Του Γιώργου Λαμπίρη
Σε µία άλλη Σαντορίνη θα µπορούσε να εξελιχθεί τα επόµενα χρόνια η Σάµος, υπό την έννοια της ύπαρξης ενός ισχυρού συνεταιρισµού µε την ταυτόχρονη δραστηριοποίηση ιδιωτικών οινοποιείων. Αυτό βέβαια υπό την αίρεση πάντοτε ότι το συγκεκριµένο νησί των Κυκλάδων διατηρεί ισχυρό τουριστικό έρεισµα που ενισχύει την ανάπτυξη νέων εγχειρηµάτων µε ταχύτερο ρυθµό.
Καθοριστικός προς αυτή την κατεύθυνση ήταν ο ρόλος που διαδραµάτισε η παρέµβαση του Ευρωπαϊκού ∆ικαστηρίου Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων το ∆εκέµβριο του 2015, η οποία καταδίκαζε την υποχρεωτική εγγραφή των αµπελουργών της Σάµου στον τοπικό συνεταιρισµό και την άρνηση για χορήγηση άδειας οινοποίησης στους αιτούντες οινοποιούς που δραστηριοποιούνται στο νησί. Ακολούθησε εντός των πρώτων µηνών του 2016 η κοινή υπουργική απόφαση που ήρε τον αναγκαστικό χαρακτήρα της ΕΟΣ Σάµου.
Οι ιδιώτες του κλάδου που δραστηριοποιούνται στο νησί
Μεταξύ των παικτών που δραστηριοποιούνται στο νησί είναι το Οινοποιείο Βακάκη, η Nopera Wines, οι Αµπελώνες Κουτσοδόντη, το Κτήµα Χατζηιωάννου και το Κτήµα Ευθυµίου καθώς και η οµάδα παραγωγών Πλατάνου, η οποία παράγει ποσότητες σταφυλιού για ποικιλιακό οίνο, που πωλούνται και οινοποιούνται από το Κτήµα Μιχαλάκη στο Ηράκλειο της Κρήτης και στο πλάνο της έχει την δηµιουργία δικού της οινοποιείου στη Σάµο.
Στους δραστηριοποιούµενους στο νησί καταγράφεται επίσης και η οινοποιία Cavino, µε έδρα το Αίγιο, που συνεργάζεται µε τον οινοποιό Νίκο Βακάκη, ο οποίος παράγει φασόν για λογαριασµό της, µε την ίδια να έχει επενδύσει στην τοποθέτηση µηχανολογικού εξοπλισµού στη Σάµο, ενώ ταυτόχρονα επιβλέπει µε δικούς της οινολόγους την παραγωγική διαδικασία, διατηρώντας την ευθύνη τόσο της παραγωγής όσο και της εµφιάλωσης του κρασιού. Η συνεργασία των δύο πλευρών αφορά την παραγωγή του Samos Vin Doux.
Όπως επισηµαίνει ο Νίκος Βακάκης, µέσω της συνεργασίας µε την Cavino, η συµφωνία προέβλεπε την οινοποίηση 450 τόνων για το 2020 και 600 τόνων σταφυλιού για το 2021. Η Cavino ήδη έχει ολοκληρώσει τρεις χρονιές παραγωγής στο νησί µετά την άρση της αναγκαστικότητας του τοπικού συνεταιρισµού. Η συγκεκριµένη επενδυτική κίνηση από πλευράς της σε συνεργασία µε τον Νίκο Βακάκη πραγµατοποιήθηκε µε στόχο να ικανοποιήσει τη ζήτηση πελατών της για συγκεκριµένες ποσότητες κρασιού Samos Vin Doux.
O ισχυρός συνεταιρισµός του 90%
Σε κάθε περίπτωση κυρίαρχος διατηρείται ο ρόλος του συνεταιρισµού, ο οποίος οινοποιεί το 90% του κρασιού στο νησί, ενώ το υπόλοιπο 10% οινοποιείται αυτή τη στιγµή από τους ιδιώτες οινοποιούς. Ο διευθύνων σύµβουλος της Cavino Γιάννης Αναστασίου, επισηµαίνει ότι ο συνεταιρισµός πρέπει να διατηρήσει τη δύναµή του. «Πρόκειται για έναν υγιή συνεταιρισµό, ο οποίος λειτουργεί µε τα χαρακτηριστικά µίας ιδιωτικής επιχείρησης», όπως σηµειώνει.
Επί του παρόντος, σύµφωνα µε τον κ. Αναστασίου, η δραστηριότητα στη Σάµο σε επίπεδο πωλήσεων αντικατοπτρίζει το 3%-4% του τζίρου της, ο οποίος το 2019 ανήλθε σε 22,8 εκατ. ευρώ. Ας σηµειωθεί ότι από το σύνολο των ποσοτήτων γλυκού οίνου που παράγει στη Σάµο, το 95% εξάγεται. Στόχος είναι το ποσοστό της αναλογίας επί του τζίρου της, να υπερβεί το 5% του συνολικού κύκλου εργασιών της εταιρείας, η οποία διατηρεί εξαγωγική δραστηριότητα σε 52 χώρες.
