Το σταφύλι του Merlot αποτελεί διασταύρωση του Cabernet franc και της Magdeleine noire και βρίσκει τις ρίζες του στον αμπελώνα του Bordeaux. Tο 1789 υπό το όνομα Bigney Rouge, προστίθεται στη συλλογή του κήπου του Λουξεμβούργου.
Το κέντρο “Chambre d’Agriculture de Gironde” δημιούργησε τέσσερις ποικιλίες Merlot, το 1958, 1966, 1988 και 1999 που συγκέντρωναν 294 κλώνους. Μόνο δεκαπέντε όμως κλώνοι επιτρέπονται για την παραγωγή κρασιών ονομασίας προέλευσης.
Με τον καιρό, τα κρασιά του Bordeaux μετατράπηκαν σε κρασιά παλαίωσης, πιο πλούσια και με πιο σκούρα χρώματα. Το 1855 το Merlot εντάσσεται στον διάσημο κατάλογο των Grand Crus του Medoc, πρωτοβουλία του Ναπολέοντα του τρίτου.
Σήμερα πλέον είναι πανταχού παρόν, παρόλο που τον χειμώνα του 1956 κατέστρεψε το 60% του αμπελώνα του Merlot. ΈπειΊσα ίσα που ξαναφυτεύθηκαν και μια επίθεση σήψης τις καταστρέφει… Ο αμπελώνας ξαναζεί σιγά σιγά στις αρχές της δεκαετίας του 70, ενώ μια ομάδα αμπελουργών από την Καλιφόρνια πειραματίζεται με χαρμάνια cabernet/merlot.
Η εποχή του Διαφωτισμού φημίζεται για τις οινολογικές ανακαλύψεις και την χημεία, οι παραγωγοί πειραματίζονται με νέες μεθόδους οινοποίησης και επιλογής ποικιλιών σταφυλιού. Έτσι ανακαλύφθηκε ότι το Merlot από μόνο του παράγει ένα κρασί στρογγυλό και φρουτένιο που αρέσει στο αμερικάνικο κοινό. Ξεκίνησε το ταξίδι κατάκτησης του Νέου Κόσμου.
Λίγα λόγια για την γεωγραφική κατανομή του
Σήμερα καλλιεργείται κατά κόρον στο Bordeaux, τον Sud-Ouest και λίγο λιγότερο στο Languedoc-Roussillon, ενώ μέχρι πρότινος ήταν η ποικιλία η πιο ευρέως φυτεμένη στη Γαλλία! Στο Bordeaux χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για την ονομασία προέλευσης AOC Pomerol και είναι η βασική ποικιλία στο AOC Saint-Émilion.
Το Merlot σήμερα καλλιεργείται σε χώρες Παλαιού και Νέου Κόσμου, από τον Καναδά μέχρι… τη Ρωσία: Ιταλία, Σουηδία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβενία, Ισραήλ, Ηνωμένες Πολιτείες, Χιλή, Αργνετινή, Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό, Νότια Αφρική, Αυστραλία,…
Όσον αφορά το αμπελουργικά στοιχεία της ποικιλίας, ευδοκιμεί σε εδάφη αργιλο-ασβεστώδη με καλή διοχέτευση νερού. Είναι ευαίσθητο στους παγετούς της άνοιξης και «τρέμει» τις συνθήκες έντονης ξηρασίας.
Προσαρμόζεται εύκολα σε διαφορετικές κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες, οι αποδόσεις είναι συνήθως υψηλές και η στρογγυλάδα που προσδίδει στο κρασί εξηγούν τις μεγάλες επιφάνειες που συναντά κανείς στις μέρες μας.
To Merlot στο κρασί
Στο κόκκινο κρασί τo Merlot προσδίδει στρογγυλάδα και μελένια αρώματα. Προσδίδει επίσης χρώμα σκούρο και πυκνό, τυπικό των κρασιών με βάση το Merlot της rive droite του Bordeaux.
Τα αρώματα του συνήθως αποτελούνται από ώριμα φρούτα κόκκινα και μαύρα όπως το σμέουρο, το μούρο και το κεράσι. Αναπτύσσει επίσης αρώματα μπαχαρικών και δέρματος. Ανάλογα με την οινοποίηση όμως και το terroir έχει τη δυνατότητα να παράγει πολλά ακόμα αρώματα.
Η ποικιλία στην Ελλάδα
To Merlot εμφανίστηκε στην Ελλάδα την ίδια περίοδο με το Cabernet Sauvignon, καθώς ήταν η ποικιλία που χρησιμοποιήθηκε για να παραχθούν κρασιά παρόμοια με αυτά των φημισμένων Bordeaux. Το πρώτο μονοποικιλιακό Merlot δημιουργήθηκε μετά από αρκετά χρόνια και έκτοτε η ποικιλία κέρδισε την εμπιστοσύνη παραγωγών και καταναλωτών.
Εκτός από το κλασικό συνδυασμό με το Cabernet Sauvignon, το Merlot συνδυάζεται συχνά με το Ξινόμαυρο, μαλακώνοντας έτσι τις έντονες και επιθετικές τανίνες του και προσθέτοντας ελκυστικά αρώματα κόκκινων και μαύρων φρούτων. Έχει την ιδιότητα να επιταχύνει την ωρίμαση ενός κρασιού, καθιστώντας το έτοιμο για κατανάλωση σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα.
