του Άγι Τσιμπλάκη
Μια μελέτη που εξέτασε τα πρότυπα κατανάλωσης αλκοόλ σε όλη την Ευρώπη από το 2000 έως το 2019 διαπίστωσε ελάχιστα σημάδια αλλαγής στις συνήθειες των Ευρωπαίων στο αλκοόλ ως προς το είδος που προτιμούν και ως προς τα επίπεδα κατανάλωσης. Η συμπεριφορά των καταναλωτών δηλαδή έχει παραμείνει περίπου ίδια.
«Αυτό δείχνει ότι οι πολιτιστικές παράμετροι, όπως οι παραδοσιακές προτιμήσεις στα ποτά, οι κοινωνικές νόρμες γύρω από την κατανάλωσή τους και τα ιστορικά καταναλωτικά πρότυπα που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά στο έχουν ως αποτέλεσμα να κρατούνται απαράλαχτες οι συνήθειες γύρω από το αλκοόλ». δήλωσε η Daniela Correia, επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας από το περιφερειακό γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρώπη.
«Για παράδειγμα, το κρασί αποτελεί βασικό ποτό στις μεσογειακές χώρες εδώ και αιώνες, ενώ η μπύρα έχει βαθιές ρίζες στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης», δήλωσε
Γράφοντας στο επιστημονικό περιοδικό “Addiction”, ο Correia και οι συνεργάτες του αναφέρουν πώς εξέτασαν τα πρότυπα κατανάλωσης αλκοόλ στις χώρες της ΕΕ, καθώς και στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ουκρανία, για τα έτη 2000, 2010, 2015 και 2019.
Η ομάδα χρησιμοποίησε στοιχεία από το παγκόσμιο σύστημα παρακολούθησης του ΠΟΥ για το αλκοόλ και την υγεία, το οποίο βασίζεται σε στοιχεία από επίσημα αρχεία σχετικά με τις πωλήσεις, τη φορολογία και την παραγωγή και άλλους παράγοντες, καθώς και σε έρευνες σε επίπεδο κρατών. Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης μετρήσεις των σχετιζόμενων με το αλκοόλ επιπτώσεων.
Η ανάλυση αποκάλυψε έξι ομάδες μοτίβων κατανάλωσης αλκοόλ στην Ευρώπη το 2019. Η μία ήταν η οινοποσία, η οποία περιλαμβάνει χώρες όπως η Γαλλία, η Ελλάδα και η Σουηδία, ενώ μια άλλη συστάδα σχηματίστηκε από χώρες με υψηλή κατανάλωση μπύρας, σχετικά χαμηλή κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και την υψηλότερη κατανάλωση από τουρίστες, με την Αυστρία, τη Δανία και τη Γερμανία ανάμεσά τους.
Η Κροατία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία ήταν μεταξύ των χωρών βρίσκονται σε μία από τις κατηγορίες με την υψηλότερη κατανάλωση μπύρας και με αυξημένο ποσοστό σε αυτούς που κάνουν υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Αντίθετα η Ουκρανία, η Βουλγαρία και η Κύπρος ήταν μέρος μίας κατηγορίας με το μεγαλύτερο ποσοστό σε αυτούς που δεν πίνουν καθόλου αλκοόλ, αλλά επέδειξαν μεγάλα ποσοστά στην κατανάλωση αλκοολούχων ποτών εκτός του κρασιού και της μπύρας.
Η κατηγορία που περιλάμβανε την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία είχε υψηλή κατανάλωση αλκοόλ και μπύρας, αλλά χαμηλά επίπεδα ακατάσχετης κατανάλωσης, ενώ η τελευταία κατηγορία ορίστηκε ως η κατηγορία με τον υψηλότερο δείκτη κατανάλωσης και ακατάσχετης κατανάλωσης και περιελάμβανε τη Φινλανδία, την Ισλανδία, την Ιρλανδία και τη Μάλτα.
Αν και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμπεριλήφθηκε στην ανάλυση, ο Δρ Jürgen Rehm – συν-συγγραφέας της έρευνας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο – δήλωσε ότι τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι θα ανήκε στην ίδια κατηγορία με τη Γερμανία.
Όταν η ομάδα ανέλυσε τα πρότυπα κατανάλωσης αλκοόλ για το 2000, το 2010 και το 2015, διαπίστωσε τις ίδιες έξι ομάδες, αν και για το έτος 2000 φάνηκε μια άλλη κατηγορία που αντιπροσώπευε χώρες με χαμηλή γενική κατανάλωση αλκοόλ, όπως η Ελλάδα, η Νορβηγία, η Σλοβενία και η Σουηδία.
Η ομάδα προσθέτει ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης, 20 από τις 30 χώρες παρέμειναν στην ίδια κατηγορία, ενώ οι περισσότερες από αυτές που άλλαξαν κατηγορία ανήκαν στην κατηγορία χαμηλής κατανάλωσης αλκοόλ, κατηγορία που στη συνέχεια εξαφανίστηκε.
Ο Rehm δήλωσε ότι τα αποτελέσματα έρχονται σε αντίθεση με μια σειρά μελετών που υποδηλώνουν αλλαγές στη συμπεριφορά κατανάλωσης αλκοόλ σε μεμονωμένες χώρες. «Μας εξέπληξε αρκετά το γεγονός ότι εκ των πραγμάτων δεν άλλαξαν πολλά», δήλωσε.
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ «Από άποψη δημόσιας υγείας, θα θέλαμε να έχουμε χαμηλότερη κατανάλωση αλκοόλ. Και για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να βρούμε μέσα που να σέβονται την κουλτούρα που έχει κάθε τόπος γύρω από αυτό”.