Γιάννης Σκούτας: Η απόσταξη κρίσης κράτησε το τζίρο του 2020
Όπως αναφέρει από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΟΣ Σάµος, Γιάννης Σκούτας, η φετινή χρονιά παρά τις δυσκολίες κράτησε τα προσχήµατα για τον Συνεταιρισµό, µε καθοριστικό αντίµετρο να αποτελεί η απόσταξη κρίσης. «Ταυτόχρονα καταφέραµε να εξοφλήσουµε πλήρως τους παραγωγούς για τη φετινή χρονιά».
Κύρια αγορά για τον συνεταιρισµό αποτελεί η Γαλλία – πουλάει το 40% της παραγωγής γλυκού οίνου -, όπου στην κατηγορία των Vins Naturels διατηρεί µερίδιο 20%. Επιπλέον, ιδιαίτερα αποδοτικές αγορές είναι η Γερµανία όπου η διανοµή πραγµατοποιείται από την Ελληνικά Κελλάρια Οίνων – συνεργασία που διατηρείται και στην ελληνική αγορά. Επιπλέον η ΕΟΣ Σάµου άνοιξε πρόσφατα αγορές όπως αυτές του Καναδά, ενώ ισχυρή παρουσία διαθέτει στην Κύπρο, στην Κορέα, στο Βέλγιο και στο Λουξεµβούργο.
Σε κάθε περίπτωση και η παρουσία του συνεταιρισµού στα σούπερ µάρκετ, ήταν ένας από τους παράγοντες που ανιστάθµισε µέρος της συνολικής απώλειας των φετινών πωλήσεων. «Ο κύκλος εργασιών µας ανήλθε και το 2020 περίπου στα 10 εκατ. ευρώ. Λόγω της πανδηµίας είχαµε απώλειες εσόδων περίπου 30%, ωστόσο η απώλεια αυτή αναπληρώθηκε από την απόσταξη κρίσης που προώθησε η Ευρωπαϊκή Ένωση και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, γεγονός που αναπλήρωσε όποιες απώλειες παρουσιάστηκαν µε αποτέλεσµα να διατηρήσουµε το τζίρο µας στα επίπεδα των 10 εκατ. ευρώ», εξηγεί ο κ. Σκούτας.
Η λήξη της συνεργασίας µε τη Lidl και ο τρεις νέες ετικέτες φυσικών οίνων
Πρόσφατα έληξε και η µακροχρόνια συνεργασία που διατηρούσε η ΕΟΣ Σάµου µε τη Lidl, για λογαριασµό της οποίας παρήγαγε περίπου 250 τόνους Σάµος Vin Doux ετησίως. «Προσπαθούµε να αναπληρώσουµε τη συγκεκριµένη απώλεια από τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούµαστε, αναπτύσσοντας υφιστάµενες αγορές και συµφωνίες. Ταυτόχρονα προχωράµε στην κυκλοφορία τριών νέων ετικετών µε προστιθέµενη αξία για τον συνεταιρισµό, κάτι που είναι προγραµµατισµένο να συµβεί εντός του 2021, αναπτύσσοντας και επενδύοντας σηµαντικά στην τάση που έχει δηµιουργηθεί στην Ευρώπη για φυσικούς οίνους. Ήδη τα προηγούµενα τρία χρόνια διαθέταµε στη Γαλλία ξηρό κρασί-φυσικό οίνο, ενώ θα κυκλοφορήσουν ορισµένες φιάλες, αλλά µόνο και στην Ελλάδα σε ορισµένα εστιατόρια και κάβες».
Οι τρεις νέες ετικέτες θα προέρχονται από ορεινά αµπέλια βιολογικής καλλιέργειας. Η ενδεικτική τιµή λιανικής στη Γαλλία κινήθηκε µεταξύ 25 έως και 35 ευρώ, ενώ αντίστοιχα στην Ελλάδα αναµένεται να κινηθούν στα επίπεδα των 15-20 ευρώ ανά φιάλη.
Επιθυµία µας τα ποιοτικά κρασιά από τους νεοεισερχόµενους ιδιώτες στη Σάµο
Αναφορικά µε την είσοδο ιδιωτικών οινοποιείων στη Σάµο µετά την άρση του περιοριστικού πλαισίου που όριζε η αναγκαστικότητα του συνεταιρισµού, ο κ. Σκούτας επισηµαίνει ότι «επιθυµία µας είναι όσοι εισέρχονται παραγωγικά στο νησί, να παράγουν µόνο ποιοτικά κρασιά, µε πρώτη ύλη τα σταφύλια της Σάµου».
