τους μεγάλοι ξένοι και Έλληνες οινοποιοί, όπως ο Γιάννης Μπουτάρης και άλλοι.
Έχετε κάνει ταμείο, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στο οικονομικό σκέλος του εγχειρήματος σας αυτά τα χρόνια; Είναι θετικό το πρόσημο;
Πρώτα από όλα, πιστεύουμε ότι η επιτυχία ενός οινοποιείου δεν μετριέται μόνο με οικονομικούς όρους αλλά πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας ολιστικής προσέγγισης, που συνδυάζει την αγάπη για το κρασί, την αφοσίωση στην ποιότητα και το σεβασμό προς τους πελάτες και προμηθευτές μας. Παρόλα αυτά, είμαστε ικανοποιημένοι που μπορούμε να πούμε ότι τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας, έχουν θετικό πρόσημο.
Δώστε μας ωστόσο μια ιδέα από αυτή σας τη σχέση με το αμπέλι και το κρασί.
Η δημιουργία του La Tour Melas ήταν μια μεγάλη πρόκληση για εμένα. Χωρίς καμία προηγούμενη γνώση στην οινοποίηση, το μόνο που με οδηγούσε ήταν η αγάπη μου για το κρασί. Το οινοποιείο, είναι αποτέλεσμα πολλών χρόνων σκληρής προσωπικής δουλειάς, μελέτης και αφοσίωσης. Η επιτυχία μας αποδεικνύει ότι με πάθος, επιμονή και αγάπη για το κρασί, μπορούμε να παράγουμε εξαιρετικά κρασιά ακόμα και σε περιοχές που δεν έχουν μακρά οινοποιητική παράδοση.
Εκτός από τον Αχινό και τη Νεμέα υπάρχει κάποιο καινούργιο project γύρω από το συγκεκριμένο αντικείμενο;
Στο παρόν στάδιο, επικεντρωνόμαστε στην περαιτέρω ανάπτυξη του κτήματος μας στον Αχινό. Έχουμε ξεκινήσει ένα νέο έργο να δημιουργηθούν επιπλέον αναβαθμίδες (πεζούλες) στους αμπελώνες μας. Η κλιματική αλλαγή αποτελεί, επίσης, μια σημαντική παράμετρο που λαμβάνουμε υπόψη μας κατά το σχεδιασμό των μελλοντικών μας επενδύσεων. Όσον αφορά την επέκτασή μας σε άλλες περιοχές, είναι κάτι που εξετάζουμε συνεχώς.
Ποια η αντιμετώπιση που έχετε ως Έλληνας οινοποιός στις διεθνείς αγορές;
Έχουμε παρατηρήσει αυξημένο ενδιαφέρον για τα ελληνικά κρασιά όχι μόνο από επαγγελματίες του κλάδου, αλλά και από οινόφιλους γενικότερα, από όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα από την Αμερική. Η αναφορά της Jancis Robinson και άλλων σημαντικών προσώπων γύρω από τον κόσμο του κρασιού για τα προϊόντα του La Tour Melas, αποτέλεσε μια σημαντική αναγνώριση. Η θετική αυτή ανταπόκριση, μας δίνει μεγάλη χαρά και μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας για την παραγωγή εξαιρετικών κρασιών και μας ωθεί να συμβάλλουμε στην ανάδειξη της ελληνικής οινοποιίας.
«Επικεντρωνόμαστε στην περαιτέρω ανάπτυξη μας στον Αχινό αλλά πάντα έχουμε το νου μας στην επέκταση», σημειώνει ο Κύρος Μελάς.
