της Μαρίας Γιουρουκέλη
Την συζήτηση πάνω στα ανοικτά ζητήματα που απασχολούν την κλάδο αλλά και τις προκλήσεις για το επόμενο διάστημα, άνοιξε το διήμερο φεστιβάλ, Messinia Terroirs Wine Festival (14-16/6), στην διάρκεια του οποίου παραγωγοί, οινοποιοί, επιστήμονες, υπηρεσιακοί παράγοντες και ειδικοί της αγοράς αμπελοοινικών προϊόντων κατέθεσαν τους προβληματισμούς αλλά και τις προτάσεις τους για τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας.
Κοινή συνισταμένη, η ανάγκη δραστηριοποίησης νέων αγροτών και ένα στρατηγικό σχέδιο από την αρχή που θα κουμπώνει με επενδύσεις και επιστημονικά προγράμματα στην πρόκληση που ακούει στο όνομα βιωσιμότητα και που θα βάλει τέλος στην εγκατάλειψη του χώρου. «Το terroir θέλει μαζί του την κοινωνία και επενδύσεις», τόνισαν σε στρογγυλή τράπεζα, υπό τον συντονισμό της δημοσιογράφου Μερόπης Παπαδοπούλου, δείχνοντας προς το πετυχημένο μοντέλο για την περιοχή που έφερε το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου.
Ξεφυλλίστε και κατεβάστε σε υψηλή ανάλυση το τεύχος 39 του Winetrails
Ενδεικτική ήταν η αναφορά του καθηγητή αμπελουργίας ΑΠΘ, Δρ. Στέφανου Κουνδουρά, που εξέπεμψε «καμπανάκι» για τις εκριζώσεις παλιών αμπελώνων, και την αξία που έχουν οι ρίζες τους και την εν δυνάμει απώλεια ποικιλιών. Έφερε, μάλιστα, το παράδειγμα, παλιών αμπελουργών, που νομοτελειακά θα εκλείψουν, τονίζοντας την ανάγκη διατήρησης αμπελώνων πάνω των 60 ετών. Αναφορικά με τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τον καθηγητή, δεν είναι κάτι απίθανο για την περιοχή, οι ξηρικοί αμπελώνες, οι οποίοι εντούτοις αποτελούν αντικείμενο έρευνας. Σε αυτό το πεδίο, την πτυχή της «γαιοπικιλότητας» μιας περιοχής και πως συνδράμει στην βιοποικιλότητα, αναφέρθηκε ο Δρ. Γιώργος Ηλιόπουλος, καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πάτρας, με αφορμή τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος Messinia Terroirs για την αναγέννηση του ιστορικού αμπελώνα της Μεσσηνίας.
Πάντως, ο Σπύρος Λαφαζάνης της Νέστωρ Οινοποιητικής, ανέφερε ότι σήμερα «όποιος δεν έχει νερό, δεν μπορεί να καλλιεργήσει». Κατά τον ίδιο, μεγάλο ζητούμενο για την ανταγωνιστικότητα του τομέα είναι οι χαμηλές τιμές παραγωγού και το υπάρχον σύστημα κατανομής των δικαιωμάτων ώστε να μπουν περισσότεροι νέοι αγρότες στο χώρο, ώστε να υπάρχει επενδυτική συνέχεια στο μέλλον.
