ΒΛΑΣΤΙΚΟ ΣΤΑ∆ΙΟ:
Γυάλισµα σταφυλιού / αλλαγή χρώµατος σταφυλιού / αρχή ωρίµασης σταφυλιού
ΕΥ∆ΕΜΙ∆Α
Στις αµπελοκοµικές περιοχές του Τυρνάβου όπου είναι εγκαταστηµένο ευρύ δίκτυο φεροµονικών παγίδων, το οποίο ελέγχεται συστηµατικά, η δεύτερη πτήση του εντόµου φαίνεται ότι έχει σχεδόν µηδενιστεί. Ανακοίνωση σχετικά µε την έναρξη της τρίτης πτήσης των ακµαίων αναµένεται σε επόµενο δελτίο. Γενικά, οι αµπελουργοί πρέπει να ελέγχουν τακτικά τις φεροµονικές παγίδες και να επεµβαίνουν µε ένα κατάλληλο και εγκεκριµένο εντοµοκτόνο, όταν διαπιστώνουν δραστηριότητα των ακµαίων (συλλήψεις) και εφόσον τα σταφύλια δεν είναι ήδη προστατευµένα.
ΩΙ∆ΙΟ
Συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών από το ωίδιο, µέχρι τουλάχιστον και το στάδιο του “γυαλίσµατος” των ραγών. Να προσεχθούν ιδιαίτερα τα αµπέλια που βρίσκονται σε περιοχές, στις οποίες η ασθένεια ενδηµεί, καθώς επίσης και οι ευαίσθητες ποικιλίες. Επισηµαίνεται ότι η καταπολέµηση του ωιδίου είναι κυρίως προληπτική, δεδοµένου ότι η αντιµετώπιση της ασθένειας στην περίπτωση που έχουν εκδηλωθεί προσβολές από το παθογόνο, είναι εξαιρετικά δύσκολη και όχι πάντα αποτελεσµατική.
ΒΟΤΡΥΤΗΣ
Η σοβαρότερη και καταστροφικότερη µορφή προσβολής από τον µύκητα είναι η σήψη των ώριµων σταφυλιών. Συχνά η δράση του βοτρύτη συνεπικουρείται από άλλους σαπροφυτικούς µύκητες και κυρίως του Aspergillus niger. Ο κίνδυνος προσβολής από το παθογόνο είναι µεγάλος στις υγρές και δροσερές περιοχές και κυρίως όταν υπάρχουν ράγες τραυµατισµένες από διάφορα αίτια, όπως ωίδιο, ευδεµίδα, άλλα έντοµα, ακανόνιστα ή υπερβολικά ποτίσµατα, πουλιά, χαλάζι, ισχυρός άνεµος κ.ά.
Για την προληπτική αντιµετώπιση της ασθένειας συνιστάται η εφαρµογή µίας σειράς καλλιεργητικών και άλλων µέτρων όπως:
1) σωστή διαχείριση της κόµης των πρέµνων (βλαστολόγηµα και ξεφύλλισµα) για τη µείωση της υγρασίας και την αποτελεσµατική κάλυψη των βοτρύων µε το ψεκαστικό υγρό,
2) αποφυγή υπερβολικής και ακανόνιστης χρονικά άρδευσης,
3) αποτελεσµατική προστασία των σταφυλιών από το ωίδιο στα προηγούµενα στάδια ανάπτυξης,
4) αποτελεσµατική προστασία των σταφυλιών από την ευδεµίδα, αλλά και από άλλα έντοµα που προκαλούν πληγές ή/και µεταφέρουν σε αυτές µολύσµατα και
5) ορθολογική χρήση ορµονικών σκευασµάτων σε ορισµένες πυκνόραγες κυρίως ποικιλίες, για την επιµήκυνση της ράχης των σταφυλιών και προκειµένου αυτά να γίνουν λιγότερο συµπαγή.
Ο αριθµός των επεµβάσεων για την προστασία από την ασθένεια εξαρτάται από:
1) τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες (βροχερός, υγρός και ανεµώδης καιρός είναι ιδιαίτερα ευνοϊκός),
2) το ιστορικό προσβολής του αµπελώνα από την ασθένεια,
3) την ευαισθησία της ποικιλίας στην ασθένεια και 4) το ποσοστό των τραυµατισµένων ραγών.
