του Πέτρου Γκόγκου
Όλα αυτά µαζί δίνουν τη Σάµο και τον Ενιαίο Οινοποιητικό Συνεταιρισµό του νησιού. Μέσα σε πέντε χρόνια ο ΕΟΣΣ κατάφερε όχι µόνο να ξεµουδιάσει από το χτύπηµα της άρσης της αναγκαστικότητας, αλλά να δροµολογεί πλέον επενδύσεις και οινοποιήσεις που θα τοποθετήσουν το ξακουστό Μοσχάτο του στις κάβες προστιθέµενης αξίας των κορυφαίων εστιατορίων ολόκληρης της Ευρώπης.
Τον απολογισµό της περιπετειώδους εξαετίας που αφήνει πίσω του το νησί κάνει στην Agrenda ο άνθρωπος που κλήθηκε να κουµαντάρει το συνεταιριστικό καράβι καθ’ όλη την περίοδο µετάβασης και αναπροσαρµογής, ο Γιάννης Σκούτας, πρόεδρος του ΕΟΣΣ. «Ήταν µια πραγµατικά δύσκολη περίοδος µε πολλές προκλήσεις στις οποίες πολλοί πίστευαν ότι η οργάνωση δεν θα µπορούσε να ανταπεξέλθει. Χρειάστηκε πολλή δουλειά από τα στελέχη και µεγάλη πίστη από τους Σαµιώτες αµπελουργούς για να αναστραφεί το κλίµα και να ανατραπούν τα δεδοµένα» σχολιάζει ο συνοµιλητής µας που στέκεται στο γεγονός ότι ο «νέος» πλέον συνεταιρισµός «πατώντας στην κληρονοµιά που βρήκε κατάφερε να αυξήσει το µερίδιο του στην εσωτερική αγορά αλλά και στις σηµαντικότερες αγορές του εξωτερικού όπως αυτές της Γερµανίας, του Καναδά, της Νότιας Κορέας». «Ας µην ξεχνάµε ότι το ΣΑΜΟΣ του συνεταιρισµού κρατά το 20% της Γαλλικής αγοράς στην κατηγορία του, γεγονός που από µόνο του αποτελεί βραβείο και εχέγγυο υψηλής αξίας και σταθερής ποιότητας» συνεχίζει ο ίδιος, αναφέροντας παράλληλα ότι λαµβάνει νέα αισιόδοξα µηνύµατα από τη γαλλική αγορά που απορροφά και το 50% της παραγωγής του νησιού. «Πληροφορήθηκα πρόσφατα ότι µια οµάδα φοιτητών στη Γαλλία έχουν κάνει λέσχη Μοσχάτου. Μαζεύονται εκεί τα παιδιά και δοκιµάζουν τα κρασιά του συνεταιρισµού µας. Έχουµε δηλαδή διαµορφώσει ένα νέο ηλικιακά κοινό και είµαι περίεργος να δω πώς θα εξελιχθεί αυτό».
Ο συνεταιρισµός όµως δεν καλείται να διαχειριστεί µόνο µια νέα γενιά καταναλωτών, αλλά και µια νέα γενιά αµπελουργών. «Τα τελευταία χρόνια βλέπουµε πολλά παιδιά από το νησί να επιστρέφουν στα αµπέλια µε µεγάλες αξιώσεις και νέες ιδέες. Επενδύουν σε εξοπλισµό αλλά και νέες πρακτικές, που φέρνουν αποτέλεσµα και η πρώτη ύλη που παραδίδουν στηρίζει και τις δικές µας προσπάθειες. Μια περίπτωση, είναι ένας καλός φίλος, παραγωγός που έχει µετατρέψει το βουνό σε σπίτι του. Με δυσκολία ανεβαίνει το αµάξι. Εκεί καλλιεργεί Μοσχάτα για τον single vineyard Ερηµίτη. Τέτοιες προσπάθειες τις πριµοδοτούµε µε µια στρεµµατική ενίσχυση στις τιµές σε πρώτη φάση και κοιτάµε να δούµε πώς µπορούµε να αναπτύξουµε καλύτερα τη συνεργασία µας µε τους παραγωγούς αυτούς» περιγράφει ο κ. Σκούτας.
Η οµάδα της Agrenda συνάντησε τον πρόεδρο του ιστορικού σχήµατος αµπελουργών της Σάµου στο Materia Prima στο Παγκράτι, όπου συµπτωµατικά είχε κιόλας εντάξει στον κατάλογό του τρεις από τις νεότερες προτάσεις του Σαµιώτικου Οίνου, την σειρά των «Άθικτων» που πουλά 70.000 φιάλες ετησίως στη Γαλλία την τελευταία τριετία. Μια εξ αυτών, ο Ερηµίτης που αναφέρεται παραπάνω. «Υπήρχε επαφή µε ανθρώπους οι οποίοι ενδιαφέρονταν για την υγεία και το περιβάλλον και έτσι προέκυψε η αρχική ιδέα για τους φυσικούς οίνους, κάτι που ταίριαζε µε την φιλοσοφία του συνεταιρισµού» αναφέρει ο κ. Σκούτας. «Τα αµπέλια είναι προσεκτικά επιλεγµένα και εµείς προχωρήσαµε στη δηµιουργία ενός ξεχωριστού µικρού οινοποιείου το οποίο παράγει κρασιά µιας νέας φιλοσοφίας και αντίληψης. Άθικτο έδαφος, άθικτα σταφύλια, άθικτοι οίνοι.Τα προϊόντα αυτά έχουν ήδη µια αξιοζήλευτη πορεία στην ευρωπαική αγορά και φέτος ο συνεταιρισµός αποφάσισε να προσφέρει κρασιά από την κατηγορία αυτή και στους Έλληνες καταναλωτές» λέει ο κ. Σκούτας.