Μιλώντας για επενδύσεις, με τους ίδιους τους παραγωγούς κατά την διάρκεια του φόρουμ, όλοι έδειχναν προς μία κατεύθυνση στην βοήθεια που είχαν εκ μέρους της δραστήριας ΔΑΟΚ Τριφυλίας και του αεικίνητου προϊσταμένου της Αντώνη Παρασκευόπουλου, ο οποίος τους ανοίγει δρόμους με Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα πάνω στην αξιολόγηση και ανάπτυξη τεχνολογικών καινοτομιών που βρίσκουν πρακτική εφαρμογή στις καλλιέργειες, δίνοντας έτσι προοπτική στην εξέλιξη του αγροτικού τομέα. «Θέλουμε να επενδύσουμε με ΠΟΠ στην ποικιλία Φιλέρι», είπε κάνοντας λόγω για τον πολυδύναμο ποικιλιακά 7.745 στρεμμάτων αμπελώνα της Τριφυλίας που κυριολεκτικά έχει μπαλκόνι του το Ιόνιο πέλαγος. «Φθάσαμε από τους 9 τοπικούς οίνους να έχουμε 20», είπε αναφερόμενος στις προσπάθειες που κάνει οι ΔΑΟΚ δίνοντας πλώρη στα οινοποιεία που κατακτούν με διεθνείς βραβεύσεις αγορές του κόσμου.
O κ. Ξενοφώντας Κάππας, Γενικός Διευθυντής, του Ιδρύματος Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου αναφέρθηκε στη ρήση του αείμνηστου ευπατρίδη εφοπλιστή Βασίλη Κωνσταντακόπουλου ότι «δεν υπάρχουν εύκολα και δύσκολα, υπάρχουν μόνο γνωστά και άγνωστα», προκειμένου να δώσει έμφαση στο πρόγραμμα Messinia Terroirs για την αναγέννηση του ιστορικού αμπελώνα της Μεσσηνίας. «Ξεκινήσαμε να κάνουμε τα άγνωστα γνωστά», είπε υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεργασίες με ανθρώπινο δυναμικό που βλέπουν την αμπελουργία σαν συστηματική δουλειά και όχι ως «πάρεργο».
Το Messinia Terroirs Wine Festival 2024, φιλοξενήθηκε στον πολυχώρο Navarino Agora, πατώντας στα πετυχημένα βήματα της προηγούμενης χρονιάς που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, που έχει ως στόχο να προβάλλει την οινική παράδοση της Μεσσηνίας, να αναδείξει το σύγχρονο δυναμικό της, και να εμφυσήσει νέα πνοή σε ένα τόπο με βαθιές ρίζες στην αμπελουργία, την ιστορική κληρονομιά και τον πολιτισμό και παράλληλα να γνωρίσει στους επισκέπτες τους θησαυρούς της μεσσηνιακής γης.
Εκτός από παρουσιάσεις κρασιών και εκδηλώσεις γευσιγνωσίας, το τριήμερο φεστιβάλ περιλάμβανε master classes για επαγγελματίες και φίλους του κρασιού, ομιλίες και πάνελ συζητήσεων, ενημερώσεις παραγωγών, διαλέξεις, χορευτικές παραστάσεις, live μουσική, προγράμματα ζωγραφικής με κρασί, καθώς και καλλιτεχνικά δρώμενα για μικρούς και μεγάλους.
Ήταν μια γιορτή γεύσεων, συνάντησης, ανταλλαγής εντυπώσεων και γνωριμιών ανάμεσα στους επισκέπτες και τους παραγωγούς: Navarino Vineyards, Panagiotopoulos Wines & Spirits, Οινοποιείο Νέστωρ, Stasinopoulos Winery, Οινοποιία Ψαρούλη, Κτήμα Δερέσκου, Astir X, Lacules Estate, Οινοποιείο Γκότση, BIOVIN –Tsavolakis Wines, Οινοποιείο Οινοπηγή, Georgios P.Tsiamis κλπ.
Να σημειωθεί ότι το φεστιβάλ αποτέλεσε μία συνδιοργάνωση του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και της Costa Navarino, υπό την αιγίδα του Δήμου Πύλου-Νέστορος, του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας, της ΕΝΟΑΠ και της ΕΔΟΑΟ. Χορηγός της δράσης προβολής των οινοποιών και της γευσιγνωσίας των κρασιών τους, είναι το κατάστημα Cellier στη Νavarino Agora.