Πόση σημασία έχει τελικά να μιλάμε για ελληνικό κρασί; Μήπως αυτό που κρίνεται εν τέλει είναι η δουλειά του καθενός και το αποτέλεσμά της;
Ενώ σίγουρα η ελληνική ταυτότητα ενός κρασιού είναι trending και μπορεί να προσδώσει μια ιδιαίτερη αύρα και να ανοίξει πόρτες σε νέες αγορές, τελικά, είτε πρόκειται για ένα ελληνικό, είτε για ένα γαλλικό ή ιταλικό κρασί, αυτό που μετράει είναι η μοναδικότητα, η γεύση και η συνολική εμπειρία που προσφέρει. Κάθε οινοποιός έχει την ευθύνη να συμβάλλει με τη δική του πινελιά στον οινικό κόσμο, δημιουργώντας κρασιά που θα αναδείξουν την πολυπλοκότητα και την ομορφιά των ελληνικών αμπελώνων.
Πείτε μας δύο ετικέτες πέρα από τα συνηθισμένα που σας έχουν συγκινήσει;
Ανάμεσα στα κρασιά που έχω δοκιμάσει, το Chateau Haut Brion του 1989 ξεχωρίζει στη μνήμη μου για την πολυπλοκότητά του. Από την άλλη, το T-OINOS Clos Stegasta Rare του 2020, ήταν μια ευχάριστη ανακάλυψη που με έκανε να πιστέψω ακόμα περισσότερο στις δυνατότητες του ελληνικού αμπελώνα.
Πόσο επηρεάζουν την εντύπωσή μας για το κρασί οι στιγμές και η διάθεση;
Όσο επαγγελματίας και αν είναι κανείς, όσες γνώσεις και αν έχει πάνω στο κρασί, πολλές φορές, είναι όλα θέμα χημείας, μεταξύ του κρασιού, του ανθρώπου και της στιγμής. Η προσωπική μας ιστορία, οι εμπειρίες μας, τα συναισθήματά μας, όλα αυτά μπορούν να διαμορφώσουν την εικόνα μας για ένα κρασί.
Δώστε μας μια εικόνα από τη γενικότερη πορεία και φιλοσοφία σας σ’ αυτή τη ζωή.
Η ζωή μου είναι μια συνεχής αναζήτηση της τελειότητας. Για εμένα, το La Tour Melas είναι περισσότερο από ένα οινοποιείο. Είναι η έκφραση της αφοσίωσής μου στην ποιότητα, στην καινοτομία και στην ελληνική γη. Η φιλοσοφία μου είναι απλή: Να δημιουργώ κρασιά που να εμπνέουν και να εντυπωσιάζουν. Το ταξίδι αυτό συνεχίζεται, με νέες προκλήσεις και νέες ευκαιρίες. Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον και ανυπομονώ να δω πού θα μας οδηγήσει το πάθος μας για το κρασί… Δεν είναι τυχαίο που το μότο μου είναι « In pursuit of excellence» – «Επιδιώκοντας την αριστεία».
«Εκτός από τους συνεργάτες μας, οφείλουμε την επιτυχία μας στην κληρονομιά μεγάλων Ελλήνων και ξένων οινοποιών», θα πει ο Κύρος Μελάς.
Τελικά ισχύει αυτό που λέγεται ότι το κρασί είναι ένας ωραίος τρόπος να χάνεις τα λεφτά σου;
To κρασί είναι μια επένδυση σε εμπειρίες, γνώσεις και αναμνήσεις. Είναι σαν να λέμε ότι ένα βιβλίο είναι ένας ωραίος τρόπος να χάνεις χρόνο και χρήμα. Στην πραγματικότητα, επενδύουμε για τον εαυτό μας. Το ίδιο ισχύει και για το κρασί. Φυσικά, υπάρχει μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στην απόλαυση και την εξάρτηση και γι’ αυτό χρειάζεται μέτρο. Αλλά αν κάποιος απολαμβάνει το κρασί, αν το μελετά, αν το μοιράζεται με τους φίλους και την οικογένεια του, τότε τα χρήματα που δίνει γι’ αυτό, είναι μια επένδυση στην ποιότητα της ζωής.
Φωτογραφίες: Μίµης ∆ηµόπουλος
