Connect with us

Αναζήτηση

ΑΜΠΕΛΩΝΑΣ

Το μπόλιασμα των Ρωμαίων, ο σύμμαχος του αμπελουργού

Τι είναι ο εμβολιασμός και γιατί είναι σημαντικός για τον αμπελώνα; Γιατί οι περισσότεροι αμπελουργοί στον κόσμο πρέπει να εμβολιάσουν τα αμπέλια τους και πώς το κάνουν;

Η τεχνική 

Ο εμβολιασμός είναι μια τεχνική που ενώνει τους ιστούς δύο φυτών με αποτέλεσμα αυτά να συνεχίζουν να αναπτύσσονται ως ένα φυτό. 

Στην αμπελουργία αυτή η τεχνική επιτρέπει στα αμπέλια να εκφράζουν τα επιθυμητά ποικιλιακά χαρακτηριστικά του μοσχεύματος (δηλαδή του άνω μέρους του ενωμένου φυτού) στους καρπούς, ενώ αναπτύσσουν ή διατηρούν το ήδη υπάρχων ριζικό σύστημα (κάτω μέρος του ενωμένου φυτού). 

Ως μέθοδος πολλαπλασιασμού των αμπέλων, ο εμβολιασμός χρησιμοποιείται από την αρχαία ρωμαϊκή εποχή. Παρόλα αυτά άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως και να γίνεται ιδιαίτερα δημοφιλής για την πλειονότητα των αμπελουργικών περιοχών στον κόσμο στα τέλη του 19ου αιώνα, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των αμπελώνων που βλέπουμε σήμερα να έχουν φυτευτεί με εμβολιασμένα αμπέλια. 

Η θεραπεία της φυλλοξήρας  

Όλα ξεκίνησαν το 1860 όταν μία μικροσκοπική ψείρα, που αργότερα ονομάστηκε φυλλοξήρα μεταφέρθηκε κατά λάθος στην Ευρώπη από την Αμερική πάνω σε ζωντανά αμπέλια. 

Από την άφηξή του και μετά το παράσιτο κατέστρεψε σχεδόν όλο τον Ευρωπαϊκό αμπελώνα και το είδος Vitis vinifera κινδύνεψε να εξαλειφθεί όχι μόνο στην ευρώπη αλλά και πέρα από αυτή. 

Μετά από διάφορες αποτυχημένες προσπάθειες εξάλειψης της φυλλοξέρας, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα εγχώρια αμπέλια από την Αμερική παρουσίαζαν φυσική ανθεκτικότητα στο έντομο, το οποίο τρέφεται με τις ρίζες. 

Το 1881, το Διεθνές Συνέδριο Φυλλοξήρας που πραγματοποιήθηκε στο Μπορντό όρισε τον εμβολιασμό ως την πιο αποτελεσματική και οικονομική λύση για την πανδημία του αμπελώνα. 

Ο Gustave Foëx, Διευθυντής της École Nationale d’Agriculture de Montpellier, ήταν από τους πρώτους επιστήμονες που διεξήγαγαν δοκιμές εμβολιασμού μοσχευμάτων της ευρωπαϊκής Vitis Vinifera σε υποκείμενα αμερικανικών ειδών αμπέλου. 

Αρχικά, μόνο οι μεγαλύτεροι καλλιεργητές ήταν πρόθυμοι και σε θέση να υιοθετήσουν αυτά τα μέτρα. 

Το 1882, ο Foëx δημιούργησε ένα μικρό φυλλάδιο που δίνει σαφείς οδηγίες για τους μικρούς αμπελουργούς και έτσι τροφοδότησε την ευρεία υιοθέτηση αμερικανικών υποκειμένων στην Ευρώπη. 

Ωστόσο, υπήρχαν ακόμη ορισμένα ζητήματα. Τα αμερικάνικα υποκείμενα που υιοθετήθηκαν ευρέως στη Γαλλία αποδείχθηκαν λιγότερο ανεκτικά στο ασβέστιο και ορισμένοι καλλιεργητές έπρεπε να μετακινήσουν τους αμπελώνες τους σε περιοχές με λιγότερη περιεκτικότητα. 

Αυτά τα ξένα είδη vitis έφεραν επίσης μια μυκητιακή νόσο που ονομάζεται ωίδιο, η οποία προσβάλλει τα φύλλα της αμπέλου. Ευτυχώς, λύσεις όπως το «μείγμα Bordeaux (θειικός χαλκός και σβησμένου ασβέστη)» εισήχθησαν γρήγορα στην αγορά ως τρόπος ελέγχου αυτού. 

Η επιλογή των υποκειμένων 

Με μια πιο προηγμένη έρευνα για τα Αμερικάνικα είδη Vitis, οι επιστήμονες έχουν πλέον αναπτύξει μια σειρά υποκειμένων που δεν είναι μόνο ανθεκτικά σε διάφορα παράσιτα στο έδαφος, αλλά έχουν επίσης καλύτερη ανοχή σε περιβαλλοντικές συνθήκες, όπως η περιεκτικότητα σε ασβέστιο, το pH και τα επίπεδα υγρασίας. 