Η επίσημη ανακοίνωση του Messinia Terroirs Wine Festival:
Ένας θεσμός που απλώνει νέες ρίζες στα ξακουστά αμπελοτόπια της Μεσσηνίας
Με μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή διοργανώθηκε μεταξύ 14 με 16 Ιουνίου το δεύτερο Messinia Terroirs Wine Festival που είναι αφιερωμένο στην αναγέννηση του ιστορικού αμπελώνα.
Το Messinia Terroirs Wine Festival 2024, φιλοξενήθηκε στον πολυχώρο Navarino Agora, καθώς και στα ξενοδοχεία Mandarin Oriental, W Costa Navarino και Navarino Dunes, δίνοντας την ευκαιρία στους τοπικούς οινοπαραγωγούς να αναδείξουν τα κρασιά του μεσσηνιακού αμπελώνα, στους επισκέπτες και οινόφιλους να ανακαλύψουν τους θησαυρούς της μεσσηνιακής γης, αλλά και στους επαγγελματίες φιλοξενίας και εστίασης να επιλέξουν και να προωθούν τα τοπικά προϊόντα μέσα από τις επιχειρήσεις τους.
Πρόκειται για μια μεγάλη γιορτή γεύσεων, αρωμάτων και δημιουργίας, που ζωντανεύει πανάρχαιες μνήμες και εκφράζει συμβολικά το όραμα της αναγέννησης ενός ιστορικού αμπελώνα.
Στον πολυχώρο Navarino Agora, 16 Μεσσήνιοι οινοπαραγωγοί παρουσίασαν επιλεγμένες ετικέτες οίνων και προσέφεραν για γευσιγνωσία σε όλους τους επισκέπτες:
Andania Valley, Astir X, BIOVIN – Tsavolakis Wines, Evritos, Giorgos P. Tsamis, Lacules Estate, Navarino Vineyards, Oinotropai Estate, Panagiotopoulos Wines and Spirits, Patsouros Winery and Vineyards, Stasinopoulos Winery, Κτήμα Δερέσκου, Οινοπηγή, Οινοποιείο Γκότση, Οινοποιείο Νέστωρ και Οινοποιία Ψαρούλη.
Το τριήμερο φεστιβάλ περιλάμβανε επίσης ομιλίες και ενημερώσεις των παραγωγών μέσα από εξειδικευμένα πάνελ ομιλητών, master classes για επαγγελματίες και οινόφιλους, ειδικά σεμινάρια στην αγγλική γλώσσα για τους ξένους επισκέπτες, προγράμματα ζωγραφικής με κρασί και κεραμικής για μικρούς και μεγάλους, καθώς και σύγχρονο χορό και μουσικό πρόγραμμα κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου.
Μεγάλη σημασία για τη σωστή ενημέρωση, την πρόοδο και την προώθηση των παραγωγών είχε η ομιλία με τίτλο «Η ισχύς εν τη ενώσει», με ομιλητές την Κωνσταντίνα Σπυροπούλου, Οινοπαραγωγό, Πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ), και Αντιπρόεδρο της Ένωσης Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Πελοποννήσου (ΕΝΟΑΠ) και τον Εμμανουήλ Γιαμνιαδάκη, Εκτελεστικό Διευθυντή της ΕΝΟΑΠ.
«Τα χαρισματικά Τerroirs της Μεσσηνίας και τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος Messinia Terroirs για την αναγέννηση του ιστορικού αμπελώνα της Μεσσηνίας», ήταν το θέμα του πάνελ συζήτησης της 3η μέρας του φεστιβάλ.
Την σπουδαιότητα της Μεσσηνίας ως αμπελουργικού terroir με την δυνατότητα παραγωγής οίνων υψηλής ποιότητας, κατέδειξαν με σαφήνεια οι τοποθετήσεις και τα συμπεράσματα της τρίωρης συζήτησης που εξελίχθηκε στα πλαίσια του ετήσιου Φεστιβάλ Messinia Terroirs που έγινε στους χώρους του W Costa Navarino στην Πύλο.