Ο ίδιος εξηγεί πως γενικά η τιµολογιακή πολιτική του συνεταιρισµού, που ενίσχυσε τρεις φορές µέσα στην πενταετία τις τιµές παραγωγού, γίνεται στην λογική της επανεπένδυσης της τιµής των οινοστάφυλων προς όφελος του παραγωγού, βάσει προγραµµατισµού τετραετίας. Με άλλα λόγια, λίγο έως πολύ, οι παραγωγοί γνωρίζουν από νωρίς τι θα πληρωθούν, κάτι που διευκολύνει και τον προγραµµατισµό τους.
Τσίπουρο από Μοσχάτο Σάµου
Έχοντας µπει συστηµατικά στην κατηγορία των φυσικών οίνων, οι Συνεταιριστές της Σάµου ετοιµάζουν νέα βήµατα που θα υπερτονίσουν τη θέση του νησιού στον ευρωπαϊκό οινικό χάρτη. «Αυτην την περίοδο βρίσκεται σε τελική φάση µελέτης η εγκατάσταση µονάδας απόσταξης και ποτοποιίας. Το τσίπουρο από Μοσχάτο Σάµου είναι ένα προϊόν γεύσης και αρωµάτων και ένα προϊόν που αναµένουµε να έχει καλή αντιµετώπιση από το καταναλωτικό κοινό» αποκαλύπτει ο συνοµιλητής µας, αναφέροντας ακόµα ότι ο συνεταιρισµός τους επόµενους µήνες θα τρέξει για την δεύτερη φάση του επενδυτικού προγράµµατος ύψους 1,5 εκατ ευρώ. «Είναι ένα πρόγραµµα που περιλαµβάνει βελτιώσεις αποθηκευτικών χώρων, νέα σύγχρονη εµφιαλωτική γραµµή, παρεµβάσεις θερµοµόνωσης και υγροµόνωσης» συνεχίζει. Η υφιστάµενη διοίκηση του συνεταιρισµού, έχει στο µυαλό της και την είσοδο στην εποχή της πράσινης ανάπτυξης. «Στο άµεσο µέλλον ο συνεταιρισµός θα πρέπει να προχωρήσει σε ευρύτερες δράσεις ολικής αναπροσαρµογής του παραγωγικού του µοντέλου για την επίτευξη µηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώµατος. Η εκµετάλλευση των υποπροϊόντων της οινοποίησης, τα µηδενικά απόβλητα είναι ο στόχος» καταλήγει ο πρόεδρος του ΕΟΣΣ.
Ετικέτες για µονοπώλιο στην Εβραϊκή Κοινότητα
Μέσα στο 2021 ο Ενιαίος Συνεταιρισµός της Σάµου έγινε το πρώτο οινοποιείο στην Ελλάδα το οποίο παρήγαγε και πιστοποίησε κρασιά Kosher / Mevushal σε τέσσερις ετικέτες.
«Τα ξεχωριστά αυτά προϊόντα είναι αποτέλεσµα της καθοδήγησης του Πανσοφολογιότατου Ραββίνου της Εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης, Aharon Israel, του οποίου φέρουν και την πιστοποίηση, και της συνεργασίας του µε τους οινολόγους του συνεταιρισµού» εξηγεί ο Ιωάννης Σκούτας. «Η αρµονική αυτή σχέση δηµιούργησε οίνους ξεχωριστής ποιότητας και φροντίδας που αναµένεται να έχουν µια σηµαντική πορεία στην αγορά του Ισραήλ η οποία για την οργάνωση µας αποτελεί στρατηγικό στόχο. Εκτός αυτού τα προϊόντα απευθύνονται σε Εβραϊκές Κοινότητες στην Ευρώπη, την Αµερική και αλλού αλλά και σε καταναλωτές που αναζητούν αυτή την επιπλέον πιστοποίηση. Τα αυστηρά πρότυπα παρασκευής, καθιστούν για µια σηµαντική µερίδα καταναλωτών τα προϊόντα Κosher / Mevushal συνώνυµα της υψηλής ποιότητας και ασφάλειας, σε όλον τον κόσµο» καταλήγει.
Φωτογραφίες Γεωργία Καραμαλή
*Τη συνάντηση φιλοξένησε το winebar Materia Prima στο Παγκράτι