Τα διαφορετικά επίπεδα ευρωστίας στα ριζικά υποκείμενα αποτέλεσαν έναν ουσιαστικό παράγοντα για τους καλλιεργητές ώστε να ελέγχουν τις αποδόσεις. 

Τα υποκείμενα που χρησιμοποιούνται στους περισσότερους αμπελώνες σήμερα είναι υβρίδια τριών ειδών. 

Τα είδη Vitis rupestris είναι πολύ εύρωστα και έχουν καλύτερη αντοχή στο περιεχόμενο ασβέστιο στο έδαφος. Το Vitis riparia είναι λιγότερο ανθεκτικό στο ασβέστιο και δίνει χαμηλότερη ευρωστία. Το Vitis berlandieri είναι ένα ακόμα εύρωστο είδος με μεγάλη αντοχή στο ασβέστιο και επίσης καλή αντοχή στην ξηρασία. 

Μοσχεύματα σε μοντέρνους αμπελώνες 

Στα φυτώρια, με σκοπό την παραγωγή φυτών ανθεκτικά στη φυλλοξήρα, οι καλλιεργητές πραγματοποιούν «επιτραπέζιους εμβολιασμούς» για να ενώσουν τα αδρανή μοσχεύματα ευρωπαϊκών ειδών (scion) και αμερικάνικα υποκείμενα (rootstock) μαζί. Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται συνήθως το χειμώνα. 

Η μέθοδος «Αγγλικός εμβολιασμός μακράς τομής» είναι η πιο κοινή μέθοδος επιτραπέζιου εμβολιασμού, στην οποία τα στρώματα καμβίου και των δύο μοσχευμάτων έρχονται σε στενή επαφή επιτυγχάνοντας την σύνδεση. 

Ακόμα στα φυτώρια χρησιμοποιούνται συνήθως μηχανήματα για να κάνουν εμβολιασμούς τύπου ωμέγα (Ω) με αντίστοιχα κοψίματα τόσο στο μόσχευμα όσο και στο υποκείμενο. 

Τα εμβολιασμένα αμπέλια στη συνέχεια διατηρούνται σε ζεστό και υγρό περιβάλλον για εβδομάδες, ώστε ο κάλος εμβολιασμού να μπορεί να ενώσει τα δύο μοσχεύματα μαζί. Στη συνέχεια, το αμπέλι φυτεύεται σε γλάστρες για να εξελιχθεί σε δενδρύλλιο. 

Οι καλλιεργητές μπορούν επίσης να κάνουν μεταμόσχευση σε υπάρχον φυτό αμπέλου. Αυτή είναι μια διαδικασία που είναι γνωστή ως «επιτόπιος εμβολιασμός». 

Ο εμβολιασμός με «Όρθιο Τ» και ο «Ημιμαγιόρκειος ενοφθαλμισμός» είναι από τις πιο συνηθισμένες μεθόδους εμβολιασμού  οι οποίες περιλαμβάνουν την τομή του υποκείμενο και την αφαίρεση του κομματιού του οφθαλμού από το επιλεγμένο εμβόλιο, ώστε να συγκολληθεί στο υποκείμενο. 

Οι επιτόπιοι εμβολιασμοί επιτρέπουν στους παραγωγούς να αλλάξουν την ποικιλία σταφυλιών των υπαρχόντων αμπελιών, τα οποία έχουν ήδη ανεπτυγμένο ριζικό σύστημα, χωρίς ξεριζωμό και αναφύτευση των αμπέλων. Αυτό μπορεί να είναι ένας οικονομικός τρόπος αλλαγής ενός ολόκληρου αμπελώνα αποφεύγοντας την εκ νέου φύτευση. 

 

Διαβάστε επίσης

REPORTS

Σε µικρή απόσταση από την Αθήνα, στις Ρίζες Αρκαδίας, βρίσκεται το Κτήµα Τσέλεπου. Εκεί µε την αδιάκοπη φροντίδα των περίπου 650 στρεµµάτων ιδιόκτητου αµπελώνα...

REPORTS

Με το ένα… πόδι στη Χαλκιδική και το άλλο στην Κρήτη και με γνώμονα την αειφορική παραγωγή ποιοτικών οίνων, μέσα από πολύ επιλεγμένες οινοποιήσεις,...

REPORTS

Με σήμα κατατεθέν τη μονοποικιλιακή μαλαγουζιά, το Κτήμα Γκιρλέμη έχει αναδειχθεί σε έναν από τους κορυφαίους παραγωγούς κρασιών στην περιοχή του Δομοκού. Η επιτυχία...

REPORTS

Το μέλλον των οινοποιήσιμων σταφυλιών βρίσκεται στις ανθεκτικές ποικιλίες και στην εργαλειοθήκη της τεχνολογίας.