Συνομιλητές οι καθηγητές: Αμπελουργίας ΑΠΘ Δρ Στέφανος Κουνδουράς και Γεωλογίας Πανεπιστημίου Πάτρας Δρ Γιώργος Ηλιόπουλος, ανέλυσαν τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν το μεσσηνιακό terroir. Συνεπικουρούμενοι από τους δραστήριους Προϊστάμενους των ΔΑΟΚ Τριφυλίας και Μεσσηνίας Αντώνη Παρασκευόπουλο και Έφη Γεωργακοπούλου, αλλά και την ερευνήτρια γεωπόνο MSc της Αμερικάνικης Γεωργικής Σχολής, Κατερίνα Δουρβανάκη, κατέληξαν ότι με ενημέρωση των αμπελουργών και οινοποιών, με συνεργασίες και συνέργειες ιδιωτών και κρατικών φορέων, με υλοποιήσιμες ενέργειες που βασίζονται στη λεπτομερή μελέτη των τοπικών δεδομένων ο Μεσσηνιακός αμπελώνας μπορεί να κατακτήσει τη θέση που του αξίζει στο Ευρωπαϊκό οινικό Πάνθεο. Ο Δρ Στέφανος Κουνδουράς κατέθεσε τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα του προγράμματος Messinia Terroirs, στο πεδίο της αμπελουργικής και ερευνητικής δουλειάς και μαζί με τον Δρ Γιώργο Ηλιόπουλο παρουσίασαν το ενδιαφέρον γεωλογικό ανάγλυφο της περιοχής. Δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στις εμβληματικές διεθνείς ποικιλίες που ευδοκιμούν στην περιοχή και στην ένταξη τους στη νέα εποχή, καθώς και στη σημασία να αποκτήσει σύντομα η Μεσσηνία το δικό της ΠΟΠ πιθανότατα από το γηγενές Φιλέρι. Ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, Ξενοφώντας Κάππας, επιβεβαίωσε την μη κερδοσκοπική αρωγή του Ιδρύματος σε όλες τις δράσεις και τις ενέργειες και τόνισε πως το Messinia Terroirs αποτελεί μία πρωτοβουλία που έχει ως στόχο να προβάλλει την οινική παράδοση της Μεσσηνίας, να αναδείξει το σύγχρονο δυναμικό της, και να εμφυσήσει νέα πνοή σε ένα τόπο με βαθιές ρίζες στην αμπελουργία, την ιστορική κληρονομιά και τον πολιτισμό.
Στη διάρκεια της συζήτησης έγιναν γόνιμες ερωτήσεις-παρεμβάσεις-τοποθετήσεις από παραγωγούς της περιοχής που παρακολούθησαν την εκδήλωση. Ο προβληματισμός και οι τοποθετήσεις τους καταγράφηκαν για να αποτελέσουν στοιχεία στην έρευνα και τις μελέτες. Η ενδιαφέρουσα και παραγωγική συζήτηση συντονίστηκε από την δημοσιογράφο Μερόπη Παπαδοπούλου και έκλεισε με θετικό και αισιόδοξο μήνυμα ότι οι Μεσσήνιοι οινοπαραγωγοί έχουν τη διάθεση και την απαιτούμενη βοήθεια τόσο από την πολιτεία όσο και από το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, να χαράξουν την νέα αμπελοοινική εποχή της περιοχής.
Παράλληλα, η εκδήλωση με θέμα «Οινοτουρισμός και η Τοπική Ανάπτυξη» υπό την αιγίδα της Εθνικής Επιτροπής Οινοτουρισμού, ΕΘΕΠΟ με κεντρική ομιλήτρια την Μαίρη Τριανταφυλλοπούλου, Οινοποιό, Ξενοδόχο και Πρόεδρο της ΕΘΕΠΟ, αποτέλεσε ένα ενδιαφέρον θέμα συζήτησης με τους τοπικούς οινοπαραγωγούς. Σε μία περιοχή όπου αναπτύσσεται τουριστικά αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους ταξιδιωτικούς προορισμούς στην Ελλάδα, προσελκύοντας επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο, ο οινοτουρισμός πρέπει να αποτελέσει τμήμα των εναλλακτικών μορφών της τουριστικής βιομηχανίας, απόλυτα εναρμονισμένος με τις ποιοτικές υπηρεσίες φιλοξενίας και εμπειρίας που παρέχουν τα μεγάλα θέρετρα της περιοχής.