Σε υγρές και δροσερές περιοχές µε ιστορικό προσβολών από βοτρύτη, συνιστάται η διενέργεια µίας επέµβασης µε ένα κατάλληλο και εγκεκριµένο µυκητοκτόνο στην έναρξη της ωρίµανσης και ενός δεύτερου 3─4 εβδοµάδες πριν τον τρύγο. Συνιστάται οι ψεκασµοί στο στάδιο αυτό να γίνονται µε χαλκούχα σκευάσµατα, διότι προκαλείται σκλήρυνση της επιδερµίδας των ραγών και συνεπώς αύξηση της αντοχής τους στον βοτρύτη.
ΟΞΙΝΗ ΣΗΨΗ
Πρόκειται για ασθένεια που παρατηρείται την περίοδο της ωρίµασης των σταφυλιών, όταν το ποσοστό των σακχάρων φθάνει το 10% περίπου. Η ευαισθησία των σταφυλιών αυξάνει όσο πλησιάζει ο τρύγος. Η ασθένεια οφείλεται σε ένα σύµπλοκο βακτηρίων και σακχαροµυκήτων. Η µόλυνση συντελείται πάντα µέσω πληγών στις ράγες και προκαλείται ταχύτατη σήψη των ραγών. Η σήψη συχνά επεκτείνεται σε ολόκληρο το σταφύλι και η απώλεια στην παραγωγή µπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή. Κύριος φορέας µετάδοσης της ασθένειας είναι το δίπτερο Drosophila melanogaster (κοινώς µύγα του ξυδιού), το οποίο επισκέπτεται τις πληγωµένες ράγες και µεταφέρει το µόλυσµα. Η παρουσία του εντόµου στον αµπελώνα αποτελεί ένδειξη ύπαρξης της ασθένειας. Για την προστασία των σταφυλιών που ωριµάζουν από την ασθένεια, συνιστάται η λήψη µέτρων όπως: 1) η έγκαιρη και αποτελεσµατική καταπολέµηση του ωιδίου,
2) η αποτελεσµατική καταπολέµηση της ευδεµίδας καθώς και άλλων εντόµων που προκαλούν φαγώµατα στις ράγες,
4) ορθολογικό πρόγραµµα άρδευσης,
5) η αποφυγή υπερβολικής λίπανσης,
6) η ορθολογική χρήση ορµονικών σκευασµάτων σε πυκνόραγες ποικιλίες, προκειµένου τα σταφύλια να γίνουν λιγότερο συµπαγή,
7) η εφαρµογή χαλκούχων σκευασµάτων, τα οποία προκαλούν σκλήρυνση της επιδερµίδας των ραγών και
8) ψεκασµός µε ένα κατάλληλο και εγκεκριµένο εντοµοκτόνο. Στην περίπτωση αυτή να τηρηθεί αυστηρά το διάστηµα µεταξύ επέµβασης και συγκοµιδής.
ΞΗΡΑΝΣΗ ΡΑΧΗΣ
Πρόκειται για τη σοβαρότερη φυσιολογική (µη παρασιτική) ασθένεια του αµπελιού. Οφείλεται στη διαταραχή της σχέσης καλίου─ασβεστίου─µαγνησίου και εµφανίζεται την περίοδο της ωρίµανσης των βοτρύων.
Σε περίπτωση µεγάλης προσβολής, η απώλεια της παραγωγής µπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή.
Για την προληπτική αντιµετώπιση της πάθησης συνιστώνται:
1) προσθήκη καλά χωνεµένης κοπριάς για τη βελτίωση της δοµής και της γονιµότητας του εδάφους,
2) ορθολογική εφαρµογή χειµερινού και θερινών κλαδεµάτων για τη σωστή ρύθµιση της ζωηρότητας των πρέµνων,
3) αποφυγή πλούσιας λίπανσης και ειδικότερα περιορισµός των καλιούχων λιπασµάτων και 4) αποφυγή υπερβολικής και ακανόνιστης άρδευσης. Στις ευαίσθητες στην πάθηση ποικιλίες και στους αµπελώνες που συχνά εµφανίζεται η πάθηση, συστήνονται δύο ως τρεις ψεκασµοί µε άλατα του µαγνησίου ή µε διαφυλλικά λιπάσµατα υψηλής περιεκτικότητας σε µαγνήσιο.
Η εφαρµογή των επεµβάσεων τοποθετείται:
1) πριν από την έναρξη ωρίµανσης των σταφυλιών,
2) στην αρχή της ωρίµανσης και
3) 7-10 ηµέρες αργότερα.
Είναι σηµαντικό να γίνεται πλήρης διαβροχή των σταφυλιών µε το ψεκαστικό υγρό.
ΣΥΣΤΑΣΗ: Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειµένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσµατική αντιµετώπισή τους, µε το µικρότερο οικονοµικό και περιβαλλοντικό κόστος.