Ο κύκλος συζητήσεων έκλεισε με ένα πάνελ δυναμικών, επαγγελματιών γυναικών που αφηγήθηκαν τη δική τους ιστορία. Η Κορνηλία Αλεξιάδου, Πρόεδρος Συνδέσμου Ελληνίδες του Κρασιού, η Χριστίνα Στριμπάκου, Ιδρύτρια της LIA CULTIVATORS – Women in Olive Oil GR, η Σταματίνα Τετώρου, Οινολόγος Οινοποιείο Νέστωρα, η Λευκή Σπίνου, Υπεύθυνη Καφεκοπτείων Σπίνος 1926, η Πηνελόπη Θεοδωρακάκου, Συνιδρύτρια Women On Top, συνομίλησαν με συντονίστρια την Ελένη Μπλούχου, Ειδική Γενική Γραμματέα “Ελληνίδες του Κρασιού” και εκδότη “The Wine Lovers”, με θέμα «H Γυναίκα στον Πρωτογενή Τομέα και τον Τουρισμό: Προκλήσεις και Λύσεις, για μία Βιώσιμη Συνύπαρξη» και ανέδειξαν τα σημαντικά ζητήματα που προκύπτουν, αλλά και τη δύναμη της γυναίκας στα απαιτητικά επαγγελματικά περιβάλλοντα, σήμερα
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ πραγματοποιήθηκαν δύο master classes, παρουσία οινόφιλων, επαγγελματιών του χώρου, ακαδημαϊκών, δημοσιογράφων και κλαδικών φορέων αμπέλου και οίνου. Εισηγητές των master classes ήταν ο οινοχόος Νικόλας Γιαννόπουλος DipWSET, η Υρώ Κολιακουδάκη DipWSET, Οινοχόος, Wine Consultant and Podcaster και ο Γιώργος Λούκας, Sommelier και Τrainer.
Το φεστιβάλ ήταν μία συνδιοργάνωση του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και της Costa Navarino, υπό την αιγίδα του Δήμου Πύλου-Νέστορος, του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας, της ΕΝΟΑΠ και της ΕΔΟΑΟ.
Χορηγός της δράσης προβολής των οινοποιών και της γευσιγνωσίας των κρασιών τους, είναι το κατάστημα Cellier στη Νavarino Agora, το τυροκομείο Κωσταρέλος, το κατάστημα Spinos be Fresh και το αρτεσιανό νερό Μεσσηνίας Ανδανία.
Το φεστιβάλ έκλεισε την αυλαία του, με ένα ξεχωριστό αποχαιρετιστήριο δείπνο, με τίτλο Messinia Terroirs Carte Postale Dinner, για όλους τους παραγωγούς, τους συντελεστές και τους χορηγούς, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 16 Ιουνίου στο εστιατόριο Santorre, στη Navarino Agora.
Το καρτ ποστάλ είναι μια πρωτότυπη πρόταση του Delio Food Hub, που αναδεικνύει τον παραγωγό και τον κόπο του, σέβεται το περιβάλλον, καθώς αποτελεί ένα zero food waste δείπνο, και μετουσιώνει την ιδέα της ενσυνείδητης διατροφής και της βιωσιμότητας σε εμπειρία!
Με ένα ποτήρι κρασί από τον Μεσσηνιακό αμπελώνα και την υπόσχεση το Messinia Terroirs να αποτελεί το ταξίδι νέων γευστικών εμπειριών κάθε χρόνο, ευχηθήκαν όλοι «εις το επανιδείν»!
